Đó là những câu hỏi đồng thời cũng là giả thiết của các nhà khoa học hàng đầu về công tác đảng, công tác chính trị đặt ra để triệt tiêu đi những phỏng đoán chủ quan, mất cảnh giác trong một số cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất hiện nay, và làm sáng tỏ thêm quan điểm đúng đắn của Đảng và Nhà nước.

Tại Hội thảo “Phòng, chống “Tự diễn biến”, “Tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay” diễn ra ngày 27/12, PGS, TS Vũ Văn Phúc – Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương khẳng định rằng, chưa khi nào như bây giờ, chúng ta đang phải đối mặt với rất nhiều kẻ thù mang những “bộ mặt mới” giảo trá và thâm độc, nhưng kẻ thù đáng sợ nhất, khó chiến thắng nhất lại chính là những kẻ giấu mặt, những thứ “giặc nội xâm”. Những loại giặc này nằm ẩn khuất giữa đội ngũ, rình rập trong chính mỗi người, nếu chúng ta mất cảnh giác hoặc do dự, ngập ngừng hay dao động, thoái bộ thì rất nguy hiểm cho sự tồn vong của Đất nước. Vì vậy, cả hệ thống chính trị phải chủ động phòng ngừa, đấu tranh, phê phán những biểu hiện “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” trong nội bộ cán bộ, đảng viên.

Hội thảo thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, nhà quản lý.

Nhận diện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”

Nhìn từ nhiều khía cạnh, “tự diễn biến”. “tự chuyển hóa” đó chính là sự diễn biến tự bên trong, tới mức nhất định tạo nên sự biến đổi về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của bộ phận cán bộ, đảng viên theo chiều hướng tiêu cực, xa rời nguyên tắc, quan điểm của Đảng. Sự thay đổi về nhận thức đó dẫn đến phai nhạt lý tưởng cách mạng, mất niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, phủ nhận Chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

Đại tá Nguyễn Văn Thắng – Phó Chủ nhiệm khoa Công tác đảng, Công tác chính trị Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng cho biết, suy thoái về đạo đức, lối sống, sự “lệch chuẩn giá trị sống” là khởi đầu cho “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị. Ngược lại, khi suy thoái về tư tưởng chính trị là nguyên nhân dẫn đến suy thoái về đạo đức, lối sống. “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên do cả nguyên nhân bên trong và bên ngoài, cả khách quan và chủ quan, song chủ yếu là do nguyên nhân bên trong, nguyên nhân chủ quan gây ra tức là do chính bản thân con người. Ngoài ra, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” còn có nguyên nhân sâu xa từ ý thức hệ, sự trỗi dậy của chủ nghĩa cá nhân, sự sơ hở của cơ chế chính sách và các tổ chức đảng chưa làm tốt công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đấu tranh tự phê bình và phê bình; việc quản lý giáo dục rèn luyện cán bộ, đảng viên còn không ít hạn chế, yếu kém, bản thân đội ngũ cán bộ, đảng viên thiếu tư tưởng rèn luyện, không tự khép mình vào tổ chức, vào kỷ luật của Đảng và pháp luật Nhà nước.

PGS, TS Nguyễn Trọng Phúc, Học viện chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh giải thích, diễn biến hòa bình cần được hiểu bao gồm những thủ đoạn của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch nhằm phá hoại các Đảng Cộng  sản cầm quyền ở các nước xã hội chủ nghĩa trên các phương tiện tư tưởng, học thuyết lý luận, lý tưởng cách mạng đến thể chế chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa, đạo đức, lối sống,... dẫn đến Đảng, Nhà nước không còn giữ vững bản chất cách mạng, không còn vai trò, vị trí lãnh đạo, cầm quyền và tan rã. Mặt khác, sự suy thoái, biến chất của cán bộ, đảng viên nhất là những cán bộ lãnh đạo, quản lý cao cấp cũng nguy hiểm không kém sự phá hoại từ bên ngoài. Đó chính là quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Cùng với thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch từ bên ngoài, những lầm lẫn chuyển hóa thành sai lệch từ bên trong và những “giặc nội xâm”, tất cả hợp thành kẻ thù hung bạo nhất tiêu diệt chúng ta hoặc làm chúng ta tự rã rời, tự băng họa, tự sụp đổ bất cứ lúc nào. Những “giặc nội xâm”, những căn bệnh “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, đang tiềm tàng và hiện hình ngay trong không ít cán bộ, đảng viên nhưng khó nhận diện và rất khó lường. Đó chính là những nguy cơ tự tan vỡ từ bên trong.

Thực tế cho thấy, do âm mưu chống phá, chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, trong nội bộ một số cơ quan, đơn vị, địa phương đã xuất hiện một số bộ phận không nhỏ, cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, đạo đức lối sống, bàng quan trước vận mệnh của Đảng, của dân tộc, trước những khó khăn của Đất nước; sa vào Chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực dụng; chạy theo danh lợi, tiền tài,kèn cựa địa vị, tham nhũng, lãng phí; phai nhạt lý tưởng cách mạng, thiếu niềm tin vào chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, hoài nghi về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cảnh báo: chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng là một loại “giặc nội xâm”.

Tăng cường rèn luyện đạo đức cách mạng cho đảng viên

Trong chiến lược “diễn biến hòa bình” đối với cách mạng Việt Nam, các thế lực thù địch đã, đang và sẽ tiếp tục đẩy mạnh nhiều thủ đoạn thâm độc hơn, tinh vi và xảo quyệt hơn, nhằm thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, gây chia rẽ, mất đoàn kết từ bên trong nội bộ Đảng và Nhà nước. Tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên gắn với tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí vẫn nghiêm trọng, làm giảm sút niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước. Nếu tình trạng này không được khắc phục kịp thời sẽ làm cho nội bộ tổ chức đảng, tổ chức chính quyền suy yếu; cán bộ thái hóa, biến chất xa rời quần chúng; đồng thời làm suy giảm trí tuệ, năng lực tổ chức thực hiện hoạt động lãnh đạo; dẫn đến si làm trong việc đề ra chủ trương, quyết sách về kinh tế - xã hội.

Vì vậy, phải tiến hành đồng thời đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” và phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa. Nhưng muốn phòng, chống hiệu quả nhiều nhà khoa học tại Hội thảo cho rằng, phải đặc biệt coi trọng công tác giáo dục tư tưởng chính trị, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu quả công tác tư tưởng.

Các cấp ủy, tổ chức đảng và mỗi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình một cách nghiêm túc. Chăm lo xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức.

Bên cạnh đó, cần kết hợp chặt chẽ giữa “xây” với “chống”, lấy xây dựng cho ta mạnh lên về mọi mặt là chính, nhất là giữ vững sự ổn định chính trị, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, ngăn chặn kịp thời những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên./.

Quang Vững - Duy Thành