Asen và những điều cần biết
Thứ hai, 24/10/2016 08:53 (GMT+7)
(ThanhtraVietnam) – Trong thời gian qua việc công bố phần lớn mẫu nước mắm trên toàn quốc có Asen (thạch tín) đã khiến nhiều người tiêu dùng tỏ ra lo lắng. Liệu nước mắm chứa arsen có gây hại tới sức khỏe người tiêu dùng không và nếu gây hại thì mức độ đến đâu? Chúng ta cùng tìm hiểu về Asen để có cái nhìn chính xác về việc này
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><font face="Arial" size="2"><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;">Asen (thạch tín)
là một trong những nguyên tố độc nhất thế giới, xuất hiện cả trong môi trường
tự nhiên lẫn tạo ra từ hoạt động của con người. Nước, không khí, thức ăn, đất
đai,... chỉ là một vài trong vô số nơi có chứa asen. Từ năm 1991, cơ quan quản
lý dược phẩm và thực phẩm Mỹ đã bắt đầu nghiên cứu về hàm lượng asen trong thực
phẩm của con người và cuối cùng, họ khẳng định rằng không phải lúc nào asen
cũng là </span><span style="line-height: 150%;"><a href="https://tinhte.vn/tags/thuoc-doc/"><span style="color: windowtext; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;">thuốc độc</span></a></span><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"> </span><span style="line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></font></p>
<p style="margin-top: 0cm; text-align: justify; line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><font face="Arial" size="2"><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;">Dưới góc độ hóa học, Asen là một á kim độc với nhiều dạng thù
hình khác nhau: màu vàng và màu đen xám. Asen và các hợp chất của nó thường
được sử dụng trong thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,... và tất nhiên, nó được biết
tới như một loại thuốc độc khét tiếng trong lịch sử nhân loại. Trên thực tế,
rất khó để bạn tìm được Asen ở dạng đơn chất mà phần lớn, nó nằm cùng với các
nguyên tố khác dưới dạng hợp chất. </span><span style="line-height: 150%;">Cần phân biệt hai dạng arsen
trong tự nhiên: loại hợp chất có Arsen hữu cơ (có nguyên tử carbon) gần như
không gây tác hại gì với con người và loại hợp chất arsen vô cơ rất độc cho sức
khỏe. Arsen vô cơ là nguyên tử As ở dạng kim loại, tinh khiết, hoặc trong
các hợp chất arsen không liên kết với gốc carbon (C) như trong triclorua arsen
(AsCl3). Hai loại thạch tín vô cơ chính là arsenite và arsenate, cả hai đều độc
hại và là chất gây ung thư. Arsen hữu cơ là hợp chất hữu cơ có chứa nguyên tử
arsen, như acid 4-hydroxy-3-nitrobenzenearsonic. Hai loại arsen hữu cơ thường
được tìm thấy trong hải sản và được gọi là "<i>arsen cá</i>" (fish
arsenic) là aresenobetaine và arsenocholine tương đối an toàn cho con người.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style="margin-top: 0cm; text-align: justify; line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><font face="Arial" size="2"><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;">Trên thực tế, Asen xuất hiện trong gần như tất cả mọi loại
thức ăn nước uống. Tuy nhiên thường nó chỉ tồn tại với nồng độ nhỏ hoặc rất
nhỏ. </span><span style="line-height: 150%;">Asen
có thể tìm thấy trong nhiều loại thực vật nhưng gạo và các loại thực phẩm từ
gạo có hàm lượng Asen được cho là cao hơn và đây chính là nguồn thực phẩm lớn
nhất có chứa Asen vô cơ vốn có độc tính cao hơn. Tuy nhiên, hàm lượng đó vẫn an
toàn đối với chế độ dinh dưỡng ăn gạo mỗi ngày. <o:p></o:p></span></font></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><font face="Arial" size="2">Các loại thực vật,
