Dịch vụ du lịch gắn với khai thác, bảo tồn giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc
Tại huyện Bình Liêu, địa phương này xác định văn hóa bản sắc dân tộc nếu được bảo tồn và phát huy giá trị nhằm thu hút du khách, phát triển du lịch cộng đồng.
Là huyện miền núi, vùng cao, với đường biên giới dài nhất tỉnh, Bình Liêu có cấu trúc địa hình đa dạng, chủ yếu là đồi núi cao với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với các khối núi cao ở vùng Đông Bắc, tạo ra phong cảnh tươi đẹp, hữu tình; khí hậu đặc trưng ôn hòa, mát mẻ, là tài nguyên du lịch sinh thái quý giá, khác biệt. Cùng với điều kiện tự nhiên, Bình Liêu có nguồn tài nguyên du lịch nhân văn phong phú. Huyện có trên 94% dân số là đồng bào DTTS, chủ yếu là 3 dân tộc Tày, Dao, Sán Chỉ, còn lưu giữ được các phong tục tập quán trong sinh hoạt, sản xuất đặc trưng là điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch cộng đồng.
Đặc biệt, cộng đồng các dân tộc trên địa bàn luôn có ý thức bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc... Tất cả đã tạo nên giá trị khác biệt của huyện Bình Liêu, là nguồn tài nguyên vô giá để phát triển những loại hình du lịch sinh thái, du lịch biên giới, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa, lịch sử và du lịch nghỉ dưỡng, với bản sắc riêng, mới lạ.
Huyện này xác định, tận dụng thế mạnh của địa phương, những năm qua, chính quyền địa phương đã thực hiện tốt việc quảng bá hình ảnh về văn hoá, vùng đất và con người đến người dân trong nước và bạn bè quốc tế. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế thông qua du lịch. Huyện đã quan tâm đầu tư nâng cấp hàng loạt tuyến đường giao thông; mở các tuyến - điểm du lịch; bảo tồn trang phục, trùng tu di tích, phục hồi, phát triển các giá trị văn hoá vật thể và văn hoá phi vật thể; phát triển sản phẩm OCOP... Cùng với đó, tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia kinh doanh du lịch, dịch vụ gắn với khai thác, bảo tồn giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc.
Quảng Ninh: Khai thác tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số. Ảnh: Dương Phương Đại
Tạo hàng nghìn "cần câu" cho người lao động dân tộc thiểu số
Theo lãnh đạo UBND huyện Bình Liêu, 5 năm gần đây, từ các điểm, tuyến du lịch; mỗi năm, huyện thu hút được 340.000 lượt khách du lịch, mang lại doanh thu cho ngân sách huyện khoảng 94 tỷ đồng; tạo ra việc làm thường xuyên cho trên 1.000 lao động, chủ yếu là lao động DTTS.
Một địa phương khác của tỉnh Quảng Ninh là huyện Tiên Yên, cùng với nguồn tài nguyên thiên nhiên, địa phương này còn là điểm hội tụ và giao thoa văn hóa các dân tộc của các huyện miền Đông, với 14 dân tộc anh em cùng chung sống, nhiều giá trị, bản sắc văn hóa độc đáo còn được lưu giữ. Điển hình là các lễ hội văn hóa, thể thao của các dân tộc Dao, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu và sinh hoạt tín ngưỡng trong cộng đồng. Toàn huyện hiện có 41 di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh... và văn hóa ẩm thực rất phong phú, đặc sắc, có thương hiệu. Tất cả đã tạo nên cho Tiên Yên nguồn tài nguyên du lịch giàu giá trị.
Những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc được huyện Tiên Yên khai thác, phát huy để thu hút khách du lịch. Trong ảnh: Đồng bào dân tộc Dao huyện Tiên Yên dệt thổ cẩm
Trong chiến lược phát triển của huyện, Tiên Yên cũng đang tập trung khai thác thế mạnh từ tự nhiên và bản sắc văn hóa để phát triển du lịch. Lấy phát huy nguồn lực nội sinh của chính cộng đồng, người dân làm động lực phát triển. Biến tiềm năng, lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa đặc sắc của vùng đồng bào DTTS và miền núi thành cơ hội phát triển và nguồn lực để phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.
Hiện tại, cùng với Bình Liêu, Tiên Yên cũng đang tham gia vào Đề án hoàn thiện hạ tầng giao thông để khai thác du lịch nhằm giảm nghèo bền vững. Theo đề án này sẽ ưu tiên đầu tư hạ tầng giao thông đi trước một bước, mở cửa cho du lịch; cùng với đó, xây dựng các khu du lịch sinh thái, các tuyến, điểm du lịch; khôi phục, xây dựng một số bản, làng văn hóa DTTS để trở thành sản phẩm du lịch; chú trọng đào tạo nhân lực trong lĩnh vực du lịch... qua đó, khai thác tiềm năng, thế mạnh từ khu vực này để nâng cao đời sống cho người dân./.
Lan Anh