Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Rồi trải qua những thăng tiến, lặn chìm, một hai tưởng tiêu vong khi buôn bán là sự độc quyền của mậu dịch bách hóa quốc doanh và phần nào, nhỏ thôi, ít thôi là của các hợp tác xã mua bán, thì kịp đến lúc Đảng ta, Nhà nước ta tiến hành công cuộc đổi mới, xóa bỏ bao cấp, thực hiện cơ thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với nhiều thành phần kinh tế, đa dạng, phong phú hình thức sản xuất, kinh doanh, mối quan hệ xã hội buôn có bạn, bán có phường kia lại có dịp hồi sinh và phát triển với một tầm vóc mới, cũng sinh động, lớn mạnh theo với sự phát triển nội địa và hội nhập toàn cầu của nền kinh tế đất nước. Cũng vẫn trong tinh thần buôn nên có bạn, bán nên có phường, nhưng giờ đây mối quan hệ này rộng mở quy mô, lớn lao tầm vóc, đặc trưng sâu sát lĩnh vực ngành nghề sản xuất, kinh doanh hơn, mang tính chất cũng như tên gọi của các hội, hiệp hội, hay câu lạc bộ doanh nghiệp được xã hội và luật pháp thừa nhận.

Ngày nay các tên gội như: Hiệp hội Lương thực, Hiệp hội Dệt may, Hiệp hội Da giày, Hiệp hội Cà phê-ca cao v.v… đã khá quen thuộc với mọi người dân trong xã hội. Hiện cả nước có tới trên 300 hiệp hội doanh nghiệp, hội, câu lạc bộ doanh nghiệp. Trong đó trên 80 hiệp hội doanh nghiệp hoạt động trên phạm vi toàn quốc, 32 tỉnh, thành phố đã có hiệp hội doanh nghiệp. Từ khi hình thành đến nay, các hiệp hội doanh nghiệp không chỉ giúp đỡ các doanh nghiệp thành viên trong kinh doanh, sản xuất về nhu cầu tiêu thụ hàng hóa, kinh nghiệm hoạt động, cũng như tạo thế cạnh tranh, mà còn thể hiện rất tốt vai trò đại diện cho tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp, kết nối đầu tư. Việc phát triển thị trường trong nước và ngoài nước khá thành công là do sự nỗ lực, tài khéo của mỗi doanh nghiệp, song còn có sự góp phần không nhỏ của các hiệp hội doanh nghiệp. Bên cạnh việc độc lập kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh cùng nhau thì giữa các doanh nghiệp lại luôn có nhu cầu thông qua hiệp hội mà kết nối với nhau để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, tìm nguồn cung cấp nguyên liệu tốt, rẻ. Cũng qua hiệp hội mà doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng, hiệu quả hơn với các cơ quan quản lý của nhà.nước, thông qua hiệp hội,doanh nghiệp nói lên tiếng nói của mình, hiệp hội cũng là tổ chức đứng ra bảo vệ các quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp trước các cơ quan nhà nước cũng như các đối tác kinh doanh .

Tuy nhiên bên cạnh sự phát triển tốt cả về số lượng, chất lượng, thì trong thực tế cách thức tổ chức cũng như hoạt động của các hiệp hội vẫn còn nhiều điều bất cập, kém tác dụng, hiệu quả. Trước hết đó là sự phát triển quá ồ ạt, tràn lan các hiệp hội, câu lạc bộ doanh nghiệp, nhất là ở một số địa phương, nên cách thức tổ chức, bộ máy lãnh đạo hiệp hội doanh nghiệp, chất lượng hoạt động đã chẳng thực hiện được đúng tôn chỉ mục đích ban đầu nêu ra, mà còn không theo kịp được những yêu cầu của nền sản xuất cũng như đòi hỏi chính đáng của người tiêu dùng, mặt khác là sự chồng chéo chức năng dẫn đến va chạm nhau giữa các hiệp hội. Mối liên kết giữa cộng đồng doanh nghiệp trong nước với nhau và với doanh nghiệp nước ngoài thông qua hiệp hội còn nhiều hạn chế.

Làm thế nào để tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các hiệp hội doanh nghiệp hoạt động, vừa giảm được sự gia tăng không cần thiết, khắc phục chuyện chồng chéo, cạnh tranh không đáng có, là cả một vấn đề rất khó, song cần giải quyết để đưa các hiệp hội trở về thực chất hoạt động mà đóng góp tích cực được vào sự phát triển kinh tế của đất nước, đem lại lợi ích thực sự cho các doanh nghiệp. Đây là trách nhiệm phải nghĩ, phải lo của mỗi hiệp hội cũng như các thành viên tham gia hiệp hội, các cơ quan liên đới trách nhiệm, ảnh hưởng đến hoạt động của các hiệp hội doanh nghiệp và sự tham gia góp ý, định hướng của dư luận xã hội. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã thành lập Hội đồng các hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam, trong đó bao gồm đại diện lãnh đạo của các hiệp hội doanh nghiệp từ các ngành cho tới cấp địa phương và trung ương, để giải quyết phần nào những yêu cầu trên. Có chuyên gia kinh tế nêu ý kiến là hiện tại chúng ta chưa có một hành lang pháp lý cần thiết cho hiệp hội doanh nghiệp, đồng nghĩa với việc hiệp hội không có quyền, dễ dẫn đến chỗ hiệp hội nói các thành viên không nghe, hoặc ngược lại, ban lãnh đạo của hiệp hội can thiệp quá sâu, thậm chí bắt chẹt, bắt ép doanh nghiệp. Hiệp hội cũng chưa can thiệp được gì nhiều khi doanh nghiệp bị cạnh tranh không lành mạnh, hay bị làm hàng giả hàng nhái. Cũng có ý kiến, là hiệp hội cần được tham gia trong một chừng mực nhất định, với những điều thiết thực vào việc hoạch định chính sách kinh tế, hiệp hội là cầu nối quan trọng giữa các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh các mặt hàng, bám sát thực tế từng địa phương nên dễ phản ảnh nhiều điều sâu sát bổ ích cho người làm chính sách. Một số bộ chức năng như Bộ Công Thương đã thực hiện và tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp cũng như các hiệp hội doanh nghiệp về mặt đường lối chính sách, văn bản pháp lý. Trên thế giới có nhiều mô hình hoạt động doanh nghiệp khá thành công, có những nước có hẳn luật về hiệp hội doanh nghiệp, khi các thành viên hiệp hội có mâu thuẫn tranh chấp sẽ đến nhờ hiệp hội hòa giải trước đã, không thỏa mãn mới đưa ra pháp luật, trường hợp doanh nghiệp vi phạm sẽ bị tước bỏ tư cách hội viên, bị cô lập, không có tổ chức đứng ra bênh vực, giúp đỡ. Điều này lại rất giống với quy định của các phường hội ở nước ta ngày trước. Có nghĩa là giữa hoạt động của các hiệp hội doanh nghiệp ngày nay với tinh thần, tổ chức buôn có bạn bán có phường hàng trăm năm trước, có những giá trị chung, truyền thống nên kế thừa, kết hợp với hiện đại hóa và tiếp nhận những giá trị hội nhập từ khu vực và thế giới./.

Trung Vũ