Năm 2007, ông Nguyễn Trí Tuệ có đơn đề nghị UBND tỉnh xem xét, giải quyết hợp thức hóa diện tích đất tại số thửa 77 và 88, tờ bản đồ địa chính năm 2007, do gia đình ông san lấp từ năm 1973 ở khu vực bãi Chùa Cả, cạnh đường TL271, giáp bãi tha ma thuộc xóm Bằng, thôn Đồng Kỵ để làm quán chữa xe đạp và lò rèn.
Tỉnh đồng ý, phường phản đối
Kết quả xác minh nội dung đơn cho thấy, năm 1973 hộ ông Nguyễn Trí Tuệ tự ý san lấp mảnh đất ở khu vực bãi Chùa Cả, cạnh đường TL271 có diện tích khoảng 120m2, nguồn gốc đất là của tập thể quản lý. Sau đó, hộ gia đình ông Tuệ có đơn đề nghị Ban quản trị HTX nông nghiệp Đồng Kỵ cho chuyển đổi 8 thước đất trồng rau (5%) lấy phần đất này để thuận tiện cho làm nghề sinh sống nhưng chưa được giải quyết. Đến năm 1992, ông Tuệ tự xây dựng nhà cấp 4 trên đất để ở nhưng địa phương đã đình chỉ và cưỡng chế tháo dỡ.
Ngày 17/3/1992, UBND xã Đồng Quang (nay là phường Đồng Kỵ) có Quyết định số 53/QĐ-UB về việc thu hồi lô đất mà hộ ông Tuệ sử dụng trái phép, giao cho thôn Đồng Kỵ quản lý. Ông Tuệ đã có đơn khiếu nại Quyết định này.
Ngày 05/4/1992, UBND huyện Tiên Sơn (cũ) có Kết luận số 80/KL-UBND, nội dung: Nhất trí với Quyết định số 53/QĐ-UB ngày 17/3/1992 của UBND xã Đồng Quang. Thực hiện Kết luận này, UBND xã Đồng Quang đã thu hồi một phần diện tích đất để làm ngõ đi và giao cho thôn Đồng Kỵ quản lý, phần còn lại khoảng 35m2 (nền nhà cũ của ông Tuệ) hộ ông Tuệ vẫn chiếm giữ, sử dụng.
Năm 1995, hộ ông Tuệ tiếp tục xây dựng trên nền đất cũ nhưng UBND xã Đồng Quang đã cưỡng chế tháo dỡ và yêu cầu hộ ông Tuệ phải làm thủ tục thuê đất. Sau khi được thuê đất (giá 02 triệu đồng/năm, thỏa thuận bằng miệng), ông Tuệ đã xây dựng ba gian nhà ngói khoảng 35 m2 (nhà cấp 4) để ở trên đó. Từ năm 1996, gia đình ông Tuệ đã không trả tiền thuê và vẫn chiếm giữ, sử dụng đến nay.
Không đồng ý với các kết luận, quyết định giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, ông Tuệ tiếp tục có đơn gửi đến các cơ quan nhà nước đề nghị cho hợp thức hóa toàn bộ diện tích đất. Ngày 03/4/2002, Chủ tịch UBND huyện Từ Sơn đã ban hành Quyết định số 164/QĐ-CT về việc giải quyết đơn kiến nghị của ông Nguyễn Trí Tuệ, nội dung: Không chấp nhận kiến nghị của ông Nguyễn Trí Tuệ về việc xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất toàn bộ diện tích 120 m2 mà hộ ông Tuệ tự san lấp từ năm 1973; đồng ý cho hộ ông Tuệ hợp thức hóa quyền sử dụng đất đối với phần đất đang sử dụng có diện tích 36 m2 ở khu Chùa Cả, xóm Bằng, thôn Đồng Kỵ, xã Đồng Quang.
Năm 2007, hộ ông Tuệ tiếp tục có đơn đề nghị UBND tỉnh xem xét, giải quyết hợp thức hóa phần diện tích đất này. Ngày 04/11/2008, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1569/QĐ-UBND về việc giải quyết đơn của ông Nguyễn Trí Tuệ, nội dung: “Cho phép chuyển phần diện tích đất thửa số 77 bản đồ địa chính năm 2007 không trong chỉ giới đường 271 và đường khu vực sang đất thổ cư để giao và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Tuệ cùng với thửa số 88”.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Tuất và 05 công dân phường Đồng Kỵ làm đơn khiếu nại nội dung Quyết định số 1569/QĐ-UBND. Sau khi giao Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét đơn của ông Tuất và một số công dân phường Đồng Kỵ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 1199/UBND-NC, nội dung giữ nguyên Quyết định số 1569/QĐ-UBND.
