Thanh tra thành phố Cần Thơ đánh giá, Ban quản lý dự án ODA thành phố Cần Thơ (Ban ODA) đã nỗ lực quản lý, điều hành thực hiện Dự án, nhiều hạng mục công trình được triển khai khá đồng bộ, đúng tiến độ, đáp ứng kịp thời nhu cầu của người dân và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, ngoài kết quả đạt được, Dự án 2 còn nhiều hạn chế, thiếu sót, sai phạm trong việc tổ chức triển khai thực hiện Dự án.

Hồ Bún Xáng thường xuyên bị ngập trong nước. Ảnh: LĐo

Nhiều sai phạm trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

Quá trình triển khai thực hiện dự án, các phòng, ban của quận Ninh Kiều không tham mưu cho UBND quận Ninh Kiều công bố quy hoạch đất và ban hành Kế hoạch thu hồi đất theo quy định tại Nghị định số 43/2014/NĐ-CP; thực hiện đo đạc, kiểm đếm trước khi ban hành Thông báo thu hồi đất, không họp dân trực tiếp để lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Bên cạnh đó, việc ban hành thông báo, quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư của UBND quận Ninh Kiều thực hiện chưa đúng thời gian quy định tại Luật Đất đai năm 2013.

Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Ninh Kiều là đơn vị thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng của dự án nhưng không phối hợp với UBND phường An Khánh tổ chức họp dân trực tiếp để lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định; việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu chưa được quan tâm đúng mức, vẫn còn tình trạng thất lạc hồ sơ, tài liệu.

Hội đồng bồi thường, Tổ chuyên viên đã xét duyệt bồi thường, hỗ trợ cho 03 trường hợp tại hạng mục cải tạo, nâng cấp hồ Bún Xáng và 03 trường hợp tại hạng mục nâng cấp hẻm Lò Mổ không đúng quy định với tổng số tiền là hơn 126 triệu đồng.

Còn trong việc áp dụng chính sách tái định cư tại hạng mục nâng cấp Hẻm liên khu vực 2, 3 (Hẻm Lộ Ngân Hàng), phường An Khánh thì UBND phường An Khánh xác nhận 01 trường hợp không đúng thực tế, không đúng theo hồ sơ; Tổ chuyên viên của Hội đồng bồi thường không kiểm tra hồ sơ, tham mưu cho Hội đồng bồi thường xét bố trí nền tái định cư không đúng quy định. Ngoài ra, tại hạng mục nâng cấp, cải tạo hồ Bún Xáng có 01 trường hợp xét tái định cư chưa đúng quy định tại khoản 1, Điều 21 Quyết định số 15/2014/QĐ-UBND và mục 2.7; phụ lục 1 của Khung chính sách tái định cư.

Thực hiện pháp luật về đấu thầu chưa đúng quy định

Theo đó, nội dung quyết định phê duyệt hồ sơ mời thầu chưa thể hiện giá gói thầu, nguồn vốn thực hiện, phương pháp đấu thầu, hình thức hợp đồng, thời gian hợp đồng. Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu không đính kèm các quyết định phê duyệt liên quan đến gói thầu, văn bản đề nghị, giải thích và làm rõ hồ sơ dự thầu, bản sao chứng chỉ đấu thầu các thành viên trong tổ chuyên viên... theo quy định tại Thông tư số 23/2015/TT-BKHĐT. Thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu chưa thực hiện theo quy định.

Cùng với đó, đơn giá một số công việc thực hiện không đúng quy định tại khoản 2 Điều 62 Luật Đấu thầu 2013 về Hợp đồng theo đơn giá cố định. Giá hợp đồng (dự toán) của Gói thầu 2.4.1 phát sinh tăng 56%, Gói thầu 2.4.7 phát sinh tăng đợt 1 là 29%, đợt 2 là 23% và Gói thầu 2.4.8 tăng 31% so với giá trị Hợp đồng ban đầu nhưng Ban ODA không xin ý kiến Người quyết định đầu tư theo quy định tại khoản 3 Điều 36 Nghị định số 37/2015/NĐ-CP về Hợp đồng xây dựng và Điều 47.1 Các điều kiện chung của Hợp đồng kinh tế đã ký kết

Thiếu sót trong chấp hành quy định về phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán

Đối với công tác thẩm định và phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và dự toán gói thầu CT-PW-2.4 (thi công xây dựng hồ Bún Xáng) đã không có các văn bản chấp thuận chủ trương của UBND thành phố về việc điều chỉnh, bổ sung, giảm quy mô đầu tư cụ thể cho từng hạng mục thuộc gói thầu CT-PW-2.4.

Quá trình triển khai thực hiện dự án có phát sinh một số hạng mục công trình ngoài thiết kế cơ sở được duyệt để sử dụng nguồn vốn kết dư của dự án nhưng Ban ODA không cập nhật hồ sơ thiết kế cơ sở và hoàn thành hồ sơ điều chỉnh dự án theo chỉ đạo của UBND thành phố dẫn đến việc phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công không phù hợp với hồ sơ thiết kế cơ sở.

Ban ODA phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, dự toán gói thầu CT-PW-2.4 không phù hợp với hồ sơ thiết kế cơ sở được duyệt là không đúng quy định tại Nghị định số 59/2015/NĐ-CP. Đến thời điểm thanh tra, hồ sơ điều chỉnh Dự án 2 chưa được phê duyệt.

