Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Cục KTVB cho rằng, Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ Xây dựng (Bộ XD) thuộc loại công văn hành chính, không được thực hiện theo quy trình và thể thức của một văn bản QPPL. Tuy nhiên, nội dung của Công văn này lại có chứa các quy phạm pháp luật (thể hiện ở các điểm 1, 2 của Công văn). Do đó, Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD đã vi phạm quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL, theo quy định của Chính phủ về kiểm tra, xử lý văn bản QPPL cần phải hủy bỏ.

Bên cạnh đó, Công văn số 551/BXD-KTXD còn đưa ra một số hướng dẫn không phù hợp với pháp luật hiện hành, như : Tại điểm 1 Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD hướng dẫn: “Đối với dự toán xây dựng công trình tại các địa phương mà chi phí nhân công được lập trên cơ sở mức lương tối thiểu vùng quy định tại Nghị định số 70/2011/NĐ-CP ngày 22/8/2011 của Chính phủ đã phù hợp với mức giá nhân công thực tế trên thị trường tại địa phương đó thì không điều chỉnh chi phí nhân công trong dự toán xây dựng công trình theo mức lương tối thiểu vùng theo quy định tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP”. Như vậy, quy định về mức lương tối thiểu vùng được Chính phủ quy định cho các thời kỳ sẽ không được tuân thủ.

Tại điểm 2 của Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD giao cho “các địa phương tính toán, xác định và quyết định việc công bố các hệ số điều chỉnh mức chi phí nhân công cho phù hợp với từng khu vực của địa phương mình quản lý”. Nội dung quy định này làm cho các địa phương lúng túng và thực hiện thiếu thống nhất trong phạm vi toàn quốc, làm cho nguyên tắc pháp chế XHCN không được tuân thủ và cũng gây khó khăn cho các doanh nghiệp khi đầu tư trên các địa bàn khác nhau.

Tuy nhiên, ngày 12/2/2015 Bộ Xây dựng đã có Công văn số 04/BXD-KTD để giải trình Công văn số 551/BXD-KTXD. Theo đó Bộ Xây dựng cho rằng nhiều chủ đầu tư áp dụng mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Chính phủ tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP... sẽ làm cho đơn giá nhân công ở một số vùng cao hơn, gây thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng. Về điều này Cục KTVB nhận định, việc tuân thủ quy định của Chính phủ tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP về lương tối thiểu vùng không phải là lý do gây thất thoát, lãng phí. Khi Nghị định số 103/2012/NĐ-CP có hiệu lực, buộc các chủ thể phải tuân thủ các quy định tại Nghị định này khi xác định lương tối thiểu trả cho người lao động, không thể tiếp tục áp dụng mức lương tối thiểu tại Nghị định số 70/2011/NĐ-CP thấp hơn mức lương mới đã được Nghị định số 103 quy định, thay thế.

Hơn nữa, cũng không thể lấy lý do “mức lương trong đơn giá nhân công xây dựng theo quy định của nghị định số 112/2009/NĐ-CP cao hơn nhiều so với mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định tại nghị định số 103/2012/NĐ-CP”. Để phủ nhận hiệu lực cũng như sàn mức lương tối thiểu vùng mà Chính phủ đã xác lập tại nghị định số 103/2012/NĐ-CP.

Ảnh minh họa

Công văn số 04/BXD-KTXD của Bộ XD cho rằng “Văn bản số 551 hoàn toàn không cản trở các doanh nghiệp xây dựng trong việc trả lượng cho người lao động theo quy định về mức lương tối thiểu vùng quy định tại các Nghị định của Chính phủ”. Nhưng Cục KTVB cho rằng, lập luận này mâu thuẫn với nội dung cụ thể tại chính Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD yêu cầu “không điều chỉnh chi phí nhân công trong dự toán xây dựng công trình theo mức lương tối thiểu vùng theo quy định tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP”.

Theo Công văn số 04/BXD-KTXD của Bộ XD thì “Doanh nghiệp xây dựng lập giá dự thầu theo quy định của Nghị định số 112/2009/NĐ-CP, khi trúng thầu thì ký hợp đồng xây dựng, thực hiện công việc, nghiệm thu, thanh toán theo hợp đồng,... sau đó doanh nghiệp trả lương cho người lao động theo quy định của Nghị định số 103”. Đáng tiếc nội dung này đã không được thể hiện tại Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD. Thiếu sót này chính là vấn đề đang gây khó khăn cho doanh nghiệp cũng như địa phương nơi doanh nghiệp hoạt động.

Một vấn đề rất đáng quan tâm là thời điểm ban hành Công văn số 551/BXD-KTXD là ngày 02/4/2013. Trong khi đó Nghị định số 103/2012/NĐ-CP đã được ban hành ngày 04/12/2012, (trước Công văn số 551/BXD-KTXD khá lâu) để thay thế Nghị định số 70/2011/NĐ-CP ngày 22/8/2011. Trong quá trình lập hồ sơ dự thầu, khi Nghị định 103/2012/NĐ-CP đã có hiệu lực - thay thế Nghị định số 70/2011/NĐ-CP, các bên tham gia đấu thầu đều căn cứ vào Nghị định hiện hành của Chính phủ về lương tối thiểu vùng để xác định đơn giá nhân công. Cụ KTVB cho rằng, việc Công văn số 551/BXD-KTXD hướng dẫn tại điểm 1 chỉ áp dụng Nghị định số 70/2011/NĐ-CP mà không áp dụng Nghị định số 103/2012/NĐ-CP về lương tối thiểu vùng đã đặt các doanh nghiệp, các địa phương tuân thủ, nghiêm túc thực hiện Nghị định số 103/2012/NĐ-CP vào tình trạng bất khả kháng, gặp khó khăn trong việc xem xét, điều chỉnh hay không điều chỉnh chi phí nhân công đã được xác lập, được đưa vào dự toán, lập hồ sơ đấu thầu khi Nghị định số 103/2012/NĐ-CP đang có hiệu lực thi hành.

Theo Công văn số 04/BXD-KTXD của Bộ XD thì trong tháng 02/2015, Bộ Xây dựng sẽ ban hành Thông tư hướng dẫn xác định đơn giá nhân công trong quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơ bản để thay thế, khắc phục những khiếm khuyết đã thể hiện tại Công văn số 551/BXD-KTXD của Bộ XD. Tuy nhiên, đến nay (cuối tháng 3/2015), Thông tư nêu trên vẫn chưa được kịp thời ban hành./.

Minh Quang