Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

"Người đi trước có về sau"?

Không giống như những lần tiếp công dân tôi được tham dự trước đó, bà con với thái độ vui vẻ, tràn đầy hy vọng đến Ban Tiếp công dân Trung ương tại địa chỉ số 1, Ngô Thì Nhậm, Hà Đông, Hà Nôi. Trong buổi tiếp dân đó, tai tôi chỉ văng vẳng hai từ “cảm ơn”, những lời cảm ơn chân thành tới Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp. Theo bà con, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã nghe thấu lời kêu cứu của nhân dân thôn Minh Tân, xã Minh Trí; Vườn quả jippro, xã Minh Phú và chỉ đạo Thanh tra Chính phủ kịp thời kiểm tra, làm rõ những kiến nghị, phản ánh của công dân liên quan đến chủ trương đưa dân đi khai hoang, lập ấp, làm khu kinh tế mới của Đảng từ những năm 1985 theo lời kêu gọi của Đảng bộ và Chính quyền thành phố Hà Nội.

Đại diện người dân thôn Minh Tân, ông Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ, từ tháng 6 năm 1985, các đồng chí cán bộ trong Ban Kinh tế mới huyện Sóc Sơn đã tổ chức cho các hộ dân có nguyện vọng đi xây dựng vùng kinh tế mới đi tham quan khu kinh tế mới Đồng Đò - Ban Tiện. Khi đi tham quan có đến hàng trăm người, đến lúc đăng ký đi chính thức chỉ còn vài chục hộ vì đến khu Đồng Đò đồi trọc hoang sơ cằn cỗi, nhiều hộ đã nản lòng xin rút đơn.

Ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương tiếp bà con thôn Minh Tân, xã Minh Trí; xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn. Ảnh: Hồng Dân

Có thể nói, công cuộc xây dựng vùng kinh tế mới Đồng Đò của bà con nhân dân lúc bấy giờ như là một cuộc "khai sơn, phá thạch", đầy khó khăn, gian khổ phía trước. Nhiều năm sau đó, lãnh đạo huyện Sóc Sơn luôn đặt mục tiêu ổn định cuộc sống, ổn định sản xuất của nhân dân lên hàng đầu. Thành lập Ban quản lý HTX kinh tế mới lâm thời để dẫn dắt nhân dân vùng kinh tế trong năm đầu xây dựng khu kinh tế mới.

“Nhớ một ngày, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, khi đó là Bí thư Thành ủy Hà Nội đến thăm thôn Minh Tân, thấy nơi chúng tôi ở chưa có điện, ngay lập tức, đã yêu cầu các ngành chức năng đưa điện về, và từ đó cuộc sống nơi đây được cải thiện rõ rệt. Dân chúng tôi luôn nói với nhau rằng nhờ có “Bác Trọng” mà đường đã sáng nơi thôn xóm vùng xa xôi. Nay Thanh tra Chính phủ, với tinh thần chấp pháp, khách quan, công khai và minh bạch đã làm việc với các cơ quan có liên quan của thành phố Hà Nội để làm rõ những “góc khuất” trong suốt quá trình khai hoang, lập vùng kinh tế mới của người dân thôn Minh Tân, xã Minh Phú, hy vọng sẽ mang lại “đường sống” cho người dân đất này”, ông Hùng nói.

Qua hàng chục năm xây dựng và phát triển, cán bộ và nhân dân thôn Minh Tân đã đoàn kết thống nhất, kiên trì không mệt mỏi để xây dựng quê hương Minh Tân; khai hoang, phục hóa được hàng trăm héc ta đất để cấy lúa, trồng sắn, làm vườn phát triển kinh tế vườn - ao - chuồng; nhân dân thôn Minh Tân nói riêng và nhân dân xã Minh Trí nói chung đã trồng được hàng ngàn héc ta rừng. Hàng năm, cộng đồng dân cư đã bảo vệ, phòng chống cháy rừng, giữ cảnh quan, môi sinh - môi trường, nuôi dưỡng khu vực hồ Đồng Đò, góp phần xóa đói giảm nghèo, ổn định, và trở thành lá phổi xanh của Thành phố.

Tuy nhiên, sau rất nhiều năm vất vả khai hoang, xây dựng vùng kinh tế mới, những năm gần đây, người dân tiến hành làm sổ đỏ, hoặc có những người có nhu cầu vay vốn sản xuất, cải tạo xây dựng nhà cửa thì gặp muôn vàn khó khăn. Bất ngờ người dân nhận được câu trả lời, nhà cửa, tài sản, hoa màu, cây trồng do chính họ gây dựng, chăm bón bỗng nằm trong quy hoạch rừng phòng hộ, những người dân chân chất bỗng biến thành kẻ lấn rừng phòng hộ, “xẻ thịt” đất rừng…. Nguyên nhân được cho rằng, năm 2008, Sở quy hoạch kiến trúc và một số đơn vị có quy hoạch lại huyện Sóc Sơn. Tuy nhiên, các đơn vị này đã đưa toàn bộ khu vực này thành rừng phòng hộ, trong đó có hơn 300 nóc nhà đã tồn tại ở đây nhiều chục năm qua chứ không tách khu dân cư riêng biệt.

