Sáng ngày 16/7/2020, tại Trụ sở TTCP, dưới sự chủ trì của Phó Tổng TTCP Nguyễn Văn Thanh, TTCP đã tổ chức công bố Thông báo Kết luận thanh tra số 1167/TN-TTCP ngày 16/7/2020 về việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn các tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang, Tuyên Quang (giai đoạn 2011-2017).

Yêu cầu kiểm điểm các tập thể, cá nhân qua các thời kỳ để xảy ra sai phạm

Thông báo Kết luận thanh tra nêu rõ: Trên cơ sở kết luận thanh tra đối với 6 tỉnh nêu trên cho thấy, công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực tại các địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn có một số vi phạm kéo dài tại các tỉnh, như: Việc nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường; không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành nhưng đã khai thác; không thực hiện nghiêm túc quy định về quan trắc môi trường; không thực hiện cải tạo, phục hồi môi trường (đóng cửa mỏ khi hết hạn Giấy phép khai thác khoáng sản...). Ngoài ra, Quỹ Bảo vệ môi trường của các tỉnh hoạt động không thống nhất, chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể về tổ chức và hoạt động của Quỹ bảo vệ môi trường địa phương.

Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên Môi trường tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ địa phương trong công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản; sớm ban hành Thông tư hướng dẫn tổ chức và hoạt động của Quỹ bảo vệ môi trường địa phương theo quy định tại điểm 2 Khoản 24 Điều 2 Nghị định số 40/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

 Toàn cảnh buổi công bố Kết luận thanh tra. (ảnh: Minh Nguyệt)

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, rà soát việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các dự án khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép khai thác của Bộ Tài nguyên và Môi trường; kiên quyết xử lý đối với các dự án khai thác khoáng sản có hành vi vi phạm pháp luật về BVMT.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp Bộ Tài nguyên và Môi trường và UBND tỉnh Bắc Kạn xem xét, kiến nghị xử lý về vụ việc nợ Phí bảo vệ môi trường của Công ty cổ phần thương mại và khoáng sản Nguyên Phát tại tỉnh Bắc Kạn, đảm bảo phù hợp quy định pháp luật và thực tế khai thác tại địa phương, quyền lợi ích hợp pháp của Doanh nghiệp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo.

Đáng chú ý, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh các tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang và Tuyên Quang tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân qua các thời kỳ để xảy ra các tồn tại, khuyết điểm, sai phạm nêu tại Kết luận thanh tra này. Căn cứ vào kết quả kiểm điểm, Chủ tịch UBND tỉnh có biện pháp xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý phù hợp đối với những tập thể, cá nhân trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

Nghiêm túc thực hiện Kết luận và báo cáo trong Quý III/2020

Phát biểu chỉ đạo tại buổi công bố Kết luận thanh tra, Phó Tổng TTCP Nguyễn Văn Thanh tra yêu cầu 6 tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang và Tuyên Quang thực hiện nghiêm túc Kết luận thanh tra của TTCP và báo cáo kết quả về TTCP trong Quý III/2020.

Phó Tổng TTCP Nguyễn Văn Thanh tra cho biết, nhiều địa phương đã tiếp thu ý kiến của Đoàn thanh tra và khắc phục hạn chế, khuyết điểm của mình trong quá trình thanh tra tương đối tốt. Ông yêu cầu các địa phương tiếp tục khắc phục những tồn tại, hạn chế đã nêu trong Kết luận thanh tra.

“Trong đó, tập trung vào những vấn đề cơ bản, như: Việc xây dựng các công trình bảo vệ môi trường theo báo cáo đã được phê duyệt; các dự án cải tạo phục hồi môi trường; giấy xác nhận hoàn thiện công trình bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành; thu nợ tiền ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường; các biện pháp phục hồi môi trường khi hết hạn giấy phép khai thác khoáng sản…”, Phó Tổng TTCP nhấn mạnh.

 Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh phát biểu chỉ đạo tại buổi công bố Kết luận thanh tra. (ảnh: Minh Nguyệt)

Đặc biệt, 6 tỉnh phải báo cáo kết quả kiểm điểm, tổ chức kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của các tập thể, cá nhân qua các thời kỳ để xảy ra các tồn tại, khuyết điểm, sai phạm nêu tại Kết luận thanh tra này; hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Thanh đánh giá: “Nhìn chung trên địa bàn 6 tỉnh ở đâu cũng có những vi phạm, thực hiện chưa tốt nhưng không có trường hợp nào vi phạm trầm trọng đến mức TTCP có kiến nghị xử lý pháp luật về hình sự; và cũng không có trường hợp TTCP báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị phải xem xét kỷ luật”.

Phó Tổng TTCP lưu ý tất cả 6 tỉnh cần nhìn nhận, đánh giá lại thật nghiêm túc hoạt động quản lý nhà nước về khai thác khoáng sản nói chung và bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản nói riêng. “Vì cấp ủy và chính quyền địa phương phải đảm bảo được hai điều là khai thác có hiệu quả nhưng điều rất quan trọng là gìn giữ được môi trường sống cho đồng bào”, ông Thanh nêu rõ.

Chia sẻ với các tỉnh về những vướng mắc trong cơ chế, chính sách, Phó Tổng TTCP Nguyễn Văn Thanh đề nghị các tỉnh phải có buổi họp, sinh hoạt ở UBND tỉnh để nhìn nhận lại cái được và cái mất trong hoạt động khai thác khoáng sản, nhất là trong công tác bảo vệ môi trường. Qua đó, có chủ trương mới đối với lĩnh vực này cho địa phương mình.

“Căn cứ vào Kết luận thanh tra, đề nghị 6 tỉnh khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện các kiến nghị của TTCP đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý”, ông Thanh yêu cầu./.

Minh Nguyệt