Ra đời từ tháng 8/2008, nhân kỷ niệm 85 năm ngày sinh của danh họa Bùi Xuân Phái, Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội là sáng kiến của Báo Thể thao & Văn hóa và gia đình cố họa sĩ; nhằm tìm tòi, phát hiện và tôn vinh những tác giả, tác phẩm, việc làm, ý tưởng “có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội và thấm đượm một tình yêu Hà Nội”.
Hệ thống giải thưởng gồm: 01 Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội (dành cho tác giả gắn bó với Hà Nội bằng cả cuộc đời, sự nghiệp của mình); cùng 03 giải đồng hạng là giải Tác phẩm - Vì tình yêu Hà Nội, giải Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội và giải Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội.
Trải qua 9 mùa giải, đã có 8 Giải thưởng Lớn – Vì Tình yêu Hà Nội được trao cho: Nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc (2009), nhà văn Tô Hoài (2010), Giáo sư Phan Huy Lê (2011), nghệ sĩ guitar Văn Vượng (2012) và nhiếp ảnh gia Quang Phùng (2013); nhà nghiên cứu Vũ Tuân Sán (2014); nhà nghiên cứu Giang Quân (2015), nghệ sĩ nhiếp ảnh Lê Vượng (2016) cùng gần 40 giải thuộc các mạng mục giải Tác phẩm, Ý tưởng, Việc làm.
Năm nay tròn một thập kỷ giải thưởng, do vậy cùng với Lễ trao giải lần thứ 10 – 2017 còn có các hoạt động như: Triển lãm 10 năm – Vì tình yêu Hà Nội tại phố đi bộ Hồ Gươm (từ 11 – 13/8) và tại sảnh của Trung tâm Thông tấn Quốc gia, số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội (từ 17/8 đến 20/8). Đêm nhạc Tình yêu Hà Nội phố do Báo Thể thao & Văn hóa phối hợp với Công ty Hữu Nghị Á Châu tổ chức sẽ diễn ra vào 20h ngày 26/8/2017 tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô Hà Nội với sự tham gia của các nghệ sĩ: Thanh Lam, Tùng Dương, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Tấn Minh, saxophone Hồng Kiên, ban nhạc Anh Em...
Trên cơ sở theo dõi chặt chẽ các hoạt động "vì tình yêu Hà Nội" trong thời gian gần 1 năm, từ 8/2016 đến 8/2017, Ban sơ khảo đã chọn ra gần 50 tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm thỏa mãn các tiêu chí chung của Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội, tiến hành thu thập tư liệu, lập hồ sơ bước đầu để trình lên Hội đồng giám khảo. Hội đồng giám khảo năm nay gồm: Nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội (Chủ tịch HĐGK), Nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, nhà báo Ngô Hà Thái, nguyên Phó Tổng Giám đốc TTXVN và GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính.
Sau 2 vòng chấm, Hội đồng giám khảo đã có sự đồng thuận cao trong việc chứng nhận 10 đề cử chính thức của Giải thưởng và trao 6 giải thưởng trên 4 hạng mục giải. Trên cơ sở 10 đề cử chính thức nêu trên, Hội đồng giám khảo Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội đã bình xét giải thưởng qua 2 vòng chung khảo. Xuất phát từ chất lượng thực tế của các đề cử năm nay, Hội đồng Giám khảo đã chọn 01 Giải thưởng Lớn, 01 giải Ý tưởng; còn 2 hạng mục giải Tác phẩm và hạng mục giải Việc làm thì Hội đồng Giám khảo quyết định trao 2 giải đồng hạng cho mỗi hạng mục. Ban tổ chức đã nhất trí với kết quả này của Hội đồng Giám khảo.
Vì những đóng góp to lớn trong việc nghiên cứu, quảng bá "chân dung văn hóa" Hà Nội, Giải thưởng Lớn – Vì tình yêu Hà Nội được trao cho nhà văn hóa Hữu Ngọc; 01 giải Ý tưởng – Vì tình yêu Hà Nội được trao cho Sở Giao thông Vận tải Hà Nội với Đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn Hà Nội, giai đoạn 2017 - 2020 tầm nhìn 2030”, trong đó có chỉ tiêu đến năm 2030, người dân “đi bộ dưới 500m là gặp xe công cộng". Đề án hướng tới xây dựng hệ thống giao thông Hà Nội văn minh, hiện đại, trả lại sự bình yên cho phố phường Hà Nội.
Tới dự và phát biểu tại buổi Lễ trao giải, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đánh giá cao và trân trọng việc làm của Báo Thể thao & Văn hóa và những ý tưởng, việc làm thể hiện tình yêu đáng quý dành cho Hà Nội. Trong 10 năm qua, giải thưởng Bùi Xuân Phái đã đi vào lòng người Hà Nội và rất nhiều người dân ở các tỉnh, thành trong cả nước, những người đang sinh sống ở nước ngoài và những người bạn quốc tế.
Dưới đây là những hình ảnh tại buổi Lễ trao giải:
L.A