rau củ quả và hạt khác cũng có chứa hàm lượng nhất định Asen trong đó bởi chúng
vẫn được canh tác trên đất đai mà trong đó thì vẫn còn Asen tự nhiên. Tương tự,
Asen có mặt trong nước và thủy hải sản cũng có chứa Asen, tất nhiên thì nồng độ
tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm của nguồn nước. Cây trồng hũu cơ cũng có Asen bởi bản chất nó vẫn trồng trên đất vốn có chứa
Asen tự nhiên trong đó, bất kể phương pháp canh tác là theo tập quán thông
thường hay theo canh tác hữu cơ.<i><o:p></o:p></i></font></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><font face="Arial" size="2"><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;">Chỉ khi vượt quá ngưỡng an toàn thì Asen trong thực phẩm, nước
uống hoặc không khí mới trở thành chất độc gây nguy hiểm cho con người.</span><span style="line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"> Hiệp hội chính phủ
Mỹ về vệ sinh công nghiệp quy định nồng độ Asen không thể vượt quá 10 microgram
trong 1 mét khối không khí. Cục bảo vệ môi trường Mỹ quy định lượng Asen trong
nước không thể vượt quá 10 phần tỷ (PPB). Còn cơ quan quản lý dược phẩm và thực
phẩm Mỹ quy định rằng trong thức ăn, nồng độ asen tối đa chỉ là 0,5 tới 2 phần
tỷ.</span></font></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><span style="line-height: 150%;"><font face="Arial" size="2">Tuy nhiên, ở cấp độ
bình thường, mỗi người chúng ta mỗi ngày đều nạp vào cơ thể một lượng Asen nhất
định, bất kể là bạn ở đâu, ăn ở sạch tới mức nào. FDA khẳng định chế độ dinh dưỡng
mỗi ngày có rất ít lượng Asen và do đó, nó không gây ra bất kỳ tác động ngộ độc
cấp tính nào đối với cơ thể. Bản thân thực phẩm bình thường vẫn có chứa Asen và
lượng Asen này là không gây hại cho cơ thể. Tuy nhiên nếu vẫn quan tâm và muốn
làm giảm lượng Asen trong thực phẩm xuống mức tối thiểu hơn nữa thì tùy vào
loại thực phẩm mà có cách thức khác nhau, chủ yếu trong khâu sơ chế và nấu thức
ăn.</font></span></p>
<p class="body-text" style="margin-top: 0cm; text-align: justify; line-height: 150%; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="line-height: 150%;"><font face="Arial" size="2">Mỹ không xếp thạch tín hữu cơ là chất gây ung thư sau
nhiều thập kỷ nghiên cứu. Còn đối với sản phẩm nước mắm cổ truyền Việt Nam làm
từ cá thì đương nhiên có chứa hàm lượng arsen hữu cơ. Từ bao đời nay trước khi
có các loại nước chấm công nghiệp như hiện nay thì dân ta đã ăn nước mắm và
việc cơ thể hấp thu rồi đào thải một lượng nhỏ asen hữu cơ có thể nói là hoàn
toàn vô hại với sức khỏe người dân.</font></span></p>
<p class="body-text" style="margin-top: 0cm; text-align: justify; line-height: 150%; outline: none; word-wrap: break-word !important; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="line-height: 150%;"><font face="Arial" size="2">Việc
công bố hàm lượng Arsen trong các loại nước mắm và nước chấm là điều cần thiết.
Tuy nhiên, phải công tâm, khách quan khi đưa ra các con số về sự có mặt của các
chất độc nổi tiếng như arsen trong thực phẩm nói chung và các loại nước chấm
nói riêng. Cần nói rõ để người dân hiểu về cấu trúc và sự tồn tại trong tự
nhiên của Arsen để cộng đồng không quá lo lắng về chúng.<font><o:p></o:p></font></font></span></p><p class="body-text" style="margin-top: 0cm; text-align: right; line-height: 150%; outline: none; word-wrap: break-word !important; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="line-height: 150%;"><font face="Arial" size="2"><i>Tổng hợp</i></font></span></p>
anhdt