Giao đất cho 151 trường hợp nhưng không thu tiền sử dụng đất

Trong quá trình thực hiện phương án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà biệt thự, Phòng TN&MT huyện Kon Plông đã ban hành các thông báo giới thiệu địa điểm đất xây dựng nhà ở biệt thự cho 190 hộ gia đình, cá nhân với tổng diện tích 195.817m²; đồng thời, đã đề nghị hộ gia đình, cá nhân lập thủ tục nộp thuế trong khi chưa có quyết định giao đất của UBND huyện là trái quy định pháp luật, không có giá trị pháp lý.

Một số lượng lớn thông báo giới thiệu địa điểm xây dựng nhà đã quá thời hạn 60 ngày theo Quy chế quản lý xây dựng nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông, người sử dụng đất chưa xây dựng nhưng Phòng TN&MT huyện không ban hành văn bản thu hồi thông báo, để một số cá nhân lợi dụng mua bán, chuyển nhượng đất.

Đáng nói, khi UBND huyện Kon Plông chưa ban hành quyết định giao đất nhưng Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Kon Plông đã chuyển thông tin địa chính để xác định nghĩa vụ tài chính và Chi cục Thuế huyện Kon Plông đã tính thuế, tiến hành thu tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ của các hộ dân, là thực hiện không đúng quy định tại tiết f điểm 1.2 mục 1 phần II Thông tư liên tịch số 30/20225/TTLT-BTC-BTNMT của Bộ Tài chính - Bộ TN&MT hướng dẫn việc luân chuyển hồ sơ của người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Trong giai đoạn từ tháng 7/2014 đến năm 2022, ngoài 5 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất; qua thanh tra phát hiện 16 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất nhưng không thông qua đấu giá, không xác định giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất với tổng diện tích 14.974,5m², là vi phạm quy định tại Điều 118 Luật Đất đai năm 2013, có biểu hiện gây thất thu Ngân sách.

Đồng thời, UBND huyện Kon Plông đã giao đất cho 151 trường hợp là hộ gia đình, cá nhân để quản lý nhưng không thu tiền sử dụng đất là sai so với quy định tại Điều 134 Luật Đất đai năm 2003 và Điều 54 Luật Đất đai năm 2013.

UBND huyện Kon Plông cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất đối với diện tích đất quản lý và cấp GCNQSD đất đối với diện tích đất ở trong cùng một thửa đất nhưng không thể hiện vị trí, tọa độ phần đất ở. Dẫn đến một số hộ gia đình, cá nhân đã tùy tiện trong sử dụng đất, nhiều trường hợp xây dựng công trình lấn qua phần diện tích đất giao quản lý.

Có 26 lô đất chưa có quyết định giao đất của UBND huyện Kon Plông nhưng đã xây dựng công trình trên đất. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng của UBND huyện khi kiểm tra, phát hiện không tham mưu, xử lý theo quy định.

Sở TN&MT Kon Tum chỉ ra hàng loạt sai phạm trong quá trình thực hiện phương án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà biệt thự tại huyện Kon Plông. (Ảnh internet)

Vi phạm trong quản lý, sử dụng đất được thuê

Đối với các dự án cho thuê đất vào mục đích sản xuất kinh doanh nông nghiệp, một cá nhân được thuê đất tại thôn Măng Đen, thị trấn Măng Đen với hình thức thuê đất trả tiền hàng năm, hiện nay đã chết nhưng UBND huyện Kon Plông chưa xử lý việc thu hồi đất theo quy định. Một cá nhân khác cũng được thuê đất với hình thức trả tiền hàng năm tại xã Măng Cành, đã chuyển nhượng dự án trái pháp luật cho người khác nhưng UBND huyện chưa xử lý theo quy định.

