Kinh tế - xã hội duy trì đà phát triển, cơ bản đạt được các mục tiêu trọng tâm

Theo Nghị quyết, về tình hình kinh tế - xã hội tháng 3 và 3 tháng năm 2023; tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP, Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; lạm phát toàn cầu ở mức cao, nhiều nước tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, tăng lãi suất, dẫn đến suy giảm tăng trưởng; một số ngân hàng tại Mỹ, châu Âu phá sản hoặc ngừng hoạt động… tác động, ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng, tiềm ẩn rủi ro đối với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế nước ta; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ, cơ quan, địa phương nỗ lực vượt lên khó khăn, thách thức; kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập; theo dõi sát diễn biến tình hình và có phản ứng chính sách kịp thời, phù hợp, hiệu quả; vừa tập trung xử lý những nhiệm vụ, công việc thường xuyên ngày càng nhiều, yêu cầu ngày càng cao, vừa quyết liệt giải quyết những vấn đề tồn đọng kéo dài và những vấn đề đột xuất phát sinh.

Dưới sự lãnh đạo xuyên suốt, kịp thời của Đảng, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương, sự đồng thuận, tham gia tích cực của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; tình hình kinh tế - xã hội tháng 3 và 3 tháng đầu năm 2023 duy trì đà phát triển, đạt được những kết quả quan trọng, cơ bản đạt được các mục tiêu trọng tâm đề ra. 

Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 giảm 0,23% so với tháng trước, bình quân 3 tháng tăng 4,18% so với cùng kỳ năm trước.

Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định, tỷ giá được điều hành phù hợp với diễn biến thị trường; mặt bằng lãi suất cho vay giảm; bảo đảm an toàn, thanh khoản của hệ thống ngân hàng.

Thu ngân sách nhà nước quý I đạt 30,5% dự toán năm, tăng 2,21% so với cùng kỳ; cán cân thương mại xuất siêu 4,07 tỷ USD; vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội quý I tăng 3,7% so với cùng kỳ; giải ngân vốn đầu tư công tăng 11,6 nghìn tỷ đồng; vốn FDI thực hiện đạt 4,3 tỷ USD. 

Tăng trưởng kinh tế quý I ước đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước; trong đó khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,52%, khu vực dịch vụ tăng 6,79%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 3 tăng 13,4%, tính chung quý I tăng 13,9% so với cùng kỳ. Du lịch phục hồi tích cực, khách quốc tế 3 tháng đầu năm đạt gần 2,7 triệu lượt, gấp 29,7 lần cùng kỳ.

Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh,  đẩy nhanh tiến độ các dự án lớn, trọng điểm; xử lý các ngân hàng yếu kém, các dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả; chú trọng tháo gỡ vướng mắc đối với thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, đấu thầu, mua sắm thuốc, thiết bị vật tư y tế; tháo gỡ một bước các vướng mắc trong hoạt động đăng kiểm...

Các tổ chức quốc tế duy trì dự báo tích cực về triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2023 của Việt Nam.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng; tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về phát triển văn hóa. Nhiều chương trình, hoạt động nghệ thuật mừng Đảng, mừng xuân, kỷ niệm 80 năm Đề cương về Văn hóa Việt Nam được tổ chức trang trọng, có ý nghĩa; các lễ hội xuân diễn ra an toàn, lành mạnh. Tổ chức thành công Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên; kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2022-2023.

Công tác phòng, chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm được kiểm soát hiệu quả. Công tác bảo đảm an sinh xã hội được quan tâm, thực hiện kịp thời; đời sống của Nhân dân được nâng lên; lực lượng lao động, số người có việc làm, thu nhập bình quân tháng của người lao động tăng so với cùng kỳ. Việt Nam tăng 12 bậc trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới.

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, cải cách hành chính, chuyển đổi số quốc gia được đẩy mạnh. Quốc phòng an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; bảo đảm tuyệt đối an toàn các sự kiện chính trị, kỷ niệm các ngày lễ lớn; xử lý kiên quyết, nghiêm minh các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông; tai nạn giao thông giảm; công tác phòng cháy, chữa cháy được kiểm soát tốt.

