Theo đó, trong thời gian qua công tác quản lý nhà nước về tôn giáo trên địa bàn huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội được thực hiện tốt và đạt hiệu quả. Sinh hoạt tôn giáo của chức sắc, tín đồ tôn giáo được bảo đảm theo quy định. Các tổ chức, cá nhân khi có nhu cầu sinh hoạt tôn giáo được các cấp chính quyền hướng dẫn chi tiết và tạo điều kiện giải quyết nhanh chóng theo trình tự quy định của pháp luật.

Tuy nhiên,trong quá trình triển khai thi hành Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo và các văn bản hướng dẫn thi hành vẫn còn một số các cơ quan, đơn vị, xã, thị trấn chưa thực hiện nghiêm túc, chưa nắm rõ các quy định trong Pháp lệnh nên khi có vấn đề phát sinh tại cơ sở, chính quyền địa phương rất khó xử lý. Đối với huyện Phú Xuyên, một số xã tự động đón sư về không theo đúng quy định của pháp luật như xã Phú Yên, Phú Túc, Khai Thái. Việc xây dựng, lấn chiếm đất công, dựng tượng thánh Giuse...diễn ra ở một số xã nhưng cấp ủy, chính quyền không chỉ đạo kịp thời gây phức tạp cho việc sử lý sau này.

Những vấn đề đặt ra trong công tác thực hiện chính sách tín ngưỡng, tôn giáo tại Phú Xuyên 

Một số linh mục cực đoan rao giảng, nói xấu chính quyền, có biểu hiện lấn lướt chính quyền, thoát ly sự quản lý của nhà nước (như không đăng ký với UBND xã về lịch sinh hoạt trong năm). UBND huyện đã có Công văn đề nghị các linh mục khi thuyên chuyển về làm mục vụ tại các cơ sở tôn giáo trên địa bàn huyện nộp hồ sơ về UBND huyện nhưng đến nay có 06 linh mục vẫn không gửi hồ sơ về UBND huyện để đăng ký.

Một số giáo dân xã Đại Xuyên bị lợi dụng, kích động tham gia tụ tập đông người, khiếu kiện về việc xây dựng trạm xử lý nước thải tại Bệnh viện Đa khoa Đống Đa dù đây là dự án cần thiết, cấp bách đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Theo đại diện phòng Nội vụ, UBND huyện Phú Xuyên, nguyên nhân của những tồn tại thì khá nhiều. Vào năm 2008, đứng trước các vụ kiện về đất đai tôn giáo ở Nhà thờ lớn (42 Phố Nhà Chung), Nhà thờ Thái Hà 9178 Nguyễn Lương Bằng) cùng một số vụ việc khác về tôn giáo, UBND thành phố, Ban Tôn giáo thành phố bị coi là để sự việc kéo dài từ 2001 cho đến 2008, xử lý quá chậm, xử lý vụ việc còn lúng túng chồng chéo thậm chí là đùn đẩy trách nhiệm cho nhau. Một phần lớn là do trình độ nhận thức của cán bộ làm công tác lúc ấy còn kém, thiếu hiểu biết về Công giáo nên xử lý chậm gây mất trật tự an ninh xã hội. Phải sau Nghị định 1940/2008/NĐ-CP, vụ việc mới được làm sáng tỏ. Rút kinh nghiệm từ các vụ tôn giáo như vậy, Ban Tôn giáo thành phố Hà Nội cùng Ban tôn giáo các cấp cơ sở nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ tôn giáo. Bên cạnh đó có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng để cùng giải quyết sự vụ.

Một hạn chế khác là Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo, sau là Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, trong quá trình thực hiện, các cán bộ thực thi vào cuộc sông thì lại vấp chân nhau; vì từ lâu phần tín ngưỡng coi là văn hóa cổ truyền, các cơ sở thờ tự được Bộ Văn hóa, các Sở Văn hóa tiến hành quản lý xếp hạng. Ngành văn hóa cũng có hàng loạt biện pháp nhằm chống mê tín dị đoan mà thực chất là chống lại các lễ bái hủ tục làm tiền người dân. Như vậy, từ một góc độ nào đó, quản lý tín ngưỡng là Bộ Văn hóa quản. Nay với Luật tín ngưỡng, tôn giáo thì cán bộ tôn giáo làm gì để thực thi nhiệm vụ quản lý di tích, lễ hội tín ngưỡng? Phối hợp ra sao giữa 2 cơ quan mà cụ thể ở huyện Phú Xuyên là Phòng Nội Vụ và Phòng Văn hóa? Đó là một vấn đề chưa có lời giải.

Một nguyên nhân nữa là các văn bản nhà nước về quản lý tín ngưỡng, tôn giáo chưa thật rõ ràng sát với thực tế địa phương. Các nghị định hướng dẫn như 22/2005; 92/2012; 162/2017… còn quá chung chung.  Những hạn chế này cần phải có những giải pháp căn cơ và những kiến nghị kịp thời nhằm khắc phục trong thời gian tới

H.T