Đó là nhận định trong Báo cáo thẩm tra đối với Dự thảo nghị định về hoạt động kinh doanh casino mà Ủy ban Tài chính – Ngân sách (TCNS) trình bày trong Phiên họp thứ 20 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng 14/8.

Theo Báo cáo thẩm tra, hoạt động kinh doanh casino đã được Chính phủ triển khai thí điểm từ năm 1992 và hiện đang thực hiện theo Quyết định số 32/2003/QĐ-TTg ngày 27/2/2003 của Thủ tướng Chính phủ. Thường trực Ủy ban TCNS nhận thấy, trong thời gian qua, việc áp dụng Quyết định số 32/2003/QĐ-TTg để điều chỉnh hoạt động kinh doanh casino đã phát sinh nhiều bất cập, chưa bảo đảm tính pháp lý cao, chưa bao quát hết các vấn đề phát sinh trong thực tế hoạt động và quản lý, giám sát của Nhà nước. Đồng thời, kinh doanh casino là loại hình kinh doanh có điều kiện, không khuyến khích và cần phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ của Nhà nước. Vì vậy, Thường trực Ủy ban TCNS tán thành về sự cần thiết ban hành Nghị định này nhằm kịp thời khắc phục hạn chế trong tổ chức thực hiện, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, khai thác hợp lý nguồn thu cho NSNN.

Tuy nhiên, để bảo đảm chặt chẽ, đúng thẩm quyền trong ban hành chính sách, Thường trực Ủy ban TCNS đề nghị sau khi đồng ý về chủ trương, UBTVQH cần ban hành Nghị quyết về việc cho phép Chính phủ ban hành Nghị định quy định về hoạt động kinh doanh casino. Theo đó, các quy định của Nghị định phải tuân thủ các nội dung của Nghị quyết đã được UBTVQH thông qua.

Về tính cụ thể của Dự thảo nghị định: Thường trực Ủy ban TCNS cho rằng, một số quy định trong Dự thảo nghị định chưa cụ thể lại là nội dung cơ bản của văn bản pháp luật như quy định về quyền hạn của cơ quan quản lý nhà nước, điều kiện cấp Giấy chứng nhận đầu tư khu du lịch, dịch vụ vui chơi giải trí tổng hợp có casino,... Một số nội dung liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người chơi, của doanh nghiệp chưa được thể hiện cụ thể trong Dự thảo nghị định mà giao Bộ Tài chính quy định. Các nội dung quy định về điều kiện, tiêu chuẩn của người được tuyển chọn vào vị trí quản lý, bảo vệ, phụ trách, điều hành các bàn trò chơi,... là những nội dung quan trọng, doanh nghiệp không được tự ý xây dựng và phải thực hiện theo quy định của pháp luật song lại chưa được thể hiện cụ thể. Vì vậy, Thường trực Ủy ban TCNS đã đề nghị Chính phủ rà soát, cụ thể hóa các nội dung này ngay trong Dự thảo nghị định để bảo đảm rõ ràng, minh bạch, tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện.

Về các hành vi bị nghiêm cấm: Dự thảo nghị định mới chỉ dừng ở việc quy định các hành vi bị nghiêm cấm đối với doanh nghiệp tổ chức hoạt động kinh doanh casino, chưa quy định cụ thể về hành vi nghiêm cấm đối với người chơi, các đối tượng có liên quan như cơ quan quản lý nhà nước, cán bộ thực thi nhiệm vụ kiểm tra, giám sát,... Vì vậy, để bảo đảm tính hệ thống, cụ thể, chặt chẽ, thuận tiện cho áp dụng, Thường trực Ủy ban TCNS đã đề nghị cần bổ sung quy định về hành vi bị nghiêm cấm đối với các chủ thể liên quan đến hoạt động kinh doanh casino như cơ quan quản lý nhà nước, cán bộ thực thi nhiệm vụ kiểm tra, giám sát,... và quy định về các hành vi bị nghiêm cấm tương ứng với từng chủ thể (hành vi bị nghiêm cấm đối với doanh nghiệp kinh doanh, người chơi, cơ quan quản lý nhà nước và các đối tượng liên quan).