Tương tự, đối với các dự án cho thuê đất vào mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, UBND huyện Kon Plông và Phòng TN&MT cũng để ra xảy ra tồn tại, vi phạm. Cụ thể, UBND huyện giao đất cho 1 cá nhân với diện tích 1,2 ha từ năm 2021, hiện nay dự án chưa hoàn thành giai đoạn đầu tư nhưng đã chuyển nhượng qua 2 chủ sử dụng đất, có dấu hiệu chậm đưa đất vào sử dụng, vi phạm pháp luật về đất đai, song UBND huyện và các cơ quan chức năng chưa kiểm tra, xử lý vi phạm. Một cá nhân khác được giao thuê đất với diện tích 2,67 ha từ năm 2008, hiện đã triển khai dự án, kinh doanh dịch vụ nhưng đến thời điểm thanh tra, cá nhân này vẫn chưa được cấp GCNQSD đất.

Ngoài ra, qua thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của các tổ chức thuê đất thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, Sở TN&MT tỉnh Kon Tum còn chỉ ra nhiều vi phạm của các công ty được thuê đất, như: Sử dụng đất để xây dựng các hạng mục công trình không phù hợp với diện tích đất được thuê; có dấu hiệu chuyển nhượng dự án trái quy định; không sử dụng phần diện tích đất phù hợp theo quyết định thuê đất; tự ý bán tài sản trên đất và quyền sử dụng đất cho doanh nghiệp tư nhân khác…

“Hiện nay, giải quyết vấn đề pháp lý về quyền của người sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản trên đất và việc mua, bán tài sản trên đất thuê của Nhà nước giữa các chủ thể là rất phức tạp, dễ phát sinh tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện”, Thông báo kết luận thanh tra của Sở TN&MT nêu rõ.

Chuyển hồ sơ một vụ việc sang cơ quan điều tra

Sở TN&MT Kon Tum nhận định, việc giao đất cho các hộ dân tại dự án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông diễn ra trong một thời gian dài, trải qua 4 nhiệm kỳ, có tính lịch sử phức tạp gắn liền với quá trình hình thành và phát triển kinh tế - xã hội của huyện Kon Plông. Trong số các tồn tại, hạn chế được phát hiện trong quá trình thanh tra có nguyên nhân khách quan, chủ quan đan xen, có nội dung khắc phục được, có nội dung phức tạp.

Từ kết quả thanh tra và nhận định nêu trên, Giám đốc Sở TN&MT kiến nghị UBND tỉnh giao UBND huyện Kon Plông thu hồi toàn bộ diện tích đất của 151 trường hợp đã được UBND huyện giao quản lý (không thu tiền sử dụng đất) trái quy định pháp luật; thu hồi 16 quyết định giao đất ở biệt thự kèm theo GCNQSD đất đã được UBND huyện giao đất, cấp GCNQSD đất trái quy định. Với 26 trường hợp đã xây dựng công trình trên đất nhưng chưa có quyết định giao đất, Sở TN&MT kiến nghị củng cố hồ sơ, xử lý vi phạm hành chính về đất đai đối với hành vi chiếm đất.

UBND huyện Kon Plông chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, làm rõ và xử lý trách nhiệm của tập thể và cá nhân có liên quan đối với các tồn tại, hạn chế được nêu tại kết luận thanh tra.

Đối với việc cho thuê đất vào mục đích sản xuất kinh doanh nông nghiệp, yêu cầu UBND huyện Kon Plông tiến hành kiểm tra, xử lý việc quản lý sử dụng đất của các cá nhân theo quy định pháp luật.

Đối với việc giao đất, cho thuê đất vào mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, yêu cầu UBND huyện Kon Plông tiến hành xử lý các trường hợp không đưa đất vào sử dụng, chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái quy định; chưa cấp GCNQSD đất sau khi được thuê đất theo quy định.

Với các dự án thuộc thẩm quyền UBND tỉnh cho thuê đất, Giám đốc Sở TN&MT kiến nghị UBND tỉnh giao Sở TN&MT theo thẩm quyền xử lý các vi phạm về đất đai đối với các dự án thuê đất vào mục đích sản xuất nông nghiệp. Riêng với trường hợp sử dụng đất tại dự án đầu tư khu nhà nghỉ - du lịch sinh thái tại huyện Kon Plông của Công ty Cao su Kon Tum (nay là Công ty TNHH MTV Cao su Kon Tum), chuyển hồ sơ, tài liệu vụ việc cho Công an tỉnh để xem xét, điều tra xử lý theo quy định pháp luật./.