Tất cả chuyên mục

Dự thảo Luật Thanh tra 2025: Cải tiến quy trình, tăng cường trách nhiệm thanh tra

Thứ tư, 26/03/2025 - 20:04 (GMT+7)

(ThanhtraVietNam) - Dự thảo Luật Thanh tra năm 2025 đang trong giai đoạn hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét, với nhiều thay đổi quan trọng. Những sửa đổi này tập trung vào việc kiện toàn tổ chức thanh tra, cải tiến quy trình hoạt động và nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan, nhằm khắc phục những vướng mắc phát sinh trong thực tiễn thi hành.

Thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc khẩn trương xây dựng Luật Thanh tra (sửa đổi) để trình Chính phủ trong tháng 3/2025 và trình Quốc hội tại kỳ họp sau ngày 10/4/2025, Thanh tra Chính phủ đã phối hợp với các cơ quan liên quan để xây dựng dự thảo mới theo trình tự, thủ tục rút gọn. Việc này cho thấy sự quyết tâm cao của Chính phủ trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra.

Để đảm bảo tính dân chủ và khoa học, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị các Bộ, ngành, địa phương, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Kiểm toán nhà nước tham gia ý kiến bằng văn bản đối với dự thảo và tờ trình. Hồ sơ dự thảo được công khai trên Cổng thông tin điện tử của Thanh tra Chính phủ để thu thập rộng rãi ý kiến đóng góp trước ngày 25/3/2025.

Việc hoàn thiện dự thảo Luật Thanh tra 2025 không chỉ tập trung vào kiện toàn cơ cấu tổ chức mà còn hướng đến nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra.

Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra

Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) năm 2025 tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm của Thanh tra Chính phủ trong quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, dự thảo cũng có những điều chỉnh quan trọng về cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra khác.

Theo dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) năm 2025, cơ quan thanh tra gồm: Thanh tra Chính phủ; Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Cơ yếu và Cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Một trong những điểm đáng chú ý là việc dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) năm 2025 liệt kê cụ thể hơn các cơ quan thanh tra ở cấp trung ương, đặc biệt là các cơ quan được thành lập theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Cụ thể, theo Điều 7, các đơn vị như Thanh tra Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Thanh tra Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, Thanh tra Cục Hàng không Việt Nam và Thanh tra Ủy ban Chứng khoán nhà nước được xác định rõ ràng là các cơ quan thanh tra thuộc diện này. Sự thay đổi này cho thấy sự chú trọng hơn đến vai trò và vị thế pháp lý của các cơ quan thanh tra chuyên ngành đặc thù ở cấp quốc gia.

Sửa đổi, bổ sung quy trình, thủ tục tiến hành thanh tra

Dự thảo Luật Thanh tra 2025 có những điều chỉnh về trình tự, thủ tục tiến hành thanh tra, bao gồm cả việc gia hạn thời hạn thanh tra trong các trường hợp phức tạp và đặc biệt phức tạp. Dự thảo cũng quy định cụ thể về việc xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra giữa các cơ quan thanh tra và với cơ quan kiểm toán nhà nước.

Việc lập, bàn giao và quản lý hồ sơ thanh tra cũng được quy định rõ ràng. Dự thảo làm rõ hơn về việc thu thập thông tin trong giai đoạn chuẩn bị thanh tra, xây dựng và phổ biến kế hoạch tiến hành thanh tra, công bố quyết định thanh tra, địa điểm và thời gian làm việc của Đoàn thanh tra, kết thúc việc tiến hành thanh tra trực tiếp, yêu cầu đối tượng thanh tra giải trình làm rõ thêm những vấn đề trong dự thảo kết luận thanh tra, tham khảo ý kiến của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan về dự thảo kết luận thanh tra, và tổ chức họp tổng kết hoạt động của Đoàn thanh tra.

Những thay đổi quan trọng về thanh tra lại và các biện pháp nghiệp vụ

Dự thảo Luật Thanh tra 2025 quy định cụ thể hơn về căn cứ tiến hành thanh tra lại, bao gồm các trường hợp ban hành quyết định thanh tra, kết luận thanh tra trái thẩm quyền, có vi phạm nghiêm trọng về trình tự thủ tục, có sai lầm trong áp dụng pháp luật, nội dung kết luận thanh tra không phù hợp với chứng cứ, người tiến hành thanh tra có hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ việc hoặc cơ quan cấp trên phát hiện dấu hiệu vi phạm chưa được làm rõ.

Quyết định thanh tra lại phải nêu rõ căn cứ, phạm vi, nội dung, đối tượng, thời hạn và thành lập Đoàn thanh tra lại. Kết luận thanh tra lại có hiệu lực thi hành và thay thế kết luận thanh tra trước đó đối với nội dung được thanh tra lại.