Về đối tượng được phép chơi tại các điểm kinh doanh casino: Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban TCNS tán thành với quy định của Dự thảo nghị định và cho rằng, hoạt động kinh doanh casino là hoạt động kinh doanh nhạy cảm, không khuyến khích phát triển. Trong bối cảnh hiện nay, chỉ nên cho người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài có hộ chiếu, giấy tờ tùy thân tham gia chơi tại các điểm kinh doanh casino; việc cho phép người Việt Nam tham gia casino có thể sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy về mặt xã hội.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến nhận định, hiện đang xảy ra tình trạng người Việt Nam ra nước ngoài để chơi casino (tại Campuchia, Singapore,...) dẫn đến chảy máu ngoại tệ, gây ra nhiều hệ lụy về mặt xã hội. Do vậy, Chính phủ cần nghiên cứu, trước mắt có thể thí điểm việc cho phép người Việt Nam đáp ứng các điều kiện chặt chẽ, cụ thể (về ngưỡng thu nhập, về nhân thân,...) được phép tham gia chơi tại điểm kinh doanh casino thành lập tại Đặc khu kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Sau thời gian thực hiện sẽ tiến hành tổng kết, đánh giá để xem xét việc mở rộng đối tượng là người Việt Nam tham gia chơi tại các điểm kinh doanh casino khác.

Về điều kiện cấp giấy chứng nhận đầu tư khu du lịch, dịch vụ vui chơi giải trí tổng hợp có casino, Khoản 2, khoản 3 Điều 20 của Dự thảo nghị định quy định: “Chủ đầu tư tham gia đầu tư dự án phải có ít nhất 10 năm kinh nghiệm trong đầu tư”; “Có mức vốn cam kết đầu tư tối thiểu là 4 tỷ đô la Mỹ và các nhà đầu tư chứng minh có đủ năng lực tài chính để thực hiện đầu tư”.

Thường trực Ủy ban TCNS cho rằng, quy định về mức vốn cam kết đầu tư và kinh nghiệm của chủ đầu tư như Dự thảo nghị định là khó bảo đảm tính khả thi, chưa phù hợp với thực tiễn. Do đó, cần nghiên cứu, có quy định hợp lý, khả thi hơn về điều kiện được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Có đại biểu đề nghị: (1) Quy định rõ cách thức để “nhà đầu tư chứng minh có đủ năng lực tài chính” nhằm bảo đảm rõ ràng, minh bạch và với cơ chế này (10 năm kinh nghiệm trong đầu tư; có mức vốn cam kết đầu tư tối thiểu là 4 tỷ đô la Mỹ) thì chỉ có doanh nghiệp nước ngoài mới có thể đầu tư, doanh nghiệp trong nước khó có thể tham gia hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực này; (2) Bổ sung quy định: Khi xin cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, doanh nghiệp phải đáp ứng điều kiện về thiết bị công nghệ thông tin, thiết bị giám sát, bảo đảm công khai, minh bạch các hoạt động kinh doanh với cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan thuế.

Về quy hoạch phát triển casino: Dự thảo nghị định quy định việc cấp phép, gia hạn giấy phép, bổ sung, mở rộng quy mô về số lượng máy trò chơi, bàn trò chơi phải căn cứ theo quy hoạch. Tuy nhiên, Dự thảo nghị định chưa quy định cụ thể về các nội dung liên quan đến quy hoạch, phát triển casino. Vì vậy, cần bổ sung các quy định cụ thể về quy hoạch, phát triển kinh doanh casino đồng thời đề nghị Chính phủ sớm xây dựng, phê duyệt quy hoạch, công bố công khai, tạo cơ sở để nhà đầu tư xây dựng chiến lược kinh doanh; cơ quan quản lý nhà nước bảo đảm về an ninh, trật tự, tránh tình trạng tổ chức quá nhiều điểm kinh doanh casino trên một đơn vị hành chính cũng như trên địa bàn cả nước./.

K. Dung