Công tác đối ngoại được triển khai chủ động, tích cực, hiệu quả. Thông tin, truyền thông được tăng cường, nhất là truyền thông chính sách; chú trọng đấu tranh phản bác, ngăn chặn thông tin xấu, độc và xử lý nghiêm các sai phạm.

Tuy nhiên, nền kinh tế nước ta còn những hạn chế, bất cập và tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức; là nước đang phát triển, trong quá trình chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở cao, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh còn hạn chế.

Áp lực lạm phát còn cao; tăng trưởng kinh tế quý I chưa đạt kịch bản đề ra; một số ngành công nghiệp chủ lực và nhiều địa phương công nghiệp trọng điểm suy giảm hoặc tăng trưởng thấp.

Các thị trường vốn, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản vẫn còn khó khăn, vướng mắc; nợ xấu có xu hướng gia tăng. Hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn; giá vật tư, nguyên liệu đầu vào vẫn ở mức cao; nhiều thị trường quốc tế lớn, truyền thống bị thu hẹp; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giảm so với cùng kỳ. Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động giảm 5,4%, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường tăng 17,4% so với cùng kỳ.

Hậu quả của dịch bệnh COVID-19 chưa được khắc phục hoàn toàn. Đời sống của một bộ phận người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn khó khăn.

Tình hình an ninh, trật tự trên một số địa bàn, trên không gian mạng, tội phạm ma tuý còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp... Trong khi đó, công tác phân tích, dự báo, phản ứng chính sách đối với một số công việc tại một số bộ, ngành, địa phương chưa kịp thời, chậm phát hiện và đề xuất giải pháp xử lý.

Thanh tra Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng đến năm 2030. Ảnh: T.A

Nhiệm vụ các bộ, cơ quan, địa phương cần triển khai

Thời gian tới, dự báo tình hình kinh tế, chính trị, an ninh toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; tăng trưởng kinh tế toàn cầu suy giảm; nguy cơ suy thoái, rủi ro trên các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản thế giới gia tăng. Nước ta tiếp tục gặp những khó khăn, thách thức rất lớn, nhất là do những tác động, ảnh hưởng lớn của các yếu tố bất lợi từ bên ngoài và những hạn chế, bất cập nội tại nền kinh tế kéo dài từ nhiều năm.

Trước tình hình đó, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quán triệt, chỉ đạo thực hiện hiệu quả, thực chất, toàn diện, nhất quán các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nhất là Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ, Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 27/01/2023 của Thủ tướng Chính phủ; chú trọng giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh; chủ động, quyết liệt, kịp thời, sát thực tiễn và phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, nhịp nhàng hơn trong chỉ đạo, điều hành; tận dụng thời gian, cơ hội để thúc đẩy phục hồi và phát triển các ngành, lĩnh vực; nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra. Các bộ, cơ quan, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao tập trung thực hiện một số nội dung chủ yếu sau:

Theo dõi sát diễn biến tình hình quốc tế, khu vực, việc điều chỉnh chính sách của các nước, đối tác, nhất là các chính sách về tiền tệ, tài khóa, thương mại, đầu tư để chủ động phân tích, dự báo, xây dựng các kịch bản, phương án điều hành, ứng phó phù hợp.

Khẩn trương xây dựng phương án điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, các dịch vụ công đang triển khai lộ trình thị trường; đánh giá kỹ tác động, chủ động có phương án điều chỉnh giá hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh giá phù hợp với diễn biến, mặt bằng giá thị trường theo đúng quy định, đặc biệt là mặt hàng điện, xăng, dầu và các mặt hàng thiết yếu khác, bảo đảm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra.

Khẩn trương rà soát, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền giải quyết; cắt giảm, đơn giản hóa và đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền cho các địa phương giải quyết thủ tục hành chính.

Các bộ, cơ quan được giao chủ trì các dự án luật chủ động xử lý hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền xử lý đối với các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong lĩnh vực quản lý.

Các địa phương thành lập Tổ công tác đặc biệt do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh làm Tổ trưởng để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp, nhà đầu tư, dự án đầu tư trên địa bàn.

