Theo Quyết định thanh tra, Đoàn thanh tra thực hiện thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng do Ban QLDA ĐTXD các công trình giao thông tỉnh Sơn La làm chủ đầu tư đối với 02 dự án: (1) Dự án 1: Cải tạo, nâng cấp tuyến đường nối Quốc lộ 37 (huyện Bắc Yên) với Quốc lộ 279D (huyện Mường La), tỉnh Sơn La; Dự án 2: Nâng cấp đường giao thông Nậm Ty, huyện Sông Mã - Mường Chanh, huyện Mai Sơn (đoạn trung tâm xã Nậm Ty - bản Pá Lành xã Nậm Ty, huyện Sông Mã - bản Nà Kẹ xã Nậm Lầu, huyện Thuận Châu).

Một số thủ tục đầu tư xây dựng chưa đầy đủ

Kết luận thanh tra cho thấy, Ban QLDA đã chủ động đề xuất, thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, tổ chức triển khai, thực hiện dự án theo kế hoạch; giao trách nhiệm cho các phòng chuyên môn, các cá nhân tham mưu trong quản lý thực hiện dự án; tiến hành kiểm tra, đôn đốc, giám sát và thực hiện trách nhiệm giải quyết, tháo gỡ cơ bản kịp thời những khó khăn, vướng mắc. Dự án được triển khai thực hiện đã cơ bản chấp hành các quy định trong quản lý đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, việc giải phóng mặt bằng thi công 02 dự án gặp nhiều khó khăn, tiến độ thực hiện còn chậm, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các gói thầu của dự án đã được phê duyệt.

Bên cạnh đó, chủ đầu tư cùng các đơn vị đã cơ bản chấp hành trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng theo quy định. Các thủ tục từ bước lập, thẩm định, trình phê duyệt dự án, thiết kế bản vẽ thi công đến tổ chức thực hiện cơ bản đảm bảo theo trình tự, đúng thẩm quyền; các nội dung cơ bản của hồ sơ, thủ tục đảm bảo theo hướng dẫn và biểu mẫu quy định.

Tuy nhiên, qua thanh tra xác định một số thủ tục đầu tư xây dựng chưa đầy đủ. Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt chưa được Chủ đầu tư xác nhận trên bản vẽ theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014. Nhật ký thi công các gói thầu đang triển khai thi công chưa đầy đủ nội dung theo quy định tại điểm b, điểm d khoản 3, Phụ lục II.A ban hành kèm theo Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ. Việc lập bản vẽ hoàn công của đơn vị thi công chưa đầy đủ theo quy định tại khoản 1 phụ lục II.B ban hành kèm theo Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ.

Quốc lộ 37 qua Sơn La bị sạt lở . Ảnh: vtv.vn

Công tác khảo sát địa hình còn bất cập

Theo Đoàn thanh tra, công tác khảo sát phục vụ công tác thiết kế được thực hiện cơ bản đảm bảo theo nhiệm vụ khảo sát, phương án kỹ thuật khảo sát, các quy trình, thông số phục vụ cho công tác thiết kế. Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt cơ bản đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng theo quy định. Công tác lập dự toán công trình cơ bản phù hợp với định mức, đơn giá và hồ sơ thiết kế. Công tác thẩm định và phê duyệt dự án cơ bản đảm bảo theo quy định.

Tuy nhiên, công tác khảo sát địa hình, thủy văn tại một số vị trí cống thoát nước còn bất cập trong việc điều tra thu thập số liệu về diện tích hạ lưu bị ảnh hưởng bởi lưu lượng nước ở thượng lưu; công tác khảo sát địa chất tại một số vị trí nền đường chưa chính xác; khảo sát một số vị trí đặt cống thoát nước một số gói thầu của dự án còn chưa chính xác dẫn đến quá trình thi công phải điều chỉnh vị trí đặt hạng mục công trình. Bên cạnh đó, thiết kế vật liệu đắp mố cầu của một số cầu không đồng nhất, chưa đảm bảo tính kinh tế, có cầu thiết kế đắp đất, có cầu thiết kế đắp cấp phối đá dăm, đá thải. Không thiết kế bố trí bậc thềm với khoảng chiều cao mái ta luy một số vị trí trên 12m theo yêu cầu của Tiêu chuẩn thiết kế đường ô tô 4054:2005 để đảm bảo độ ổn định, chống sạt lở của mái taluy.