Đối với việc phê duyệt điều chỉnh, bổ sung gói thầu CT-PW-2.4 thì việc phê duyệt điều chỉnh thiết kế móng cống hộp, móng cầu, điều chỉnh thiết kế tim tuyến đường giao thông, điều chỉnh thiết kế cao độ mặt đường, bổ sung một số vị trí thoát nước mưa, nước thải tại mội số nơi của hạng mục chưa phù hợp theo quy định tại khoản 2 Điều 84 Luật Xây dựng và chưa phù hợp theo nội dung ủy quyền của UBND thành phố tại Quyết định số 1242/QĐ-UBND.

Ngoài ra, trong quá trình tổ chức thẩm định và phê duyệt hồ sơ thiết kế - dự toán điều chỉnh, Ban ODA không có văn bản trình các cơ quan chuyên môn về xây dựng theo phân cấp thẩm định thiết kế, dự toán xây dựng điều chỉnh theo quy định tại khoản 3 Điều 17 Thông tư số 18/2016/TT-BXD.

Về chủ trương đầu tư xây dựng đường đi dạo dọc hồ không có trong Hồ sơ thiết kế cơ sở dự án được phê duyệt, chỉ được bổ sung vào giai đoạn thiết kế bản vẽ thi công nhưng không có văn bản chấp thuận của người quyết định đầu tư. Vì vậy, việc Ban ODA bổ sung đường đi dạo dọc hồ vào hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và phê duyệt là không đúng quy định tại khoản 3 Điều 23 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP, không phù hợp với hồ sơ Dự án/Thiết kế cơ sở.

Tiếp đó, đối với chủ trương cải tạo, nâng cấp đường Lò Mổ thuộc gói thầu CT-PW-2.6: Thi công xây dựng cải tạo Rạch Ngỗng phía Bắc hồ thì theo hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công gói thầu CT-PW-2.6 được Ban ODA phê duyệt có sự điều chỉnh vị trí, hướng tuyến và quy mô mặt cắt ngang đường so với thiết kế cơ sở được duyệt nhưng không có văn bản chấp thuận chủ trương của người quyết định đầu tư là không đúng quy định tại khoản 3 Điều 23 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP; khoản 4 Điều 61 Luật Xây dựng năm 2014 và khoản 1 Điều 16 Thông tư số 18/2016/TT-BXD.

Nhiều hạn chế trong thực hiện hợp đồng thi công xây dựng

Theo Thanh tra thành phố Cần Thơ, hồ sơ quản lý chất lượng các gói thầu chưa đúng theo quy định của Nghị định số 46/2015/NĐ-CP; lập nhật ký thi công chưa đúng quy định tại Thông tư số 26/2016/TT-BXD. Chủ đầu tư lập và lưu trữ hồ sơ chưa đúng quy định tại Phụ lục số III Thông tư số 26/2016/TT-BXD.

Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Ban ODA và cán bộ phụ trách các gói thầu thiếu đôn đốc, kiểm tra, giám sát dẫn đến các đơn vị thi công thực hiện không đúng tiến độ theo Hợp đồng đã ký, một số gói thầu đến nay chưa hoàn thành (Gói thầu CT-PW-2.4.6, Gói thầu CT-PW-2.4.8). Ngoài ra, một số gói thầu phát sinh khối lượng, nghiệm thu, thanh toán khối lượng chưa đúng theo khối lượng thi công thực tế với tổng số tiền hơn 1,17 tỷ đồng. Gói thầu CT-PW-2.4 và các Gói thầu điều chỉnh, bổ sung đến nay vẫn chưa được thanh, quyết toán theo quy định.

Bên cạnh đó, qua thanh tra cho thấy, việc bàn giao nhiệm vụ giữa các Giám đốc, nguyên Giám đốc không chặt chẽ, biên bản bàn giao không thể hiện các Trưởng phòng của Ban ODA tham dự; người nhận bàn giao không ký nhận... Từ đó cho thấy, các Giám đốc đã thiếu tinh thần trách nhiệm khi nhận nhiệm vụ.

Đặc biệt, Thanh tra Thành phố cũng chỉ rõ đối với kiến nghị xử lý về hành chính theo Kết luận thanh tra số 309/KL-TTr ngày 20/7/2018 của Thanh tra Bộ Xây dựng thì đến thời điểm thanh tra, Ban ODA chưa thực hiện nghiêm các kiến nghị xử lý về hành chính đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến thiếu sót, sai phạm qua kết quả thanh tra của Thanh tra Bộ Xây dựng.

Rác thải ngập ngụa trên đường đi bộ ven hồ Bún Xáng. Ảnh: TTXVN

Với hàng loạt hạn chế, thiếu sót trên, Thanh tra Thành phố kiến nghị Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất quận Ninh Kiều thu hồi hơn 126 triệu đồng nộp ngân sách Nhà nước do chi bồi thường, hỗ trợ cho 06 trường hợp không đúng quy định. Ban ODA giảm trừ khi thanh, quyết toán đối với các đơn vị thi công do thực hiện khối lượng chưa đúng hồ sơ thiết kế và hợp đồng đã ký kết với tổng số tiền hơn 1,17 tỷ đồng, do thanh toán khối lượng chưa đúng với hồ sơ thiết kế.

Ngoài ra, Thanh tra Thành phố cũng kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ chỉ đạo Giám đốc Ban Quản lý dự án ODA, Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều nghiêm túc tổ chức thực hiện kết luận thanh tra, khắc phục những hạn chế, thiếu sót, sai phạm; đồng thời, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra sai phạm.

Giám đốc Sở Nội vụ tham mưu Chủ tịch UBND thành phố tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với Giám đốc Ban ODA qua các thời kỳ do thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc tiếp nhận, bàn giao nhiệm vụ; để xảy ra những hạn chế, thiếu sót, sai phạm tại thời điểm vi phạm...