Về các biện pháp nghiệp vụ, dự thảo quy định chi tiết về trưng cầu giám định, phong tỏa tài khoản của đối tượng thanh tra khi có dấu hiệu tẩu tán tài sản hoặc không thực hiện quyết định thu hồi tài sản, và thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái phép hoặc bị thất thoát do hành vi trái pháp luật gây ra.

Tăng cường theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra

Chương VII của dự thảo Luật Thanh tra năm 2025 quy định chi tiết về theo dõi, đôn đốc và kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định xử lý về thanh tra. Thẩm quyền, đối tượng và hình thức theo dõi, đôn đốc được quy định rõ ràng. Nội dung theo dõi và đôn đốc cũng được cụ thể hóa.

Dự thảo cũng quy định về căn cứ, quyết định, thời hạn và nội dung kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra. Báo cáo kết quả kiểm tra và việc xử lý kết quả kiểm tra cũng được quy định chi tiết, bao gồm cả việc kiến nghị xử lý kỷ luật, xử lý sai phạm kinh tế, xử phạt vi phạm hành chính, xem xét trách nhiệm người đứng đầu và kiến nghị thanh tra lại hoặc xem xét lại các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra.

Hoàn thiện cơ chế giải quyết khiếu nại, kiến nghị liên quan đến hoạt động và kết luận thanh tra

Chương VIII của dự thảo Luật Thanh tra năm 2025 quy định về giải quyết khiếu nại, phản ánh về hoạt động thanh tra và giải quyết khiếu nại về nội dung trong kết luận thanh tra. Các quy định về thẩm quyền và trình tự, thủ tục giải quyết có những sửa đổi để đảm bảo quyền của đối tượng thanh tra và các bên liên quan, đồng thời tăng cường tính minh bạch và hiệu quả của quá trình giải quyết khiếu nại, kiến nghị. Đối với khiếu nại về nội dung trong kết luận thanh tra, dự thảo cũng quy định cụ thể về thẩm quyền, thời hạn gửi và giải quyết khiếu nại.

Mặt khác, dự thảo Luật Thanh tra 2025 tăng cường quy định về xử lý vi phạm trong việc thực hiện kết luận thanh tra đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức là đối tượng thanh tra và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Các hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm cũng được quy định cụ thể. Đối với người không phải là cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Những điểm mới trong dự thảo Luật Thanh tra năm 2025 thể hiện quyết tâm cao của Nhà nước trong việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và nâng cao hiệu quả công tác này. Với những quy định chặt chẽ và cụ thể hơn, Luật Thanh tra sửa đổi được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào việc phòng ngừa, phát hiện và xử lý hiệu quả các hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng một bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh./.

Dương Nguyễn

Ý kiến bình luận:

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.

Hiện chưa có bình luận nào, hãy trở thành người đầu tiên bình luận cho bài biết này!

Ứng dụng mô hình giảng dạy hiện đại trong đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức ngành thanh tra

(ThanhtraVietNam) - Mô hình tổ chức các khoá đào tạo, bồi dưỡng trực tiếp phối hợp cùng trực tuyến đã đưa Trường Cán bộ Thanh tra trở thành một trong những đơn vị đi đầu trong việc đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, với sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ, việc áp dụng mô hình dạy học hiện đại trong tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng sẽ khắc phục được những điểm hạn chế trong đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức ngành thanh tra.

Thạc sĩ Đặng Thuỳ Trâm Phó Trưởng phòng Hành chính - Tổ chức, Trường Cán bộ Thanh tra

Không lợi dụng việc kiểm tra, xử lý văn bản vì mục đích vụ lợi

(ThanhtraVietNam) - Đó là một trong những nguyên tắc trong việc kiểm tra, xử lý văn bản được quy định tại Nghị định số 79/2025/NĐ-CP ngày 01/4/2025 về kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa và xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

M. Phương (TH)

Dự thảo Luật Thanh tra 2025: Cải tiến quy trình, tăng cường trách nhiệm thanh tra

(ThanhtraVietNam) - Dự thảo Luật Thanh tra năm 2025 đang trong giai đoạn hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét, với nhiều thay đổi quan trọng. Những sửa đổi này tập trung vào việc kiện toàn tổ chức thanh tra, cải tiến quy trình hoạt động và nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan, nhằm khắc phục những vướng mắc phát sinh trong thực tiễn thi hành.