Đặc biệt, công tác lập dự toán của đơn vị tư vấn thiết kế, công tác thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, dự toán tại 02 dự án của Chủ đầu tư, Sở chuyên ngành còn có sai sót.

Kết luận thanh tra cũng cho thấy, hồ sơ mời thầu có nội dung chưa phù hợp, chưa đầy đủ theo quy định tại Thông tư số 03/2015/TT-BKH ngày 06/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Hồ sơ dự toán được duyệt còn một số khối lượng sai lệch với hồ sơ thiết kế được duyệt do đó khối lượng trong bảng tổng hợp giá dự thầu một số hồ sơ mời thầu gói thầu xây lắp chưa chính xác. Hồ sơ dự thầu không đưa ra các đề xuất đối với các khối lượng của hồ sơ mời thầu có sai khác so với hồ sơ thiết kế mà chủ yếu dự thầu theo khối lượng của hồ sơ mời thầu. Thực tế, một số gói thầu có khối lượng mời thầu sai tăng, sai giảm so với hồ sơ thiết kế tuy nhiên chưa được nhà thầu phát hiện, đề xuất làm căn cứ để bên dự thầu và bên mời thầu xem xét trong quá trình thương thảo hợp đồng.

Còn nhiều hạn chế trong công tác quản lý thi công

Nhìn chung, trong thời kỳ thanh tra, Ban QLDA, cùng các phòng chuyên môn giúp việc đã có nhiều cố gắng trong công tác chỉ đạo, điều hành và quản lý, tổ chức thực hiện 02 dự án. Các dự án được triển khai thực hiện đã cơ bản chấp hành các quy định trong quản lý đầu tư xây dựng.

Tuy nhiên, công tác chuẩn bị đầu tư, tổ chức triển khai thực hiện dự án; việc chấp hành trình tự, thủ tục quản lý đầu tư xây dựng; công tác khảo sát, thiết kế và lập dự toán, thẩm định, phê duyệt dự án; công tác lựa chọn nhà thầu; công tác quản lý thi công xây lắp, quản lý khối lượng; công tác nghiệm thu thanh toán khối lượng xây dựng cơ bản hoàn thành; công tác thu hồi vốn tạm ứng còn một số tồn tại, hạn chế.

Do đó, Giám đốc Ban QLDA (thuộc thời kỳ thanh tra) chịu trách nhiệm chung đối với một số tồn tại, hạn chế. Các Phó Giám đốc Ban QLDA (thuộc thời kỳ thanh tra) chịu trách nhiệm đối với các nội dung được phân công phụ trách, theo dõi, chỉ đạo giải quyết. Các phòng chuyên môn tham mưu, giúp việc cho Chủ đầu tư cùng các đơn vị, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm về toàn bộ quá trình tham mưu, quản lý tổ chức triển khai thực hiện dự án còn tồn tại, hạn chế như kết quả thanh tra. 

Tổng giá trị sai phạm qua thanh tra phát hiện tại 02 dự án với số tiền 277.194.883, đồng. Trong đó:

- Giảm trừ trong quá trình cấp phát nghiệm thu thanh, quyết toán với tổng số tiền: 275.845.530, đồng;

- Giảm trừ khoản Thuế VAT các nhà thầu đã nộp ngân sách Nhà nước theo giá trị khối lượng (sai phạm) đã nghiệm thu, số tiền: 1.349.353, đồng.

Theo đó, Giám đốc Ban QLDA cần chỉ đạo tổ chức tiếp thu nghiêm túc Kết luận thanh tra và có Kế hoạch thực hiện Kết luận thanh tra. Đồng thời, chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục kịp thời các tồn tại, hạn chế thuộc lĩnh vực, nhiệm vụ quản lý của từng bộ phận chuyên môn; tăng cường công tác kiểm tra nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý đầu tư xây dựng các dự án trong những năm tiếp theo.

Đặc biệt, yêu cầu Trung tâm phát triển quỹ đất - Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng các huyện Bắc Yên, Mường La, Mai Sơn, Thuận Châu, Sông Mã làm tốt việc tuyên truyền, vận động trong công tác giải phóng mặt bằng, đáp ứng theo yêu cầu trong thực hiện dự án, để các dự án được thi công đảm bảo theo hồ sơ thiết kế đã được phê duyệt. Đồng thời, chỉ đạo, tập trung triển khai khởi công các gói thầu đã ký kết hợp đồng, đôn đốc các đơn vị đẩy nhanh tiến độ thi công các gói thầu đang thi công dở dang. Tổ chức nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành theo quy định./.