Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Phát biểu khai mạc buổi tọa đàm, PGS, TS Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, vài năm gần đây, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, mạng xã hội và gần đây là Trí tuệ nhân tạo (AI) đã tác động đến hành vi người dùng Internet và xu thế phát triển của báo chí hiện đại. Theo nghiên cứu của Quỹ Báo chí Hàn Quốc (KPF), số lượng người tiếp nhận thông tin qua các phương tiện truyền thông truyền thống đang sụt giảm mạnh. Các cơ quan truyền thông Hàn Quốc hiện nay đều phát triển nội dung, hình thức phù hợp với phương tiện truyền thông mới, trong đó mạng xã hội được tận dụng triệt để.

Theo đó, có 3 xu hướng chính đang tác động đến báo chí truyền thông, có nhiều loại thiết bị mới ra đời; các nền tảng số, mạng xã hội chuyên biệt về sáng tạo âm thanh và video phát triển bùng nổ; có nhiều làn sóng trí tuệ nhân tạo. Một số tòa soạn gọi sự thay đổi này là “giai đoạn thứ hai” trong cuộc cách mạng kỹ thuật số, đòi hỏi các cơ quan báo chí phải có chiến lược nội dung khác biệt, vượt trội để giữ chân công chúng.

Trên thế giới, New York Times là một trong những ví dụ thành công về xây dựng chiến lược chuyển đổi số dựa vào giá trị cốt lõi, thế mạnh nền tảng là kho dữ liệu không giới hạn của họ kết hợp với công nghệ hiện đại để sản xuất, phân phối nội dung. Tại Việt Nam, một số cơ quan báo chí đang thúc đẩy chiến lược nội dung đa phương tiện, kết hợp báo chí dữ liệu với khoa học công nghệ và các ý tưởng sáng tạo; một số cơ quan báo chí tập trung vào chiến lược nội dung chuyên sâu vào các thị trường ngách…

Theo PGS, TS Đỗ Thị Thu Hằng, phiên thảo luận “Báo chí dữ liệu và chiến lược nội dung vượt trội” sẽ giới thiệu xu hướng đổi mới, sáng tạo trong báo chí toàn cầu, những kinh nghiệm phát triển nội dung vượt trội của một số cơ quan báo chí tại Việt Nam, qua đó gợi mở cho các tòa soạn lựa chọn, triển khai chiến lược phát triển nội dung phù hợp, khác biệt.

PGS,TS  Đỗ Thị Thu Hằng

Diễn đàn cũng tập trung giới thiệu về một trong những chiến lược nội dung vượt trội đang được nhiều cơ quan báo chí triển khai thành công đó là phát triển báo chí dữ liệu, kết hợp thông tin, dữ liệu chính thống với khoa học công nghệ và các ý tưởng sáng tạo, nhằm thu hút, giữ chân bạn đọc, tăng nguồn thu.

Cũng tại hội nghị, Nhà báo Ngô Việt Anh - Phó Trưởng Ban Nhân Dân điện tử, Báo Nhân Dân chia sẻ, chiến lược nội dung vượt trội của Báo Nhân Dân và vai trò của báo chí dữ liệu những tín hiệu lạc quan những tổ chức tin tức và truyền thông chất lượng vẫn có thể tăng trưởng bền vững vào năm 2024.

“Đây là đòn bẩy để các tòa soạn tăng số lượng độc giả. Hướng đi mới trong tương lai trong cuộc khảo sát của Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters, người đứng đầu các tổ chức tin tức đã nêu ra một số hướng đi để giải quyết vấn đề trong năm tới là tìm cách giải thích tin tức phức tạp một cách tốt hơn (67%); Cung cấp tin tức nêu vấn đề và đi kèm giải pháp tiềm năng (44%); Kể thêm những câu chuyện truyền cảm hứng về con người (43%); Tập trung vào việc xây dựng liên kết trực tiếp độc giả thông qua website, app, newsletter và podcast”, Nhà báo Ngô Việt Anh nhấn mạnh.

Theo Th.S Trần Lệ Thùy  - Giám đốc Trung tâm MDI, các toà soạn báo chí Việt Nam nên quan tâm đến phát triển báo chí dữ liệu, trở thành nghiệp vụ không thể thiếu của nhà báo. Nghiệp vụ dữ liệu đi cùng với kỹ năng sản xuất tác phẩm báo chí có thể đảm bảo tính công bằng, chính xác, cân bằng trong tác phẩm báo chí, xây dựng lòng tin đối với độc giả.

Để phát triển báo chí dữ liệu, cần hiểu rõ bản chất, vai trò, điều kiện thực thi nó, có giải pháp tổng thể trên cơ sở lý thuyết và thực tiễn năng lực, nguồn lực, xu hướng thế giới, đặc thù công chúng của từng cơ quan báo chí. Chỉ có nội dung vượt trội khi cơ quan báo chí đổi mới sáng tạo cả 4 lĩnh vực: chiến lược sản phẩm dịch vụ, lĩnh vực hoạt động nghiệp vụ, lĩnh vực công chúng - khách hàng và kinh tế báo chí truyền thông.

Quang cảnh hội nghị

Báo chí dữ liệu là hướng đi không thể tách rời dòng chảy báo chí Việt Nam. Để có một sự phát triển bền vững, ngoài tự thân các cơ quan báo chí chủ động nghiên cứu, tìm kiếm cho riêng mình mô hình báo chí dữ liệu và chiến lược nội dung vượt trội thì cần xây dựng một hệ sinh thái báo chí truyền thông chuyên nghiệp, hiện đại, hướng tới báo chí số. Thông qua hệ sinh thái này, các cơ quan báo chí có khả năng sẵn sàng chia sẻ, kết nối dữ liệu. Để thực hiện điều này, vai trò của các cơ quan có tính định hướng, quản lý, dẫn dắt như Ban Tuyên giáo Trung ương; Bộ Thông tin và Truyền thông; Hội nhà báo Việt Nam rất quan trọng. Trong đó, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông cần tham mưu, hoàn thiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; Hội Nhà báo có vai trò dẫn dẵn, tư vấn xây dựng các mô hình quản lý và mô hình nghiệp vụ của các cơ quan báo chí trong xây dựng hệ sinh thái này.

Nhiều ý kiến đều cho rằng, các cơ quan báo chí có chiến lược nội dung vượt trội hiệu quả đều phải phát triển báo chí dữ liệu. Nguồn dữ liệu mở, dữ liệu liên kết, dữ liệu tự thân của các cơ quan báo chí, đặc biệt là dữ liệu cho việc phân tích xu hướng báo chí sẽ là cơ sở cho việc lọc và làm giàu dữ liệu, phân tích đánh giá, trực quan hoá dữ liệu là những thao tác cơ bản để ứng dụng báo chí dữ liệu trong kể chuyện đa phương tiện, tạo tính đặc sắc và vượt trội của nội dung báo chí./.