Ngày 15/9/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 114/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Nghị định này đã điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng, đặc biệt liên quan đến việc mua sắm, quản lý và sử dụng tài sản công nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.
Nghị định mới tập trung vào việc hoàn thiện quy định về thẩm quyền và trình tự thủ tục trong việc mua sắm tài sản công, bao gồm cả việc bổ sung quy định về quản lý vật tiêu hao và thuê tài sản cho các cơ quan nhà nước.
Mua sắm tài sản công theo quy định mới
Nghị định số 114/2024/NĐ-CP đã sửa đổi Điều 3 của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP về mua sắm tài sản công phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước. Theo đó, thẩm quyền, trình tự, thủ tục quyết định mua sắm tài sản công trong trường hợp phải lập dự án được thực hiện theo quy định của các văn bản pháp luật liên quan.
Đối với trường hợp không thuộc phạm vi quy định trên, Nghị định nêu rõ thẩm quyền quyết định mua sắm tài sản công thuộc về Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, hoặc cơ quan trung ương khác trong phạm vi quản lý của bộ, cơ quan trung ương. Ở cấp địa phương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có quyền quyết định mua sắm tài sản công phục vụ cho hoạt động của các cơ quan nhà nước thuộc phạm vi địa phương quản lý.
Căn cứ vào dự toán ngân sách và nguồn kinh phí được giao, cơ quan nhà nước sẽ tổ chức thực hiện việc mua sắm tài sản theo các quy định của pháp luật về đấu thầu. Việc mua sắm theo phương thức tập trung cũng được quy định cụ thể trong Chương VI Nghị định, đảm bảo minh bạch, hiệu quả và phù hợp với các quy trình đấu thầu hiện hành.
Đáng lưu ý, việc mua sắm tài sản quy định trên không bao gồm mua sắm dịch vụ phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước. Việc mua sắm dịch vụ phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.
Quản lý vật tiêu hao trong cơ quan nhà nước
Một điểm mới đáng chú ý trong Nghị định số 114/2024/NĐ-CP là việc bổ sung Điều 3a, quy định chi tiết về mua sắm, quản lý và sử dụng tài sản công là vật tiêu hao trong các cơ quan nhà nước. Vật tiêu hao được hiểu là các loại nguyên nhiên liệu, thuốc, sinh phẩm, vật tư, văn phòng phẩm và các vật liệu khác mà khi đã sử dụng một lần sẽ mất đi hoặc không giữ nguyên được hình dáng, tính chất và công dụng ban đầu.
Thẩm quyền quyết định mua sắm vật tiêu hao được quy định tương tự như đối với tài sản công. Ở cấp trung ương, Bộ trưởng và Thủ trưởng các cơ quan ngang bộ có quyền quyết định việc mua sắm vật tiêu hao cho các cơ quan trực thuộc mình. Tại địa phương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm trong việc quyết định các hạng mục vật tiêu hao cần thiết cho hoạt động của cơ quan nhà nước.
Việc mua sắm vật tiêu hao cũng phải tuân theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Đối với những vật tiêu hao bị mất đi hoàn toàn sau quá trình sử dụng, các cơ quan nhà nước không cần thực hiện việc xử lý thêm. Tuy nhiên, với các vật tiêu hao không bị mất đi hoàn toàn sau quá trình sử dụng, cơ quan nhà nước phải tiến hành hủy bỏ khi chúng hết hạn sử dụng hoặc không còn giá trị sử dụng.
Quy định mới về thuê tài sản phục vụ cơ quan nhà nước
Bên cạnh việc mua sắm, Nghị định số 114/2024/NĐ-CP cũng sửa đổi các quy định liên quan đến việc thuê tài sản để phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước. Điều này được thể hiện rõ ràng tại Điều 4 của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP, với mục tiêu đảm bảo hiệu quả và tính phù hợp khi thuê tài sản trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ công.
Theo quy định mới, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương quy định thẩm quyền quyết định thuê tài sản phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước thuộc phạm vi quản lý của bộ, cơ quan trung ương. Tương tự, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quy định thẩm quyền thuê tài sản cho các cơ quan nhà nước thuộc quyền quản lý địa phương.
Việc thuê tài sản phải dựa trên phạm vi dự toán ngân sách và nguồn kinh phí được giao. Quy trình thuê tài sản cũng phải tuân thủ đầy đủ các quy định về đấu thầu, đảm bảo tính minh bạch và cạnh tranh. Đáng chú ý, quy định này không áp dụng cho việc thuê các dịch vụ công nghệ thông tin hay các dịch vụ khác phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước. Đối với các loại dịch vụ này, việc thuê phải tuân theo quy định của pháp luật về quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước và pháp luật có liên quan.
Đảm bảo hiệu quả và minh bạch trong quản lý tài sản công
Nghị định số 114/2024/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về quản lý và sử dụng tài sản công. Các quy định mới không chỉ đảm bảo thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện mua sắm, quản lý và sử dụng tài sản công một cách hiệu quả hơn.
Việc bổ sung các quy định về vật tiêu hao và thuê tài sản cũng thể hiện sự linh hoạt trong chính sách quản lý tài sản công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu hoạt động của các cơ quan nhà nước trong bối cảnh mới. Với những sửa đổi này, Nghị định số 114/2024/NĐ-CP sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công, đảm bảo sự minh bạch, tiết kiệm và phù hợp với quy định pháp luật hiện hành.