Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Không thể phủ nhận công nghệ điện tử và nền tảng Intennet phát triển nhanh, mạnh, tiện ích cao đã giúp cho hơn nửa trong số 96 triệu dân Việt Nam tham gia khai thác nền tảng internet, mạng xã hội. Hàng chục triệu cá nhân có Facebook, thực sự là một địa chỉ cung cấp tin tức nhanh nhạy và linh hoạt. Cùng với tính tích cực của công nghệ và bùng nổ thông tin, phát triển báo chí, có thể nói chưa bao giờ tác nghiệp và hưởng thụ báo chí thuận lợi như hiện nay.

Các đại biểu tham dự Hội thảo trực tuyến “Quy tắc đạo đức báo chí trong môi trường số: Thách thức và thích nghi của Việt Nam". Ảnh: K. Dung

Hội thảo trực tuyến “Quy tắc đạo đức báo chí trong môi trường số: Thách thức và thích nghi của Việt Nam". Ảnh: K. Dung

Cùng với việc phát triển của kinh tế thị trường, xu hướng thương mại hóa báo chí đang gây ra tác hại nhiều mặt. Hiện tượng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” diễn ra với các báo điện tử, trang thông tin điện tử đã gây không ít bức xúc đối với dư luận xã hội. Một số văn phòng đại diện, phóng viên thường trú tại các địa phương hoạt động không đúng chức năng, nhiệm vụ; tình trạng lợi dụng danh nghĩa nhà báo dọa dẫm, sách nhiễu để vụ lợi, vi phạm đạo đức nghề nghiệp vẫn chưa được ngăn chặn triệt để, những sai sót về tư tưởng chính trị, lịch sử trong ấn phẩm, ảnh hưởng tới niềm tin, gây tâm lý băn khoăn, hoài nghi về đội ngũ người làm báo hiện nay.

Trước tình hình đó, hơn lúc nào hết, để xây dựng một nền báo chí Việt Nam thực sự chuyên nghiệp và nhân văn, chúng ta cần nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật về báo chí, đảm bảo để nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp của người làm báo đi vào đời sống. Trong đó, quy tắc đạo đức nghề báo của Việt Nam được xây dựng trên cơ sở thống nhất với báo chí quốc tế và thực tiễn hoạt động của báo chí Việt Nam

Tại Hội thảo về Quy tắc đạo đức báo chí trong môi trường kỹ thuật số, PGS, TS. Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết để các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp đi vào đời sống, đặc biệt trong môi trường số, Việt Nam đã triển khai nhiều bước đi và cần phát huy hơn nữa các giải pháp sau:

Thứ nhất, chủ động truyền thông, giáo dục cho công chúng, đặc biệt là giới trẻ sử dụng mạng xã hội những nguyên tắc về đạo đức báo chí trong môi trường số.

Thứ hai, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân cho đội ngũ người làm báo. Truyền thông rộng rãi 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam và Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam; thực hiện tập huấn, phổ biến bản quy tắc đến các chi hội nhà báo thông qua các lớp tập huấn, hội thảo, toạ đàm, buổi nói chuyện… để nâng cao nhận thức của những người làm báo về đạo đức báo chí.

Thứ ba, tiếp tục đưa các học phần về đạo đức báo chí vào chương trình đào tạo báo chí của các trường đào tạo báo chí - truyền thông để nâng cao nhận thức của đội ngũ sinh viên báo chí - những nhà báo tương lai.

Thứ tư, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo đã được luật hóa thông qua Luật Báo chí năm 2016 và gắn liền với vai trò của Hội Nhà báo Việt Nam – một tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp. Vi phạm quy định đạo đức người làm báo Việt Nam cũng đồng nghĩa với vi phạm Luật Báo chí và sẽ bị thu hồi thẻ nhà báo nếu việc vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng. Điều này giúp cho việc thực thi các quy định đạo đức nghề nghiệp hiệu quả và hiệu lực hơn.

Thứ năm, các cơ quan báo chí, liên chi hội, chi hội nhà báo có những hình thức phong phú nhằm bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp cho người làm báo, tiếp tục cụ thể hóa các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp và các quy tắc khi tham gia mạng xã hội thành các điều trong quy chế, quy định của cơ quan, hay xây dựng riêng các bộ quy tắc báo chí; đồng thời, thường xuyên tổ chức những cuộc trao đổi về đạo đức nghề nghiệp, các cuộc về nguồn, động viên tham gia các giải báo chí cho các nhà báo, đặc biệt là các nhà báo trẻ.

Thứ sáu, đẩy mạnh công tác khen thưởng, tôn vinh những tấm gương đạo đức trong đội ngũ những người làm báo.

Thứ bảy, quyết liệt triển khai hoạt động thanh, kiểm tra và xử lý kỷ luật nhằm chấn chỉnh những vi phạm đạo đức nghề nghiệp trên không gian số của nhà báo được thực hiện quyết liệt.

Thứ tám, tăng cường vai trò giám sát của nhân dân, công chúng để phát hiện những biểu hiện, hiện tượng vi phạm, đặc biệt là rà soát, đánh giá hoạt động các chuyên trang của báo điện tử, trang thông tin điện tử của các cơ quan báo chí sau cấp phép.  Đây là cơ sở quan trọng để chấn chỉnh hoạt động, tăng cường trách nhiệm người đứng đầu cơ quan báo chí.

Thứ chín, đội ngũ làm báo tự trau dồi, tự rèn luyện và tu dưỡng đạo đức nghề nghiệp. Đây cũng được coi là vấn đề tự thân với nét đặc trưng là lương tâm, trách nhiệm và lòng tự trọng của người làm báo. Điều đáng nói là những yếu tố này phải rèn luyện thường xuyên, tích cực và chỉ có thể hình thành trên cơ sở nhận thức và ý thức của người làm báo.

Có thể nói, trong kỷ nguyên số, hoạt động báo chí có nhiều cơ hội cùng nhiều thách thức, đặt ra yêu cầu cấp bách trong việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp để thích ứng hơn nữa. Từ bối cảnh mới với nhiều vấn đề nảy sinh, đòi hỏi báo chí tiếp tục nêu cao chức năng định hướng dư luận xã hội, trở thành luồng thông tin chính thống, chủ lưu trong môi trường truyền thông rất đa dạng và phức tạp hiện nay. Cách thức làm nghề, phương thức làm nghề không ngừng đổi mới nhưng đạo đức làm nghề, lý tưởng làm nghề thì không thể khác. Đó là vì lợi ích của đất nước và Nhân dân, vì những giá trị tốt đẹp, bằng tinh thần trách nhiệm, tính chuẩn mực và đạo đức làm nghề của người làm báo.

K. Dung