Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Theo Kết luận Thanh tra số 1167/TB-TTCP, trên địa bàn có 21 dự án không lập đề án cải tạo, phục hồi môi trường; 21 dự án không nộp, nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường; 7 dự án nợ phí bảo vệ môi trường là vi phạm quy định tại Nghị định 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ.

Việc UBND tỉnh Lai Châu quá chậm thành lập Quỹ Bảo vệ môi trường tỉnh dẫn đến các đơn vị khai thác khoáng sản phải thực hiện ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường tại tài khoản Sở Tài nguyên và Môi trường mở tại ngân hàng là không đúng quy định tại Khoản 3, Điều 8, Nghị định 19/2015/NĐ-CP của Chính phủ, quy định về nơi nhận tiền ký quỹ: “Tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải thực hiện kỹ Quỹ tại Quỹ Bảo vệ môi trường địa phương hoặc Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam”.

Đến thời điểm kết luận thanh tra, chưa có điểm mỏ nào chủ động thực hiện việc cải tạo, phục hồi môi trường khi kết thúc khai thác để được đóng cửa mỏ theo quy định đã vi phạm quy định tại Điểm d, Khoản 1, Điều 38, Luật Bảo vệ môi trường và Điểm b, Khoản 5, Điều 10, Nghị định 19/2015/NĐ-CP.

Đáng chú ý, cơ quan chức năng tỉnh Lai Châu giai đoạn đó chưa làm tốt công tác quản lý nhà nước trong đôn đốc, yêu cầu chủ đầu tư các dự án khai thác mỏ vàng thực hiện đóng cửa mỏ cải tạo, phục hồi môi trường khi giấy phép khai thác hết hạn dẫn đến người dân vào khai thác trái phép, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng an ninh trật tự địa bàn; UBND tỉnh phải trích ngân sách để nổ mìn, phá sập các hầm lò.

Việc để các đơn vị không thực hiện nghĩa vụ tài chính trong hoạt động khai thác khoáng sản như: tiền cấp quyền khai thác, thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường là vi phạm Luật Khoáng sản năm 2010, Nghị định 203/2013/NĐ-CP, Nghị định 164/2016/NĐ-CP (3 dự án nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, 3 dự án không nộp và còn nợ tiền ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường, 2 dự án nợ phí bảo vệ môi trường).

Huyện Tam Đường (Lai Châu) là địa phương có nhiều mỏ khoáng sản như chì, kẽm, đồng... Ảnh: Thái Minh

Công tác thanh tra, kiểm tra của bộ, ngành liên quan và UBND tỉnh Lai Châu chưa được tiến hành nhiều (Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa thực hiện thanh tra về nội dung này tại địa phương; Thanh tra tỉnh chưa triển khai được cuộc thanh tra cụ thể nào).

Giai đoạn 2011 - 2017, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ yếu tiến hành thanh tra công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực môi trường tại UBND các huyện, thị xã; đối với các dự án khai thác khoáng sản, Sở này chỉ kết hợp khi thanh tra dự án khai thác khoáng sản, có nội dung về bảo vệ môi trường, tuy nhiên số dự án thanh tra quá ít so với số lượng dự án và yêu cầu công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản trên địa bàn.

Các công trình bảo vệ môi trường của một số dự án chưa đảm bảo theo yêu cầu báo cáo đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường được phê duyệt như:  hệ thống rãnh thoát nước mưa chảy tràn, các hố lắng, hố ga thu nước, hệ thống phun nước, việc trồng cây xanh quanh moong khai thác, đường vận chuyển nội bộ, kho lưu giữ chất thải nguy hại, kho chứa vật liệu nổ…

Một số chủ đầu tư dự án không nghiêm túc thực hiện việc báo cáo định kỳ kết quả quan trắc, giám sát môi trường, báo cáo quản lý chất thải nguy hại về Sở Tài nguyên và Môi trường là vi phạm Nghị định 155/2016/NĐ-CP; 8 đơn vị chưa đầy đủ thủ tục về đất đai (chưa có quyết định cho thuê đất, chưa có hợp đồng cho thuê đất) nhưng vẫn tiến hành khai thác là vi phạm Luật Đất đai năm 2003, năm 2013 và Luật Khoáng sản năm 2010, 2013.

Các cơ quan tài chính của tỉnh không theo dõi, nắm bắt, quản lý được nguồn thu các khoản đóng góp, ủng hộ của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản là chưa làm hết trách nhiệm.

Trên cơ sở Kết luận, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Lai Châu chú trọng ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn để thực hiện nghiêm túc quy định pháp luật về bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các dự án khoáng sản, kiên quyết xử lý trường hợp vi phạm; tổ chức thực hiện nghiêm các kết luận thanh tra, kiểm tra; xử lý 21 dự án không thực hiện lập hồ sơ đề án đóng cửa mỏ, 21 dự án nợ, không nộp tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường, 7 dự án nợ phí bảo vệ môi trường…

UBND tỉnh Lai Châu chỉ đạo các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản ký quỹ bảo vệ môi trường tại Quỹ Bảo vệ môi trường tỉnh Lai Châu hoặc Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam.

Đăng Tân