Giữa lúc hoang mang và lo sợ bủa vây thì người dân Minh Tân vỡ òa hạnh phúc khi Phó Thủ Tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình chỉ đạo Thanh tra Chính tra chính phủ làm rõ những nội dung kiến nghị, phản ánh của bà con thôn Minh Tân, xã Minh Trí và xã Minh Phú. Sau đó, Lãnh đạo Thanh tra Chính đã cử Tổ công tác phủ làm việc với UBND thành phố Hà Nội và các đơn vị có liên quan, và có báo cáo đề xuất, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội, địa phương cùng các Sở, ngành liên quan thực hiện các quy định của pháp luật, quyền lợi cơ bản nhất của bà con để ổn định đời sống. Người dân thôn Minh Tân mong mỏi các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ tại công văn 1434/TTCP-BTCDTW ngày 20/8/2020 sớm được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc, không để việc xác định nguồn gốc, quá trình quản lý, sử dụng đất; cập nhập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch rừng chưa chính xác, và chưa phù hợp như hiện nay.

Đại diện cho các hộ dân, bà Lan Hương cho biết, các hộ dân đã tiếp nhận lại “thành quả” của bà con để lại cũng đã được hơn 10 năm, là một trong 22 hộ dân được giữ lại công trình chờ cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát. Quê hương Minh Tân, Minh Phú và Sóc sơn nói chung có được như ngày hôm nay là cả một sự nỗ lực, cố gắng. Bà Lan Hương tâm sự, hai năm qua, bản thân cũng bị lấy cắp rất nhiều niềm tin, tuy nhiên, khi nghe một lãnh đạo nói rằng “chúng tôi sẽ chứng minh cho bà con mình thấy rằng, trên đời này còn nhiều quan thanh liêm như Thanh tra Chính phủ chẳng hạn”. “Đến giờ phút này, tôi xin đại diện cho những hộ dân thôn Minh Tân gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới bác Thanh, bác Điệp, là những người vì dân, đồng hành cùng dân. Tôi biết, đây chỉ mới là niềm vui bước đầu, phía trước sẽ còn khó khăn, nhưng hy vọng, chúng ta sẽ có thôn Minh Tân hạnh phúc, và thôn hạnh phúc nhất của Việt Nam”, bà Lan Hương xúc động chia sẻ.

Bà con thôn Minh Tân, xã Minh Trí; xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn tại buổi tiếp. Ảnh: Hồng Dân

Kiểm tra, làm rõ việc đảm bảo quyền lợi của dân cư đi khai hoang, làm kinh tế mới

Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ, nêu rõ, thời gian qua, các công dân liên tục gửi đơn đến Thanh tra Chính phủ và trực tiếp đến Trụ sở Tiếp công dân Trung ương khiếu nại, đề nghị UBND thành phố Hà Nội, UBND huyện Sóc Sơn công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở cho các hộ gia đình tại Khu kinh tế mới Đồng Đò, thôn Minh Tân, xã Minh Trí và Dự án vườn quả Jifpro, thôn Lâm Trường, xã Minh Phú; đề nghị UBND thành phố Hà Nội công khai bản đồ quy hoạch rừng phòng hộ và làm rõ tính pháp lý của Quyết định số 2100/QĐ-UBND ngày 29/5/2008 của UBND thành phố Hà Nội về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch rừng Sóc Sơn; việc tổ chức cưỡng chế công trình xây dựng của các hộ gia đình trên địa bàn có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gây thiệt hại về tài sản cho các hộ gia đình.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại Thông báo số 100/TB-VPCP ngày 17/3/2020, Thanh tra Chính phủ đã cử Tổ công tác làm việc với UBND thành phố Hà Nội và các cơ quan có liên quan, kết hợp kiểm tra tại thực địa.

Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp chia sẻ với bà con. Ảnh: Hồng Dân

Thanh tra Chính phủ nhận thấy, UBND thành phố Hà Nội chưa thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 2664/VPCP-V.I của Văn phòng Chính phủ về việc thực hiện kiến nghị của Thanh tra Chính phủ (Kết luận số 754/TTCP ngày 17/4/2006 của Thanh tra Chính phủ về Kết luận thanh tra đất rừng huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội) còn một số nội dung chưa được thực hiện dứt điểm khiến công dân tiếp tục khiếu kiện đông người với thái độ gay gắt, bức xúc.

Quy hoạch rừng phòng hộ năm 2008 chưa lọc bỏ khỏi quy hoạch rừng các diện tích đất của tổ chức, đất an ninh quốc phòng, đất do hộ dân sử dụng vào mục đích đất ở, đất sản xuất nông nghiệp sử dụng trước ngày 15/10/1993; quy hoạch không được cắm mốc giới, ranh giới ngoài thực địa; bản đồ thực hiện dưới hệ tọa độ giả định.

