Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Tồn tại, hạn chế do thiếu chỉ đạo, kiểm tra

Huyện Bình Gia là một huyện miền núi nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Lạng Sơn, có diện tích tự nhiên khoảng 1.093 km² với dân số khoảng 58,7 nghìn người. Cư dân trên địa bàn chủ yếu là các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Kinh và Hoa.

Hệ thống hành chính bao gồm 19 xã, thị trấn; 11 cơ quan chuyên môn và có 59 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND huyện.

Theo quy chế làm việc, Chủ tịch UBND huyện Bình Gia trực tiếp phụ trách công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đây là những lĩnh vực quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân và hiệu quả quản lý nhà nước tại địa phương.

Từ ngày 2/1 đến ngày 21/3/2025, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành thanh tra trực tiếp tại UBND huyện Bình Gia theo kế hoạch được phê duyệt.

Đoàn thanh tra do Chánh Thanh tra tỉnh quyết định thành lập tổ chức kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm của Chủ tịch UBND huyện trong các lĩnh vực nêu trên.

Nội dung thanh tra không bao gồm việc chấp hành pháp luật trong lập, thẩm định phê duyệt dự án, công tác lựa chọn nhà thầu, quản lý chất lượng.

Kết luận thanh tra ghi nhận: UBND huyện Bình Gia đã có nhiều cố gắng trong tổ chức thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến nội dung thanh tra.

Tuy nhiên, việc thực hiện tiếp công dân, giải quyết đơn thư tại một số phòng chuyên môn và UBND xã, thị trấn còn có nội dung không đảm bảo, chậm được phát hiện, khắc phục.

Trong lĩnh vực phòng, chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đoàn thanh tra chỉ rõ, việc thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ còn thiếu sót, có nội dung chưa đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định.

Hiệu quả công tác kiểm tra nội bộ, chủ động phát hiện, chấn chỉnh, khắc phục các thiếu sót còn hạn chế.

Theo Thanh tra tỉnh, nguyên nhân dẫn đến các hạn chế nêu trên, xuất phát từ việc công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật còn hình thức; việc chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện nhiệm vụ từ cấp huyện đến cơ sở thiếu tính thường xuyên, chưa cụ thể, kịp thời.

Bên cạnh đó, năng lực chuyên môn và tinh thần trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn có hạn chế.

Chánh Thanh tra tỉnh Lạng Sơn Đậu Trường An. Ảnh: NT

Sai phạm tài chính tại các dự án đầu tư công

Một trong những nội dung nổi bật của cuộc thanh tra lần này là kiểm tra việc quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư công tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bình Gia.

Qua rà soát hồ sơ, chứng từ thanh toán và quyết toán tại các dự án do Ban Quản lý làm chủ đầu tư, Đoàn thanh tra phát hiện nhiều sai phạm về khối lượng thi công, định mức, đơn giá xây dựng.

Cụ thể, tại 15 công trình, số tiền sai phạm về dự toán, thanh toán, quyết toán không đúng quy định là hơn 213 triệu đồng.

Đặc biệt, tại công trình Đường điện hạ thế các thôn xã Thiện Long – đã được phê duyệt quyết toán từ năm 2022 – nhà thầu thi công chưa xuất hóa đơn giá trị gia tăng cho chủ đầu tư, chưa nộp thuế theo quy định, với số tiền vi phạm gần 513 triệu đồng.

Trách nhiệm đối với các vi phạm này thuộc về nhiều đơn vị liên quan như chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị thẩm định Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, nhà thầu thi công, tư vấn giám sát và cơ quan quản lý.

Ngoài nội dung thanh tra trên, Đoàn thanh tra còn tiến hành thanh tra một số nội dung khác, tổng số tiền sai phạm được phát hiện qua cuộc thanh tra là hơn 973 triệu đồng.

Đến thời điểm ban hành kết luận, đã thu hồi nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh hơn 460 triệu đồng. Số tiền còn lại tiếp tục được yêu cầu thu hồi theo đúng quy định.

Thanh tra tỉnh Lạng Sơn đã kiến nghị Chủ tịch UBND huyện Bình Gia tổ chức thực hiện nghiêm túc việc thu hồi, xử lý theo kết luận; đồng thời, chỉ đạo chấn chỉnh những hạn chế, khuyết điểm trong công tác quản lý, điều hành.

Do UBND huyện đang trong quá trình tổ chức sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình tổ chức chính quyền hai cấp theo chủ trương mới nên Thanh tra tỉnh không yêu cầu tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cụ thể đối với cá nhân, tổ chức vi phạm.

Tuy nhiên, yêu cầu UBND huyện nghiêm túc rút kinh nghiệm, tăng cường công tác kiểm tra nội bộ, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ công vụ.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh cũng đề nghị đẩy mạnh quản lý, sử dụng tài sản công, kinh phí được giao; thực hiện đúng định mức, tiêu chuẩn, chế độ theo quy định của pháp luật; phòng ngừa sai phạm phát sinh trong quá trình thực thi nhiệm vụ tại cơ sở.

Vai trò đặc biệt quan trọng của công tác thanh tra

Kết luận thanh tra tại UBND huyện Bình Gia một lần nữa cho thấy vai trò đặc biệt quan trọng của công tác thanh tra trong việc phát hiện, ngăn ngừa và chấn chỉnh những hạn chế, sai phạm trong quản lý nhà nước.

Việc kiến nghị thu hồi gần 1 tỷ đồng không chỉ góp phần bảo vệ tài sản công, mà còn là cảnh báo về những "kẽ hở" trong thực thi pháp luật ở cấp cơ sở – nơi trực tiếp triển khai nhiều chủ trương, chính sách quan trọng.

Do đó, việc xử lý sau thanh tra cần đặt trong tổng thể giải pháp nâng cao năng lực, trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu.

Khi không có xử lý kỷ luật cụ thể, việc chấn chỉnh nghiêm túc và theo dõi khắc phục sau thanh tra phải được thực hiện đồng bộ, minh bạch, tránh hình thức, để thanh tra thật sự là công cụ hữu hiệu trong phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng từ sớm, từ xa./.