Tập trung đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia. Các địa phương khẩn trương trình hội đồng thẩm định quy hoạch cấp tỉnh đối với những quy hoạch tỉnh chưa được thẩm định. Các bộ, cơ quan kịp thời cho ý kiến thẩm định đối với hồ sơ các quy hoạch đang xin ý kiến thẩm định.

Đối với các quy hoạch đã được thẩm định, các địa phương khẩn trương tiếp thu, giải trình, hoàn thiện quy hoạch, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định, bảo đảm chất lượng, hiệu quả.

Triệt để tiết kiệm chi thường xuyên; rà soát, sắp xếp các nhiệm vụ chi chưa thực sự cấp thiết; cắt giảm những khoản chi ngân sách trung ương đã được giao trong dự toán đầu năm nhưng đến ngày 30 tháng 6 năm 2023 chưa phân bổ (trừ trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định).

Các Bộ: Tài chính, Công Thương, Y tế chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi mua bán, vận chuyển, lưu hành các mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, bị lợi dụng để che giấu ma túy, tiền chất sản xuất ma túy.

Các đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao khẩn trương chỉ đạo hoàn thiện các hồ sơ, tài liệu, tờ trình của Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội, bảo đảm chất lượng, đúng thời gian quy định; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan của Quốc hội trong việc giải trình, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện các hồ sơ, tài liệu, báo cáo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5.

Các Bộ, cơ quan: Giao thông vận tải, Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo chức năng, nhiệm vụ được giao căn cứ Kết luận của Bộ Chính trị, chủ trì triển khai hiệu quả việc cơ cấu lại Tổng công ty Tàu thủy Việt Nam (SBIC), Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) và 03 dự án đạm.

Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp khẩn trương hoàn thiện phương án cơ cấu lại đối với 04/12 dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành công thương còn lại.

Các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương ban hành văn bản pháp luật theo quy định tại Nghị định số 104/2022/NĐ-CP của Chính phủ nhằm thực hiện nghiêm quy định bỏ Sổ hộ khẩu giấy, Sổ tạm trú giấy, hướng dẫn đầy đủ, thống nhất việc sử dụng dữ liệu dân cư, mã số định danh cá nhân trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân theo quy định của Luật Cư trú năm 2020 và các văn bản hướng dẫn.

Các bộ, cơ quan, địa phương kịp thời rà soát, chuẩn hóa, tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính; tăng cường giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo quy định của Chính phủ tại các Nghị định số 45/2020/NĐ-CP, số 107/2021/NĐ-CP và số 42/2022/NĐ-CP một cách thực chất, hiệu quả; ban hành chính sách hỗ trợ, khuyến khích người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Nâng cao hiệu quả hoạt động của các Tổ công nghệ số cộng đồng để hướng dẫn, phổ cập kỹ năng số cho người dân. Đồng thời, tích cực, chủ động phối hợp Bộ Nội vụ triển khai việc cập nhật, kết nối, đồng bộ dữ liệu vào cơ sở dữ liệu quốc gia về cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm hoàn thành trước ngày 30 tháng 4 năm 2023.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính bố trí nguồn vốn, Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn đầu tư về công nghệ thông tin cho các cơ quan Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Y tế triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06).

Các Bộ: Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội, Văn hóa, Thể thao và Du lịch nghiên cứu, hướng dẫn việc xã hội hóa theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo quy định tại Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các cơ quan liên quan thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Ưu tiên, bố trí kinh phí phù hợp; sửa chữa, nâng cấp hoặc xây mới cơ sở cai nghiện ma túy công lập đáp ứng yêu cầu; tăng cường công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và quản lý sau cai.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện nghiêm túc trách nhiệm tiếp công dân của người đứng đầu, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các vụ việc thuộc thẩm quyền; tập trung rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài, nhất là các vụ việc tiềm ẩn phức tạp về an ninh, trật tự; triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 623/NQ-UBTVQH15 ngày 07 tháng 10 năm 2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 13 tháng 3 năm 2023 của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững và Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2023 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 03 tháng 4 năm 2023./.