Dương Nguyễn

Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hướng tới nền hành chính liêm chính, kiến tạo và phục vụ

(ThanhtraVietNam) - Việc ban hành Chương trình tổng thể về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc thể hiện quyết tâm cao của tỉnh trong việc thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về công tác này. Chương trình được kỳ vọng là bước đi quan trọng trong việc xây dựng một bộ máy hành chính liêm chính, kiến tạo và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

BS

Bài học kinh nghiệm thực hiện dự án phục vụ giải đua F1 Hà Nội - Nhìn từ kết luận thanh tra

(ThanhtraVietNam) - Thanh tra Thành phố Hà Nội chỉ ra nhiều thiếu sót trong thủ tục quy hoạch, đất đai của dự án Công viên cây xanh kết hợp công trình phụ trợ phục vụ giải đua xe Công thức 1, đặc biệt là việc phê duyệt quy hoạch chi tiết khi chưa đủ thời gian lấy ý kiến cộng đồng dân cư theo quy định.

BS

Cơ sở pháp lý để hoạt động thanh tra ngày càng hiệu lực, hiệu quả và chuyên nghiệp

(ThanhtraVietNam) - Việc chuẩn hóa trình tự, thủ tục và mẫu các văn bản sẽ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả các cuộc thanh tra, kết luận thanh tra sẽ khắc phục được việc ban hành chậm và quá trình thanh tra người tiến hành thanh tra, người thực hiện giám sát, người thực hiện thẩm định phải thực hiện nghiêm các quy định, từ đó đưa hoạt động thanh tra theo hướng chuyên nghiệp và hiệu quả

ThS. Lê Ngọc Thiều Trưởng khoa Nghiệp vụ Thanh tra Trường Cán bộ Thanh tra

Sứ mệnh thanh tra qua xử lý sau thanh tra (tiếp theo và hết)

(ThanhtraVietNam) - Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Thanh tra Chính phủ, nhận thức sâu sắc chủ trương của Trung ương Đảng về việc cần thiết phải giải quyết các “điểm nghẽn”, “nút thắt” trong cơ chế, lãnh đạo Cục Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra đã chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu cho lãnh đạo Thanh tra Chính phủ đưa hoạt động xử lý sau thanh tra mang lại hiệu quả thiết thực.

Nguyễn Mạnh Cường Cục trưởng Cục V, Thanh tra Chính phủ

Sứ mệnh thanh tra qua xử lý sau thanh tra

(ThanhtraVietNam) - Hoạt động thanh tra khó có thể đảm bảo đủ các nguyên tắc “tuân theo pháp luật, dân chủ, công khai, khách quan, kịp thời, chính xác” nếu thiếu vắng công tác giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra.

Nguyễn Mạnh Cường Cục trưởng Cục V, Thanh tra Chính phủ

Khi tài nguyên chiến lược "đất hiếm" bị đối xử như hàng chợ đen

(ThanhtraVietNam) - Đất hiếm là loại khoáng sản có giá trị chiến lược, được ví như "vàng trắng" trong công nghệ cao, từ sản xuất xe điện, điện thoại thông minh đến vũ khí quân sự. Nhưng ở Việt Nam, tài nguyên quý giá này không được bảo vệ như một kho báu quốc gia mà lại bị buôn bán như một món hàng chợ đen, tuồn lậu qua biên giới với những chiêu trò hết sức tinh vi.

Lan Anh

Khi “con dấu” biết… kiếm tiền

(ThanhtraVietNam) - Nếu có một thứ có thể biến giấy trắng thành vàng, thì đó chính là con dấu. Và trong vụ án vừa bị Công an TP. Hà Nội phanh phui, con dấu đã thực sự trở thành một “cỗ máy in tiền” cho một nhóm cán bộ tại Phòng Quản lý hành nghề y dược tư nhân, Sở Y tế Hà Nội.

Lan Anh

Xác minh tài sản, thu nhập của người giữ chức vụ, quyền hạn hiện đang là khâu yếu nhất (tiếp theo và hết)

(ThanhtraVietNam) - Ngoài bốn nội dung bất cập trong xác minh tài sản, thu nhập của người giữ chức vụ, quyền hạn đã phân tích ở bài trước còn có ba nội dung khác cũng là rào cản của công tác kiểm soát tài sản, thu nhập ở Việt Nam.

K. Dung (tổng hợp)

Xác minh tài sản, thu nhập của người giữ chức vụ, quyền hạn hiện là khâu yếu nhất

(ThanhtraVietNam) - Theo TS. Nguyễn Quốc Văn, Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học thanh tra, trong nội hàm pháp lý và thực tiễn về kiểm soát tài sản, thu nhập ở Việt Nam, vấn đề xác minh tài sản, thu nhập của người giữ chức vụ, quyền hạn hiện đang là khâu yếu nhất.

K. Dung (tổng hợp)

Xem thêm