Giải ngân chưa đạt do vướng trong công tác giải phóng mặt bằng

Báo cáo với Đoàn giám sát, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư TP cho biết, giai đoạn 2021-2025, nguồn vốn ngân sách Trung ương giao cho TP HCM hơn 33.000 tỷ đồng, trong đó đã phân bổ hơn 32.100 tỷ đồng. Nguồn vốn ngân sách TP hơn 142.500 tỷ đồng, đã phân bổ chi tiết gần 140.000 tỷ đồng.

Hai năm qua, việc giải ngân chưa đạt như kỳ vọng, chủ yếu do ảnh hưởng của dịch bệnh trong năm 2021 và những tác động từ xung đột quốc tế, khó khăn kinh tế chung của toàn cầu và cả nước. Trong đó, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) cũng là một nguyên nhân lớn.

Tại buổi giám sát, Đại diện Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP cho biết, qua khảo sát thực tế 20 dự án đầu tư công, việc triển khai thực hiện các dự án trong thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn, chủ yếu liên quan đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, công tác điều chỉnh quy hoạch cục bộ 1/2000, công tác phối hợp giữa các đơn vị có liên quan trong triển khai thực hiện dự án. Công tác nghiệm thu, thanh quyết toán một số dự án hoàn thành còn chậm, nhiều dự án đã hoàn thành trong kỳ trung hạn trước nhưng vẫn đang thực hiện thủ tục quyết toán dự án hoàn thành.

“Nhiều dự án hoàn thành từ kỳ trung hạn trước đến nay vẫn đang thực hiện thanh quyết toán như dự án công trình thủy lợi bờ hữu ven sông Sài Gòn (Nam rạch Tra) và dự án công trình thủy lợi bờ hữu ven sông Sài Gòn huyện Củ Chi từ Tỉnh lộ 8 đến rạch Tra (Bắc rạch Tra). Có một số dự án chậm đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án như dự án xây dựng cơ sở 2 Bệnh viện Phú Nhuận, dự án chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, cải thiện điều kiện sống cho các hộ dân trên và ven bờ Nam Kênh Đôi…”

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP cho rằng, hạn chế lớn nhất ảnh hưởng đến đầu tư công thấp, giải ngân đầu tư công hạn chế là từ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB). Trong đó, công tác thẩm định giá bồi thường gặp nhiều bất cập. Bên cạnh đó, có nhiều trường hợp không thuê được đơn vị tư vấn, gây bế tắc trong công tác bồi thường, GPMB…Liên quan công tác bồi thường GPMB, các đại biểu cũng đặt vấn đề về sự phối hợp giữa các cơ quan với nhau.

Qua ý kiến của đoàn giám sát, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Bùi Xuân Cường cho biết, UBND TP tiếp thu, rút kinh nghiệm để khắc phục các hạn chế nhằm nỗ lực hơn trong việc thúc đẩy và giải ngân đầu tư công.

Quang cảnh buổi giám sát (Ảnh: TU.TPHCM)

Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm giải trình về kết quả giải ngân cũng như hiệu quả đầu tư

Kết luận tại giám sát, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ cho biết, với tổng mức vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ giao 142.557 tỷ đồng, UBND TP đã đề xuất, trình HĐND TP việc xây dựng Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Cụ thể, HĐND TP đã thông qua việc phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn với vốn hơn 139.981 tỷ đồng và số vốn trung hạn dự phòng còn lại chưa phân bổ chi tiết hơn 2.575 tỷ đồng.

Trong kỳ trung hạn 2021-2025, UBND TP đã trình HĐND TP quyết định chủ trương đầu tư 11 dự án mới có ý nghĩa rất lớn về phát triển hạ tầng giao thông, cải thiện môi trường, đặc biệt là trên cơ sở đề xuất của TP, Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ đã quyết định đầu tư dự án đường Vành đai 3 TP HCM, với kỳ vọng dự án hoàn thành sẽ tạo ra một trục giao thông chiến lược, kết nối Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, mở rộng không gian phát triển mới để khai thác có hiệu quả nguồn lực đất đai, xây dựng hệ thống đô thị bền vững, hiện đại cho các địa phương, trong đó có TP HCM.

Để tiếp tục phát huy tính hiệu quả trong sử dụng nguồn vốn đầu tư công của TP, Chủ tịch HĐND TP đề nghị UBND TP chỉ đạo công tác lập dự toán chi đầu tư phát triển hàng năm đảm bảo đúng tiến độ và quy định của Luật Ngân sách nhà nước; giao kế hoạch vốn đầu tư công hàng năm kịp thời, đúng quy định, sát với thực tế thực hiện, kịp thời điều chuyển số vốn của các dự án có vướng mắc chưa giải ngân hoặc các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp sang dự án khác có nhu cầu sử dụng vốn để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Đồng chí cũng đề nghị UBND TP kiên trì báo cáo, kiến nghị Bộ Tài chính, Thủ tướng Chính phủ về kết quả xử lý việc đàm phán, tiếp nhận Chương trình DPO-2 để Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến chỉ đạo và hướng dẫn TP liên quan đến việc thực hiện Chương trình DPO-2 vay vốn ngân hàng thế giới.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành theo đúng quy định tại Nghị định của Chính phủ và các quy định liên quan; Tiếp tục chỉ đạo rà soát các khoản tạm ứng còn tồn đọng kéo dài và có giải pháp thu hồi các khoản đã tạm ứng để hoàn trả ngân sách theo quy định. Ngoài ra, UBND TP cần chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND quận, huyện, TP Thủ Đức phải chủ động, thực sự vào cuộc và trả lời, hướng dẫn xử lý, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn một cách kịp thời, hiệu quả. Người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan và chịu trách nhiệm giải trình về kết quả giải ngân cũng như hiệu quả đầu tư.

Đồng chí Nguyễn Thị Lệ cũng yêu cầu UBND TP rà soát bố trí vốn giải quyết dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản đối với các dự án đã được phê duyệt quyết toán hoàn thành, đã dừng, giãn tiến độ chưa được bố trí kế hoạch vốn trong năm. Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo sớm xử lý dứt điểm vướng mắc đối với các dự án đầu tư theo hình thức hợp tác công tư (PPP) đang thực hiện còn dở dang để sớm hoàn thành dự án và đưa vào khai thác sử dụng hiệu quả.

Đối với những kiến nghị của UBND TP về hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật liên quan lĩnh vực đầu tư công của TP,  đồng chí Nguyễn Thị Lệ đề nghị Tổ thư ký đoàn giám sát tổng hợp đầy đủ để Đoàn giám sát báo cáo với HĐND TP xem xét, quyết định./.