Hộ ông Nguyễn Trí Tuệ lại có đơn đề nghị thực hiện Quyết định 1569/QĐ-UBND nhưng không được địa phương chấp thuận vì cho rằng thửa đất hộ gia đình ông Tuệ không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất. Mặt khác, thửa đất số 77 tờ bản đồ địa chính phường Đồng Kỵ đang có tài sản của tập thể chưa được thanh lý theo quy định.
UBND tỉnh tiếp tục giao Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, rà soát quá trình giải quyết vụ việc, xem xét đề nghị của Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn. Ngày 29/9/2017, Chủ tịch UBND tỉnh có Văn bản số 3397/UBND-NN.TN về việc giải quyết đơn của ông Nguyên Trí Tuệ, nội dung: Thống nhất với Báo cáo số 223/BC-STNMT và giữ nguyên Quyết định số 1569/QĐ-UBND.
Nguồn gốc đất hộ ông Nguyễn Trí Tuệ tự san lấp là đất của tập thể quản lý
Về hồ sơ đất đai, theo bản đồ địa chính xã Đồng Quang năm 1987, thửa đất mà hộ ông Tuệ đã san lấp thể hiện tại số thửa 532 diện tích 120m2. Theo bản đồ địa chính năm 1997, phần đất này đã được chia tách thành 02 thửa: Thửa số 88 diện tích 50,5 m2 (hộ ông Tuệ sử dụng) và thửa số 77 diện tích 43,3 m2 (nhà cầu chợ thôn Đồng Kỵ). Theo bản đồ địa chính chỉnh lý năm 2007, thửa số 77 diện tích 31,2 m2, thửa số 88 diện tích 34,8 m2 được thể hiện trong sổ mục kê là đất ở và mang tên chủ sử dụng là ông Nguyễn Trí Tuệ.
Thực tế quá trình triển khai thực hiện Quyết định số 1569/QĐ-UBND, cán bộ và nhân dân địa phương không đồng thuận, đặc biệt là 100% cán bộ lãnh đạo các thời kỳ của phường Đồng Kỵ không nhất trí với việc cho phép chuyển phần diện tích đất thửa số 77 bản độ địa chính năm 2007 sang đất thổ cư để giao và cấp giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất cho hộ ông Nguyễn Trí Tuệ.
Như vậy, suốt quá trình giải quyết đơn của ông Nguyễn Trí Tuệ, UBND tỉnh Bắc Ninh vẫn giữ nguyên Quyết định số 1569/QĐ-UBND (cho phép chuyển và cấp GCN quyền sử dụng đất cho hộ ông Nguyễn Trí Tuệ thửa 77 cùng với thửa 88). Trong khi đó, xã Đồng Quang nay là phường Đồng Kỵ không nhất trí với việc chuyển diện tích đất thửa 77 sang đất thổ cư để cấp GCN cho ông Tuệ.
Thu hồi thửa đất số 77
Từ kết quả xác minh nội dung đơn, tại Quyết định số 584/QĐ-UBND ngày 17/4/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh quyết định công nhận quyền sử dụng đất và cấp GCN quyền sử dụng đất cho hộ ông Nguyễn Trí Tuệ tại thửa số 88 tờ bản đồ địa chính năm 2007. Do thửa đất này đã được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền kết luận và xử lý tại Kết luận số 03/KL-ĐC ngày 08/3/1999 của Sở Địa chính tỉnh Bắc Ninh (nay là Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh) và Quyết định số 164/QĐ-CT ngày 03/4/2002 của Chủ tịch UBND huyện Từ Sơn (nay là UBND thị xã Từ Sơn).
Hộ ông Nguyễn Trí Tuệ phải chấp hành nghĩa vụ tài chính khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo quy định hiện hành.
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh giao Sở Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng và UBND thị xã Từ Sơn rà soát, xác định quy hoạch, mốc giới đường TL271 để làm cơ sở cấp GCN quyền sử dụng đất cho hộ ông Nguyễn Trí Tuệ; Sở Tài nguyên và Môi trường, Cục Thuế tỉnh, UBND thị xã Từ Sơn và UBND phường Đồng Kỵ theo chức năng hướng dẫn công dân hoàn thiện các thủ tục cấp GCN quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Trường hợp thửa đất không đủ điều kiện để cấp GCN quyền sử dụng đất thì lập hồ sơ thu hồi, bồi thường, tái định cư theo quy định của pháp luật.
UBND thị xã Từ Sơn có trách nhiệm thu hồi thửa đất số 77 tờ bản đồ địa chính năm 2007 mà hộ bà Ngô Thị Thư (vợ ông Nguyễn Văn Hoàn, là con dâu ông Nguyễn Trí Tuệ) đang chiếm giữ để giao cho địa phương quản lý theo quy định./.
Minh Nguyệt