Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Tại Hội thảo Dịch vụ pháp lý cho khu vực công – Kinh nghiệm một số quốc gia và khả năng ứng dựng tại Việt Nam do Bộ Tư pháp tổ chức ngày 20/11, nhiều chuyên gia nhận định gần đây các cơ quan công quyền đang phải đối mặt với một số tranh chấp pháp lý như một số vụ kiện của một số tổ chức, cá nhân đối với các cơ quan công quyền và cần có luật sư để bảo vệ quyền lợi của các cơ quan này, thậm chí là bảo vệ quyền lợi của Chính phủ Việt Nam. Nhu cầu cần có đội ngũ luật sư để hỗ trợ pháp lý là không cần phải bàn đến nhưng cách thức tổ chức, thực hiện, mô hình quản lý đội ngũ “luật sư công” này như thế nào để phù hợp với pháp luật cũng như đạt hiệu quả cao đang được các đại biểu bàn đến.Có quan điểm cho rằng, “luật sư công” là luật sư làm việc cho các cơ quan, tổ chức nhà nước. Nhiệm vụ của các luật sư này là trợ giúp pháp lý cho các cơ quan, tổ chức nhà nước khi giải quyết các tranh chấp pháp lý. Và đối tượng phục vụ của “luật sư công” trong các trường hợp này là hỗ trợ pháp lý cho các cơ quan công quyền.Hội thảo Dịch vụ pháp lý cho khu vực công – Kinh nghiệm một số quốc gia và khả năng ứng dựng tại Việt Nam.Theo quan điểm của ông Đinh Dũng Sỹ - Văn phòng Chính phủ thì nếu coi “luật sư công” như những công chức làm việc trong cơ quan nhà nước, thực hiện một số nhiệm vụ của Nhà nước giao thì sẽ có nhiều vướng mắc trong thực tế vì có sự khác biệt về chức năng, nhiệm vụ và hoạt động của luật sư với công chức.Thực tế giải quyết một số trường hợp cũng cho thấy Việt Nam có luật sư hành nghề độc lập có đủ trình độ có thể đáp ứng được công việc này. Vì vậy, các cơ quan nhà nước đang phải thuê các công ty luật tư vấn pháp lý giải quyết vụ việc. Để giải quyết vấn đề này trong điều kiện của Việt Nam hiện nay và trong những năm tới ông Đinh Dũng Sỹ cho rằng Nhà nước nên có chính sách sử dụng luật sư giỏi của Việt Nam để hỗ trợ Chính phủ giải quyết các vụ tranh chấp pháp lý. Về mô hình tổ chức luật sư trong cơ quan nhà nước, thì việc sử dụng luật sư không nhất thiết phải đào tạo, trả lương như công chức mà nên tuyển chọn, bồi dưỡng các luật sư có đủ năng lực và khi cần thiết thì ký hợp đồng dịch vụ pháp lý với các luật sư này. Cách giải quyết này phù hợp với thông lệ quốc tế, các luật sư hành nghề độc lập, không phải thực hiện nhiệm vụ chính trị hoặc hành chính nào. Với phương thức này sẽ nâng cao khả năng các luật sư do Chính phủ lựa chọn được chấp nhận tại các cơ quan tài phán quốc tế. Vì nếu luật sư là công chức thì rất khó chấp nhận tham gia tranh tụng tại các cơ quan tài phán quốc tế vì họ là những người hưởng lương của Chính phủ nên khó đảm bảo cho luật sư hành nghề với vai trò bảo vệ công lý khách quan, công bằng.Việt Nam ngày càng chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, không chỉ hội nhập về kinh tế mà còn hội nhập ở tất cả các lĩnh vực như chính trị - an ninh, văn hóa – xã hội... Tuy nhiên, một khi quá trình hội nhập quốc tế nói chung và hội nhập kinh tế quốc tế nói riêng càng được mở rộng và đi vào thực chất, thì khả năng phát sinh tranh chấp ngày càng nhiều, trong đó có thể phát sinh tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Chính phủ Việt Nam. Nhưng do chất lượng của đội ngũ luật sư Việt Nam còn nhiều hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu của cải cách tư pháp, phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế. Vì vậy ông Nguyễn Thanh Tú – Phó Vụ trưởng vụ Pháp luật quốc tế, Bộ Tư pháp cho rằng, mặc dù Luật Luật sư 2006 không đề cập đến khái niệm “luật sư công” nhưng Bộ Tư pháp nên có cơ chế nội bộ hình thành và ưu đãi các “luật sư công” thông qua việc mạnh dạn đào tạo, đầu tư và có cơ chế thu hút, tạo đều kiện cũng như ưu đãi thỏa đáng cho đội ngũ luật sư này thì đây là giải pháp khả thi.Về mô hình tổ chức quản lý đội ngũ “luật sư công” theo ông Tú thì tùy theo điều kiện của mỗi quốc gia, nhất là tùy thuộc vào vấn đề nhân lực, kinh phí và chiến lược giải quyết tranh chấp, mỗi quốc gia có thể sử dụng mô hình “luật sư công” hay “luật sư tư”. Vấn đề quan trọng là phải sử dụng có hiệu quả và phải hỗ trợ các chuyên gia pháp lý này trong quá trình giải quyết tranh chấp, nhất là vấn đề tiếp cận thông tin. Nhiều trường hợp tranh chấp quốc tế, mặc dù “luật sư công” của Chính phủ rất giỏi và kinh nghiệm, Chính phủ cũng cần phải thuê “luật sư tư” để cung cấp ý kiến chuyên gia pháp lý độc lập. Ngược lại, mặc dù có thể thuê “luật sư tư”, Chính phủ cũng không thể phó mặc mọi hoạt động tranh chấp cho “luật sư tư”. Vì vậy, có thể sử dụng đội ngũ “luật sư tư” nhưng Chính phủ cần có các chuyên gia pháp lý làm việc cho Chính phủ - tức “luật sư công” – nhằm giám sát, theo dõi và hỗ trợ “luật sư tư” hoàn thành nhiệm vụ theo hợp đồng dịch vụ.Từ thực tiễn của ngành Ngoại giao Thạc sỹ Nguyễn Thị Thanh Hà – Vụ trưởng Vụ Lập pháp và Điều ước quốc tế, Bộ Ngoại giao cho biết vai trò không thể thiếu và ngày càng tăng lên của hỗ trợ/tư vấn pháp lý trong triển khai các hoạt động đối ngoại.  Xã hội ngày càng hiện đại, nhu cầu tư vấn pháp lý càng tăng đối với tất cả các đối tác. Hệ thống tư vấn pháp lý ở các cơ quan nhà nước chưa đáp ứng yêu cầu giải quyết tranh chấp vì vậy nhu cầu có luật sư tranh tụng là tất yếu. Thạc sỹ Nguyễn Thị Thanh Hà đề nghị mô hình của đội ngũ “luật sư công” trong cơ quan nhà nước là cần được kết hợp tốt giữa xây dựng và củng cố bộ máy chuyên gia pháp lý chuyên trách của các bộ, ngành với hướng đào tạo và thể chế hóa nghề “luật sư công” để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, cũng như tận dụng tốt nhất sự đóng góp của các "luật sư công"./.