Iran hành động để ứng phó với việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân
Thứ năm, 14/06/2018 08:19 (GMT+7)
(ThanhtraVietnam) - Trong một cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào ngày 12/6, Tổng thống Iran, Hassan Rouhani, cho biết Iran sẽ không thể duy trì thỏa thuận hạt nhân mà nước này đã ký với Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) năm 2015, còn được gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), nếu các lợi ích mà thỏa thuận này mang lại không được bảo đảm.
Tổng thống Rouhani cho rằng các nước châu Âu tham gia thỏa thuận hạt nhân (gồm Anh, Pháp và Đức) phải tìm cách bù đắp các thiệt hại cho Iran nếu muốn duy trì thỏa thuận này sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút khỏi thỏa thuận trước đó vào tháng 5/2018 và tuyên bố tái áp đặt trừng phạt Iran.Tuyên bố trên của Tổng thống Rouhani diễn ra trong bối cảnh các quốc gia tham gia thỏa thuận hạt nhân Iran còn lại là Pháp, Anh, Đức, Nga và Trung Quốc hiện đang tìm cách duy trì thỏa thuận hạt nhân này.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani
Cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani tuyên bố Tehran đã tiến hành bước đi nhằm tạo điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư nước ngoài sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân nói trên. Truyền hình nhà nước Iran dẫn phát biểu của ông Larijani cho hay động thái của Washington trong một chừng mực nào đó đã làm ảnh hưởng tới hoạt động đầu tư ở Iran. Tuy nhiên, theo ông Larijani, Iran đã triển khai nhiều biện pháp để tạo thuận lợi hơn cho đầu tư nước ngoài.
Chủ tịch Quốc hội Iran không nêu chi tiết về quyết định của chính quyền Tehran liên quan tới vấn đề này, song cho rằng “căn cứ theo cách hành xử của Mỹ trong những tháng tới, chúng tôi sẽ thực hiện cơ chế rõ ràng hơn”. Về JCPOA, ông Larijani chỉ rõ bằng việc rút khỏi thỏa thuận này, Mỹ đã vi phạm các quy định cũng như cam kết quốc tế. Trước đó, Iran cũng đã loại bỏ khả năng đàm phán lại với Mỹ về thỏa thuận trừ khi Washington ngừng đe dọa nước này.
Theo JCPOA, các biện pháp trừng phạt Iran được dỡ bỏ dần để đổi lấy việc Tehran hạn chế chương trình hạt nhân. Thỏa thuận này quy định Iran có quyền tiến hành các hoạt động hạt nhân phục vụ các mục đích dân sự. Tuy nhiên, thỏa thuận có nguy cơ đổ vỡ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/5 vừa qua tuyên bố rằng Mỹ rút khỏi JCPOA với lý do văn kiện này không ngăn cản được Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Các bên còn lại tham gia ký kết JCPOA đang tìm cách cứu vãn thỏa thuận thông qua việc tìm kiếm các biện pháp duy trì hợp tác kinh tế - thương mại với Iran và thuyết phục Tehran không rút khỏi JCPOA.
Trong khi đó cùng ngày, báo Tehran Times dẫn phát biểu của Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc Gholamali Khoshroo cho rằng những chính sách của Mỹ đã khiến khu vực Trung Đông “hoàn toàn hỗn loạn”.
Dương Thái
(Theo AP)