Dự kiến các ngoại trưởng xem xét khả năng thông qua dự thảo hướng dẫn thực thi Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC) mà các quan chức cấp cao ASEAN và Trung Quốc (SOM) đã thông qua trên nguyên tắc vào sáng 20-7.

Ông Phạm Quang Vinh cho biết: "Nội dung thực thi DOC là nói về những biện pháp xây dựng lòng tin"

Trả lời câu hỏi của PV, trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, trưởng đoàn SOM Việt Nam Phạm Quang Vinh nói: “Nội dung thực thi DOC là nói về những biện pháp xây dựng lòng tin. Vì vậy tất cả những gì có thể góp phần được vào việc xây dựng lòng tin mà không để xảy ra những chuyện phức tạp đều được bàn đến”.

Ông Vinh khẳng định mục tiêu cao nhất của các hướng dẫn là làm thế nào để thực hiện đầy đủ và hiệu quả nhất DOC. Hai bên đều khẳng định cam kết thực hiện DOC, đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hợp tác xây dựng lòng tin và giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước về luật biển của Liên Hiệp Quốc (UNCLOS) năm 1982.

“Sau nhiều năm trao đổi với nhau, diễn biến này là một bước tiến nhưng cũng là bước khởi đầu. Nó tạo ra cơ sở để các nước có một khung cùng ngồi với nhau, cùng bàn các hướng hợp tác sắp tới. Dự thảo này sẽ được đệ trình Hội nghị các ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc thông qua vào ngày 21-7” - ông Vinh nói.

Trợ lý bộ trưởng ngoại giao, trưởng SOM Trung Quốc Lưu Chấn Dân khẳng định: “Đây là thỏa thuận có tầm quan trọng liên quan tới sự hợp tác giữa hai bên. Chúng tôi chờ đợi sẽ có tương lai tốt đẹp cho cả hai bên”.

DOC là một văn kiện quan trọng được ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc, thể hiện cam kết chung thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hợp tác xây dựng lòng tin và giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS. Tuy nhiên, kể từ khi DOC ra đời năm 2002, các hướng dẫn để thực thi DOC vẫn chưa được thống nhất, đang là mối quan tâm lớn của khu vực và thế giới, đặc biệt sau những diễn biến căng thẳng gần đây trên biển Đông.

Bởi vậy một DOC có các hướng dẫn cụ thể, có tác dụng “thật” đang là điều ASEAN mong muốn, một bước để tiến đến Bộ quy tắc về ứng xử của các bên trên biển Đông (COC). Hiện Việt Nam và Trung Quốc là đồng chủ trì các cuộc họp liên quan tới các hướng dẫn về thực thi DOC.

Với vai trò đại diện của quốc gia là điều phối viên luân phiên, ông Vinh nói: “Dự thảo cuối cùng liên quan tới những hướng dẫn thực thi DOC đã được ASEAN và Trung Quốc bàn bạc theo những quan tâm chung nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định, tin cậy lẫn nhau và hợp tác trong khu vực. Thông qua cuộc đối thoại mang tính xây dựng và thành công như vậy, chúng tôi đã có thể đạt tới được thỏa thuận ở tầm cấp cao về dự thảo hướng dẫn thực thi DOC. Đây là cột mốc quan trọng để chúng tôi tiếp tục làm việc cùng nhau, tiếp tục đối thoại và hợp tác với quan điểm tiếp tục thúc đẩy sự ổn định và niềm tin ở khu vực”.

Ông Vinh cũng thông báo chương trình tham vấn giữa các nhóm công tác ASEAN và Trung Quốc lần thứ 7 sẽ được tổ chức tại Trung Quốc vào cuối năm nay. Sau đó, các nhóm công tác sẽ báo cáo kết quả làm việc cũng như các đề xuất về thực thi DOC tiếp theo lên SOM. “Chúng tôi đã thảo luận theo cách hướng tới tương lai và các hoạt động tiếp nối, bao gồm các hoạt động hợp tác trong khu vực”.

Theo Khổng Loan
Tuổi trẻ