Người đã khai phá con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở một nước nông nghiệp lạc hậu, chưa qua chủ nghĩa tư bản, bị chiến tranh tàn phá, từng bước làm cho “người nghèo thì đủ ăn, người đủ ăn thì khá giàu, người khá giàu thì giàu thêm”, để đi tới một xã hội dân giàu, nước mạnh, trong đó dân là chủ, dân làm chủ và cán bộ Nhà nước là “công bộc” của dân.

Người đã dày công vun đắp nên khối đại đoàn kết dân tộc vững chắc làm nền tảng sức mạnh chiến thắng mọi kẻ thù. Tư tưởng lớn của Người được diễn đạt cô đọng trong khẩu hiệu chiến lược “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công” đã trở thành nguồn cổ vũ, động viên thành ngọn cờ tập hợp, vẫy gọi đối với mọi người Việt Nam yêu nước trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Người là người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam, “từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu”, đã bồi dưỡng cho họ tinh thần quyết chiến, quyết thắng, làm nên những cuộc chiến công vang dội, được cả loài người khâm phục và ca ngợi.

Người là nhà chiến lược thiên tài đã cùng với Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, mở ra thời kỳ sụp đổ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân cũ và làm thất bại một bước chủ nghĩa thực dân mới, góp phần tác động sâu sắc vào tiến trình lịch sử thế giới trong thế kỷ XX.

Người là nhà văn hóa kiệt xuất không chỉ vì Người đã sáng tạo ra một thời đại mới, một nền văn hóa mới trong lịch sử dân tộc mà còn vì Người đã có những đóng góp có giá trị vào sự phát triển của văn hóa nhân loại. Đúng như Nghị quyết của UNESCO năm 1990 có viết: Những tư tưởng của Người là hiện thân của những khát vọng của các dân tộc trong việc khẳng định bản sắc dân tộc của mình và tiêu biểu cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau.

Người là nhà giáo dục vĩ đại, đã định hướng cho sự ra đời một nền văn hóa - đạo đức mới, một xã hội mới với nhân cách mới, góp phần cùng với Đảng đào tạo ra một thế hệ chiến sĩ cách mạng kiểu mới, từ những lãnh tụ lớp đầu cho đến đội ngũ cán bộ, chiến sĩ hoạt động ở cơ sở, tất cả đều một lòng một dạ sống, chiến đấu theo tấm gương sáng ngời của Người: tận trung với nước, tận hiếu với dân, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, khiêm tốn, giản dị, … và chính họ đã góp phần đưa ngọn cờ tư tưởng Hồ Chí Minh đến thắng lợi rực rỡ như ngày nay. Tư tưởng chiến lược “trăm năm trồng người” và “bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau” mãi là vấn đề rất hệ trọng và rất cần thiết với mỗi dân tộc.

Người là một nhà đạo đức học lỗi lạc, đã có những cống hiến đặc sắc vào sự phát triển của tư tưởng đạo đức học mácxít. Cả cuộc đời của Người là tấm gương sáng ngời về đạo đức và Người luôn coi “đạo đức là gốc của người cách mạng”, Người luôn chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho con người Việt Nam mới: trung với nước, yêu thương con người, sống có tình có nghĩa, có tinh thần quốc tế trong sáng, … Người là biểu tượng, là tinh hoa của tinh thần khoan dung, nhân ái Việt Nam.

Người là một tấm gương lớn về đối thoại, hợp tác, đổi mới, phát triển. Người đặt nền móng cho nền ngoại giao Việt Nam hiện đại. Người phát huy tinh thần hòa hiếu của dân tộc, “lấy đại nghĩa thắng hung tàn, lấy trí nhân thay cường bạo”, khôn khéo vận dụng sách lược “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ quốc tế đối với sự nghiệp cách mạng của Nhân dân ta. Người luôn theo đuổi chính sách ngoại giao hòa bình, chủ trương giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột bằng đàm phán, thương lượng. Người thường xuất phát từ những chân lý phổ biến, “những lẽ phải không chối cãi được”, để truy tìm cái chung, cái đồng nhất mà hai bên đều có thể chấp nhận được.

Công lao to lớn, sự nghiệp vĩ đại của Hồ Chủ tịch đã đưa Người lên địa vị người anh hùng giải phóng dân tộc vĩ đại, nhà tư tưởng kiệt xuất, nhà lý luận sáng tạo, nhà thực hành kiểu mẫu, nhà chiến lược, nhà tổ chức thiên tài, nhà giáo dục, nhà văn hóa kiệt xuất, trở thành một “huyền thoại” của cách mạng Việt Nam và các dân tộc trên thế giới.

Di sản tư tưởng và đạo đức cao cả của Người mãi mãi soi sáng và nâng cao tâm hồn chúng ta. Ngọn cờ chói lọi của Người mãi mãi chỉ lối cho chúng ta tiến lên phía trước. Thế giới luôn đổi thay, nhưng tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh còn sống mãi, đúng như lời phát biểu của Chủ tịch Hội đồng Hòa bình thế giới Rômét Chanđra: “Bất cứ nơi nào chiến đấu cho độc lập, tự do, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Bất cứ ở đâu chiến đấu cho hòa bình và công lý, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Ở bất cứ đâu Nhân dân chiến đấu cho một thế giới mới, chống lại đói nghèo, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao” ⁽²⁾. Từ đó, chân trời càng mở rộng cho đà tiến cao, xa hơn nữa, trên con đường phát triển vô hạn của các dân tộc và con người. Di sản của Người mang lại những giá trị có tầm thời đại, góp phần giải quyết những vấn đề đang đặt ra cho nhân loại hiện nay: độc lập dân tộc, dân chủ, nhân ái, khoan dung, hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển, gợi ra những phương hướng, biện pháp giúp loài người đi tới một tương lai tốt đẹp. Hiện nay, việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” góp phần khẳng định sức sống trường tồn của những di sản Hồ Chí Minh có giá trị bền vững, là “nền tảng và kim chỉ nam” cho Đảng và dân tộc Việt Nam trong sự nghiệp đổi mới của đất nước, hội nhập với thế giới.

TS Lê Trung Kiên

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Chú thích:

(1) Nghị quyết 24C/18.65 của UNESCO về Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong Hội thảo quốc tế về Chủ tịch Hồ Chí Minh (Trích tham luận của đại biểu quốc tế), Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, năm 1990, tr. 10;

(2) Viện Hồ Chí Minh: Hồ Chí Minh sống mãi trong trái tim nhân loại, Nxb Lao động - Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, năm 1993, tr. 90.