Người làm việc tại đơn vị rất ít, không tương xứng với cơ cấu tổ chức của đơn vị

Theo Kết luận thanh tra số 7642/KL-BGTVT của Thanh tra Bộ GTVT, trong quy định, quy chế liên quan công tác tổ chức cán bộ, Viện KH&CN GTVT đã phê duyệt Đề án cơ cấu tổ chức của một số đơn vị bất hợp lý, thực tế số người làm việc tại đơn vị rất ít, không tương xứng với cơ cấu tổ chức của đơn vị như: Viện Chuyên ngành Cảng - Đường thủy có 6 người làm việc nhưng Đề án cơ cấu tổ chức có 4 phòng; Trung tâm Đào tạo và Thông tin có 8 người làm việc nhưng Đề án sắp xếp tổ chức có 3 phòng.

Đến thời điểm thanh tra, Viện KH&CN GTVT và một số đơn vị trực thuộc được thanh tra chưa triển khai sắp xếp lại cơ cấu tổ chức của các đơn vị theo Đề án đã được phê duyệt; một số đơn vị được thanh tra chưa triển khai thực hiện công tác quy hoạch chức danh lãnh đạo quản lý các bộ phận trực thuộc như: Phòng Thí nghiệm Trọng điểm I, Viện Chuyên ngành Đường bộ & Sân bay, Phân viện KH&CN phía Nam, Viện Chuyên ngành Cơ khí - Tự động hóa - Đo lường, Viện Chuyên ngành Vật liệu xây dựng và Bảo vệ công trình.

Cùng với đó, Viện KH&CN GTVT chưa kịp thời rà soát, điều chỉnh Quy chế về tuyển dụng viên chức, lao động cho phù hợp các quy định pháp luật hiện hành tại Bộ luật Lao động năm 2019; Nghị định số 145/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều Luật Lao động; Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, Nghị định số 115/2020/NĐ-CP về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại viên chức giữ chức vụ lãnh đạo quản lý đã vận dụng Nghị định số 115/2020/NĐ-CP nhưng chưa kịp thời rà soát, điều chỉnh Quy định của Viện cho phù hợp; trong Quy định về trình tự, thủ tục bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo quản lý của Viện KH&CN GTVT đã có một số điều kiện, tiêu chuẩn chung, tuy nhiên chưa quy định tiêu chuẩn cụ thể đối với từng chức danh theo quy định của pháp luật và yêu cầu của Bộ GTVT tại Điểm a khoản 1 Điều 44 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP; khoản 2 Điều 17 Quy định tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ GTVT ban hành kèm theo Quyết định số 748/QĐ-BGTVT ngày 02/5/2019 của Bộ trưởng Bộ GTVT; chưa có quy định cụ thể về thời hạn giao phụ trách, phụ cấp của người được giao phụ trách kế toán tại đơn vị trực thuộc Viện KH&CN GTVT.

Kiểm tra tại một số đơn vị trực thuộc Viện KH&CN GTVT cho thấy, các đơn vị chưa ban hành quy định về bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức, miễn nhiệm chức danh lãnh đạo quản lý; chưa ban hành quy định điều kiện, tiêu chuẩn cụ thể các chức danh lãnh đạo, quản lý của các bộ phận trực thuộc đơn vị theo thẩm quyền.

Thanh tra Bộ GTVT đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức, người lao động tại Viện KH&CN GTVT

Công tác tuyển dụng viên chức, người lao động chưa đúng quy định

Về tuyển dụng viên chức và ký hợp đồng làm việc, số lượng lao động hợp đồng tại Viện KH&CN GTVT tương đối lớn (chiếm 54,3% tổng số người làm việc tại Viện), trong đó có nhiều lao động hợp đồng đã nhiều năm làm việc tại Viện, số lao động hợp đồng này không được xác định là viên chức và không nằm trong tổng số người làm việc do đơn vị phê duyệt hàng năm tại Công văn số 6365/BNV-CCVC ngày 13/12/2021 về việc ký hợp đồng lao động tại đơn vị sự nghiệp công lập.

Việc Viện KH&CN không tổ chức tuyển dụng vào ngạch viên chức mà chỉ tuyển hoặc ký lại hợp đồng lao động (HĐLĐ) với nhiều lao động hợp đồng là chưa phù hợp với Đề án vị trí việc làm và số lượng người làm việc đã được Viện trưởng Viện KH&CN GTVT phê duyệt tại Quyết định số 114 (số lượng người làm việc giai đoạn 2021-2022 của Viện là 575 người).

Về công tác tuyển dụng lao động và ký hợp đồng lao động, trong giai đoạn 2020 - 2021, Viện KH&CN GTVT chấp thuận, giao đơn vị ký HĐLĐ đối với 29 trường hợp do đơn vị đề xuất là chưa phù hợp quy định trong Quy chế tuyển dụng lao động của Viện, Viện KH&CN chủ trì tổ chức tuyển dụng theo trình tự, thủ tục tuyển dụng lao động quy định trong Quy chế tuyển dụng lao động của Viện, sau đó ủy quyền cho đơn vị ký HĐLĐ; một số đơn vị ký lại trên 02 lần HĐLĐ có thời hạn là chưa phù hợp quy định pháp luật về hợp đồng lao động. Chưa phù hợp quy định tại điểm c khoản 2 Điều 20 Bộ luật Lao động năm 2019 “Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng lao động xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn”.

Kiểm tra xác suất một số hồ sơ tuyển dụng lao động hợp đồng cho thấy có trường hợp người lao động được Viện KH&CN cấp Chứng chỉ thí nghiệm viên ngắn hạn chưa phù hợp quy định. Về việc này, Viện KH&CN giải trình do bộ phận quản lý đào tạo tìm hiểu chưa kỹ nội dung văn bản số 1511/VKHCN-TCCB ngày 20/9/2005 của Viện về việc đề nghị cấp giấy chứng nhận và gia hạn chứng chỉ thí nghiệm viên và Công văn số 5961/BGTVT- KHCN ngày 27/9/2005 của Bộ GTVT về việc cấp giấy chứng nhận và gia hạn chứng chỉ thí nghiệm viên dẫn đến nhận thức, tham mưu đơn vị được đào tạo, cấp chứng nhận cho các đối tượng khác có nhu cầu.

Ngoài ra có tình trạng Phòng Thí nghiệm trọng điểm đường bộ I trực tiếp tuyển dụng lao động hợp đồng làm công tác chuyên môn nhưng không báo cáo Viện KH&CN GTVT. Viện KH&CN GTVT và các đơn vị trực thuộc chưa lập sổ quản lý lao động theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 145/2020/NĐ-CP. Chưa kể, nhiều chức danh lãnh đạo, quản lý hết thời gian bổ nhiệm lại...