Các hộ dân tại Khu kinh tế mới Đồng Đò, thôn Minh Tân, xã Minh Trí và các hộ dân trú tại lô 8, khoảnh 11, Dự án vườn quả Jifpro, thôn Lâm Trường, xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn đã sinh sống và sử dụng đất ổn định từ trước 15/10/1993, không có tranh chấp, không vi phạm quy hoạch đất rừng phòng hộ; đã thành lập khu dân cư, có đầy đủ hệ thống chính trị cơ sở hợp pháp (chi bộ thôn, trưởng thôn, Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh niên…); có đầy đủ cơ sở hạ tầng (hệ thống điện, nước; đường giao thông, trường học, trạm y tế; thông tin liên lạc).

Để có cơ sở giải quyết dứt điểm khiếu nại, tố cáo của công dân huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội, Thanh tra Chính phủ kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội thực hiện nghiêm chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại Thông báo số 100/TB-VPCP ngày 17/3/2020 của Văn phòng Chính phủ.

Đồng thời, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Sóc Sơn hướng dẫn các hộ dân tại Khu kinh tế mới Đồng Đò, thôn Minh Tân, xã Minh Trí và các hộ dân trú tại lô 8, khoảnh 11, Dự án vườn quả Jifpro, thôn Lâm Trường, xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn hoàn thiện thủ tục để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đẩy nhanh tiến độ dự án “Xây dựng tổng thể hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai huyện Sóc Sơn”. Báo cáo đề xuất Chính phủ cho điều chỉnh quy hoạch đất rừng năm 2008 để bóc tách diện tích đất tổ chức, đất an ninh quốc phòng, đất ở, đất nông nghiệp của hộ dân ra khỏi quy hoạch rừng; Hướng dẫn thực hiện việc giao đất, giao rừng, cho thuê rừng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân quản lý sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích lâm nghiệp theo quy định của pháp luật.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị, UBND thành phố Hà Nội trước hết cần quan tâm ổn định cuộc sống của người dân; xem xét khách quan, quan tâm đến yếu tố lịch sử, nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, hồ sơ, giấy tờ công dân có với những vấn đề thuộc trách nhiệm của cơ quan lý nhà nước.

Quay trở lại buổi tiếp bà con thôn Minh Trí, ông Nguyễn Hồng Điệp - Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương nhấn mạnh, nhiều năm trước, lúc còn khó khăn, bà con đã mạnh dạn rời quê hương đi đến vùng sâu, vùng xa xây dựng vùng kinh tế mới theo tiếng gọi của Đảng. Bây giờ, lại có ý kiến cho rằng đất này nằm trong quy hoạch đất rừng của nhà nước, trong khi chưa xem xét nguồn gốc, quá trình khai hoang, sử dụng đất của bà con là chưa được thỏa đáng. “Bà con nhiều lần lên đây gặp và kêu cứu Tổng Thanh tra Chính phủ, trong đoàn, có cả các đồng chí là đảng viên nhiều năm tuổi đảng, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn. Bà con nghĩ, nếu không kêu cứu sớm, thì công trình xây dựng của người dân sẽ bị cưỡng chế trong khi nguồn gốc, quá trình khai hoang khu Kinh tế mới, quản lý sử dụng đất của bà con tại nơi này chưa được chính quyền huyện Sóc Sơn xem xét kỹ lưỡng, thấu đáo”, ông Điệp chia sẻ.

Toàn cảnh buổi tiếp công dân. Ảnh: Hồng Dân

Cuối buổi tiếp, ông Nguyễn Hồng Điệp mong rằng Thủ tướng Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ sẽ chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội kiểm tra, xem xét, làm rõ quá trình khai hoang vùng kinh tế mới Đồng Đò, vườn quả Jippro, gắn với việc nhận khoán, quản lý, sử dụng từ trước tới nay, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho bà con. Nhiều năm qua, trên mảnh đất này, có nhiều thế hệ, cũ có, mới có, nếu quyền lợi người dân là chính đáng, đúng pháp luật thì Ban Tiếp công dân Trung ương sẽ lắng nghe bà con, đích thân Trưởng Ban sẽ có báo cáo, kiến nghị Tổng Thanh tra Chính phủ xem xét, có kiến nghị với Hà Nội để quyền lợi chính đáng chính đáng của bà bà con được giải quyết thỏa đáng. Sau vài chục năm, từ chủ trương khai hoang thành vùng kinh tế mới tại đây, mong rằng, bà con ta sẽ có một cuộc sống ổn định, vui vầy, hạnh phúc, là “vùng hạnh phúc” “vùng ổn định”, “vùng ấm êm” tại đây, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương nói./.

Hồng Dân