Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Dấu hiệu chứng tỏ con bạn bị tự kỷ.

Khó khăn trong sử dụng ngôn ngữ: Chậm nói (trẻ 16-17 tháng phải nói được các từ đơn), hoặc biết nói sớm nhưng sau đó lại thôi. Trẻ không hiểu lời người khác và cũng không biểu đạt được ý nghĩ của mình nên hay nói những câu, từ vô nghĩa hoặc không ăn nhập với hoàn cảnh. Khi được hỏi, nhiều trẻ không trả lời được mà nhại lại câu hỏi một cách máy móc (chẳng hạn, hỏi "cháu tên gì" thì cũng đáp là "cháu tên gì").

Khó giao tiếp và tương tác: Không nhìn vào mắt người khác là một triệu chứng điển hình của tự kỷ. Trẻ không giao tiếp, không biểu hiện tình cảm ngay cả với mẹ (không hề bám mẹ). Những em bé bình thường khi 9-10 tháng tuổi nếu ở cạnh trẻ khác thường có động thái làm quen như cười, chạm vào bạn, xin - cho đồ chơi hay thức ăn; nếu thấy thích thú điều gì thì muốn chia sẻ với người khác (như khoe áo đẹp)... nhưng trẻ tự kỷ không thế.

Khó khăn trong các trò chơi hoạt động, cần sự tưởng tượng: Việc hướng dẫn trẻ tự kỷ biết chơi một trò nào đó thường rất gian nan. Trẻ không biết dùng đồ chơi, chỉ cầm lên đập đập rồi ném, hoặc chơi không đúng chức năng.

Tác phong lặp đi lặp lại: Trẻ tự kỷ rất máy móc, chẳng hạn nếu mẹ dẫn đi nhà trẻ nếu vòng qua một cái cột điện thì lần sau nhất thiết cũng phải đi như vậy. Nếu phải thay đổi, trẻ sẽ phản ứng dữ dội như gào khóc, cắn cấu. Bệnh nhân tự kỷ cũng hay có các hành vi lặp đi lặp lại như vê tay, vặn tay, vặn người, nhón chân...

Ít có khả năng chăm sóc bản thân: Trẻ thường khó khăn trong việc tự phục vụ mình như đi tất, đội mũ, mặc áo, vệ sinh... Cử chỉ, thao tác luôn lóng ngóng, vụng về.

Phần lớn các em bé tự kỷ thường hiếu động thái quá, do không có khả năng hình dung ra sự nguy hiểm nên hay có những hành động "đáng sợ" như trèo lên đứng vắt vẻo trên lan can... Ngược lại, một số ít trẻ có xu hướng thu mình, ít vận động.

Với một số trẻ "thần đồng" như sớm biết làm toán, đọc chữ, nói tiếng Anh..., cha mẹ cũng nên nghĩ đến tự kỷ nếu có các biểu hiện vừa nêu trên. Ở trẻ tự kỷ, những khả năng đặc biệt đó thường tự biến mất sau một thời gian.

Bé tự kỷ (Ảnh minh họa)Nguyên nhân của tự kỷ.

Cho đến nay, Hội chứng Tự kỷ (Autistic Spectrum Disorder – còn gọi là Tự tỏa, Tự bế) vẫn còn là một trong những tình trạng rối nhiễu tâm lý phức tạp, khó xác định nguyên nhân và cũng khó xây dựng một kế hoạch trị liệu. Trước đây, người ta thường nghiêng về những rối loạn trong quan hệ giao tiếp để cho rằng, sự thiếu quan tâm hay xa cách của người mẹ lúc ấu thơ là nguyên nhân chính. Từ đó, các biện pháp trị liệu thường đặt trọng tâm vào việc yêu cầu phụ huynh quan tâm đến việc chăm sóc nhiều hơn, và điều này cũng đồng nghĩa với việc “lên án” những sai lầm trong mối tương tác không lành mạnh với trẻ của phụ huynh, tạo thêm nhiều đau buồn không cần thiết. Nhưng đó chỉ là một yếu tố có thể làm tăng nặng thêm một tình trạng Tự Kỷ đã có mầm mống ngay từ khi trẻ sinh ra, do đó cần chú trọng nhiều hơn đến các yếu tố sinh học.

Sự thiếu quan tâm chăm sóc con như vậy không phải là nguyên nhân chính gây ra tình trạng tự kỷ, nhưng việc quan tâm chăm sóc con một cách hợp lý, có sự đầu tư bằng các kỹ năng cần thiết của bố mẹ trẻ, phối hợp một cách hài hòa việc giáo dục và trị liệu bằng tâm lý và một số thuốc đặc trị lại là một yêu cầu hết sức cần thiết  trong việc trị liệu cho trẻ tự kỷ.

Giải pháp.

Thông thường, khi phát hiện con mình có tình trạng tự kỷ, phụ huynh thường rất lo lắng và nôn nóng đi tìm một biện pháp hiệu quả nhất để trị liệu cho con, biết được tâm lý đó, nhiều người đã tìm cách thuyết phục để cung cấp cho phụ huynh những phương pháp rất tốn kém, với suy nghĩ : Cái gì đắt nhất là tốt nhất. Nhưng sau một thời gian dài, sự biến chuyển chậm chạp của trẻ lại khiến cho nhiều phụ huynh thất vọng, có khi bỏ mặc, có khi lại quay sang tìm kiếm thêm những phương pháp khác, mà họ quên rằng chính tâm lý ổn định, chấp nhận và vui vẻ của mình cùng với sự kiên trì tuân theo một chương trình trị liệu rõ ràng mới là điều kiện tốt nhất giúp cho con em có những biến chuyển khả quan trong cuộc sống.

Nếu con bạn có các triệu chứng nêu trên và bạn nghi con bạn bị tự kỷ, bạn nên xin hẹn khám bệnh cho con bạn ở đơn vị Tâm lý bệnh viện Nhi đồng 1 . Khi đến khám, bạn sẽ được hướng dẫn cần phải theo những bước gì để giúp con bạn phát triển. Có thể con bạn cần được gặp chuyên viên tâm vận động, âm ngữ, hoạt động, hoà nhập cảm giác. Trẻ cần được thăm khám một cách toàn diện để được đánh giá mức độ phát triển và được hưởng chương trình can thiệp giáo dục tâm lý càng sớm càng tốt. 

Lan Anh