Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Trong cuộc sống của con người, bên cạnh những nhu cầu vật chất thì đời sống văn hoá, tinh thần cũng cần thiết chẳng kém. Riêng với lĩnh vực mỹ thuật, không chỉ cần những tranh tượng đẹp để nhìn ngắm, thưởng thức, làm thanh thản tâm hồn ngay khi được trưng bày trong mỗi nhà, mà còn là ở cả nơi công cộng như quảng trường, đường phố, vườn hoa, công viên. Ai đã có dịp đi đến các nước Âu Tây, hay qua xem phim ảnh đều thấy ở các nước ấy từ nhiều thế kỉ nay đã có rất phong phú các tượng đài ở nơi công cộng. Còn ở nước ta, bởi nhiều lý do, tượng đài ở nơi công cộng, ngay tại các đô thị lớn, đều còn quá ít. Đã thế, lại có một thực tế đáng buồn, là ở những nước nhiều tượng đài thì tượng đài nhìn chung lại rất đẹp, đảm bảo được những yêu cầu cao về  chuẩn mực văn hoá, mỹ thuật, đáp ứng được nhu cầu của số đông, không phản cảm, không làm xấu đi cảnh quan, mà chỉ góp phần làm đẹp thêm cảnh quan khu vực dựng tượng. Ngược lại, ở các thành phố của Việt Nam một thời gian dài dẫu ít tượng đài nơi công cộng, song không phải do kỹ tính về mỹ thuật. Mà chủ yếu lại do bên cạnh việc ra sức xây dựng đô thị, nhà ở, nhà máy, thì việc xây dựng tượng đài rất ít được các cấp chính quyền, cũng như ngành văn hoá quan tâm. Chủ đầu tư xây dựng tượng đài, người thực hiện việc làm tượng, phần nhiều đều mang tính tuỳ tiện, tâm lý đại khái, được thế nào nên thế ấy. Chứ đâu phải do chủ trương nghệ thuật quý hồ tinh bất quý hồ đa, tranh tượng dẫu ít mà đẹp, hơn nhiều mà xấu, còn ở đây đã ít, lại còn xấu!Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng lấy nguyên mẫu từ mẹ Thứ ở Quảng Nam. Ảnh: Trí TínViệc vẽ tranh, nặn tượng cũng như bày tranh tượng dĩ nhiên ở một phương diện là tuỳ thuộc vào ý tưởng của mỗi người, nhưng điều đó chỉ đúng với treo tranh, bày tượng  trong mỗi nhà, nhưng ở phương diện khác, thì lại phải tuân theo những yêu cầu và chuẩn mực chung khi treo tranh, dựng tượng ở nơi công cộng. Điều này dường như lại không được cơ sở đầu tư dựng tượng, lẫn nhiều người làm tượng chú ý đúng mức, nếu ta nhìn vào phần lớn trong số ít ỏi của các tượng đài nơi công cộng suốt một thời gian dài cho đến gần đây, vừa kém về mỹ thuật, không truyền thống, cũng không hiện đại, chẳng hợp với cảnh quan. Gần đây các hoạt động mỹ thuật nơi công cộng có diễn ra nhiều hơn, đa dạng hơn, với sự tham gia của nhiều ngành, nhiều tổ chức và chịu ảnh hưởng phần nào của văn hoá khu vực và thế giới, sắc màu tôn giáo, số tượng được dựng cũng nhiều hơn, tầm vóc cũng lớn hơn, từ chủ đề về các anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu, đã mở rộng sang xây dựng nhiều tượng tôn giáo tầm vóc lớn, quy mô rộng, một số tượng không chỉ nằm trong khuôn viên nơi thờ tự, mà còn chi phối cảnh quan cả một vùng cũng như môi trường văn hoá, xã hội chung. Theo sự đánh giá của Bộ Văn hoá- Thể thao- Du lịch, hầu hết các công trình tượng này chưa đạt được giá trị thẩm mỹ cao, chưa thể hiện được tính dân tộc và tính hiện đại, ít chú ý đến cảnh quan và môi trường văn hoá, xã hội.             Có hiện trạng về dựng tượng như trên là do ý thức, trình độ văn hoá, mỹ thuật của các cơ sở đặt dựng tượng và những người làm tượng còn nhiều bất cập, hạn chế, hoặc thiên vị. Nhưng mặt khác, cũng còn do các quy định có tính pháp luật về quản lý hoạt động mỹ thuật, trong đó có dựng tượng, ban hành trước đây đã lạc hậu, nhiều điểm không còn phù hợp với thực tế hiện nay, như hạn chế về phạm vi bao quát và tầm hiệu lực. Chính vì thế rất cần một văn bản là một Nghị định cho lĩnh vực này để hạn chế tình trạng méo mó về thẩm mỹ lan tràn hiện nay ở các công trình công cộng, cũng như sẽ lập lại được quy củ cho việc xây dựng các tượng đài đang ồ ạt mọc lên thời gian gần đây chẳng theo một chuẩn mực nào, khiến cho nhiều tượng đài không giống với hình ảnh thật ngoài đời, gây phản cảm trong dư luận, phá hỏng cảnh quan chung. Chính là trong tinh thần này mà Bộ Văn hoá- Thể thao và Du lịch đã vừa trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội một Dự thảo Nghị định về hoạt động mỹ thuật với những quy định pháp lý điều chỉnh các hoạt động mỹ thuật, trong đó có dựng tượng, cho phù hợp hơn, vừa đáp ứng các nhu cầu chung và riêng về dựng tượng, song vừa phải bảo vệ những giá trị văn hoá, nghệ thuật chuẩn mực, truyền thống, cũng như cảnh quan, thẩm mỹ của cộng đồng dân chúng./.