Kế hoạch của Bộ VHTTDL nhằm quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021-2030; triển khai kịp thời, đồng bộ, có hiệu quả các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước liên quan đến công tác dân tộc.

Theo đó, Bộ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cơ quan, đơn vị, đoàn thể và địa phương tổ chức triển khai, thực hiện tốt các nội dung trong Kế hoạch. Trong đó, ưu tiên đầu tư, huy động tổng hợp các nguồn lực hỗ trợ công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của các DTTS. Đặc biệt, ưu tiên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của vùng đồng bào các DTTS có tiềm năng phục vụ phát triển du lịch, có nguy cơ mai một, các DTTS rất ít người. Qua đó, nhằm phát huy nội lực, tinh thần tự lực, tự cường của đồng bào các DTTS, khơi dậy lòng tự hào đối với các giá trị văn hóa truyền thống.

Phát triển đồng đều cả thể lực, trí tuệ, tinh thần cho đồng bào DTTS

Kế hoạch của Bộ VHTTDL khá đa dạng nhằm thực hiện hiệu quả công tác dân tộc trong tình hình mới. Cụ thể, đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong Đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương và các tầng lớp nhân dân về nội dung Kết luận số 65-KL/TW và Kế hoạch của Bộ bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với điều kiện của đơn vị. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, gia đình, thể thao, du lịch cho trưởng thôn/bản, nghệ nhân, người có uy tín, đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Tập trung thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng thành các chương trình, đề án cụ thể, phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Trong đó, tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách và xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình vùng đồng bào DTTS&MN. Từ đó, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, phát huy lợi thế, tiềm năng của vùng và tinh thần tự lực của đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, sẽ tiếp tục đầu tư trang thiết bị cho hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tại vùng đồng bào DTTS&MN. Tăng cường các hoạt động thông tin về cơ sở; xây dựng và phát triển đội văn nghệ, câu lạc bộ sinh hoạt văn nghệ dân gian, tạo điều kiện để Nhân dân tham gia các phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng. Tổ chức các chương trình văn hóa, nghệ thuật phục vụ Nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng DTTS.

 Xây dựng và phát triển đội văn nghệ, câu lạc bộ sinh hoạt văn nghệ dân gian, tạo điều kiện để Nhân dân tham gia các phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng là một trong những nội dung của Kế hoạch. (Ảnh: Phòng PV&BT)

Mặt khác, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện; ưu tiên bố trí các nguồn lực hỗ trợ phát triển mạng lưới thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở, nhà sách, tủ sách... tại vùng đồng bào DTTS&MN; tăng cường phát triển văn hóa đọc cho đồng bào DTTS. Khuyến khích, hỗ trợ sưu tầm, lưu trữ, số hóa các xuất bản phẩm bằng tiếng dân tộc; tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin và phục vụ thư viện lưu động đến vùng đồng bào DTTS.

Một trong những nội dung quan trọng của Kế hoạch là xây dựng, phát triển phong trào thể dục thể thao vùng đồng bào DTTS, nhất là các môn thể thao truyền thống, trò chơi dân gian, từ đó phát huy thành sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương. Tổ chức hội thi, ngày hội thể thao ở các vùng miền, tạo sân chơi cho đồng bào các DTTS&MN.

Gắn kết du lịch với giữ gìn, phát huy giá trị văn hoá các DTTS

Để bảo vệ và phát huy các di sản văn hóa vùng đồng bào các DTTS, Bộ VHTTDL sẽ bố trí nguồn lực để tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh; xây dựng và triển khai các chương trình, dự án, kế hoạch bảo vệ và phát huy các di sản văn hóa nơi đây.

Đáng chú ý, Bộ tập trung phát triển du lịch, nhất là du lịch sinh thái, gắn kết du lịch với giữ gìn, phát huy giá trị văn hoá các DTTS; hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, kết hợp bảo vệ môi trường sinh thái nhằm nâng cao đời sống của người dân vùng đồng bào DTTS. Triển khai các giải pháp nhằm tăng tỷ lệ lao động là người đồng bào DTTS&MN trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ tại các địa phương.

Ngoài ra, sẽ triển khai các hoạt động thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong cộng đồng các dân tộc nhằm giảm thiểu, xóa bỏ tình trạng tảo hôn, chấm dứt tình trạng hôn nhân cận huyết thống; tuyên truyền, phổ biến các chính sách, pháp luật về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới trong gia đình tại vùng đồng bào DTTS.

Cùng với đó, tổ chức tuyên truyền việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng trong xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đẩy lùi mê tín dị đoan trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc. Triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN núi giai đoạn 2021-2030./.

PV