Năng suất lao động của Việt Nam thấp nhất trong khu vực

Tốc độ tăng trưởng bất hợp lý<o:p></o:p> Đi vào nghiên cứu sâu ở lĩnh vực công nghiệp chế biến cho thấy: về cơ cấu lao động phân chia theo 4 nhóm ngành dựa trên độ thâm dụng nhân tố sản xuất (theo phân loại của UNIDO), đã cho thấy nhóm ngành thâm dụng lao động sử dụng số lượng lớn lực lượng lao động từ năm 2004 đến nay luôn chiếm tỉ trọng hơn 60% tổng lao động toàn nghành công nghiệp chế biến. Trong đó, tỉ trọng lao động trong ngành may mặc và nội thất gia tăng liên tục qua các năm.<o:p></o:p> Một điểm đáng chú ý khác là tốc độ tăng trưởng việc làm trong khu vực sản xuất công nghiệp nói chung và trong từng ngành cấp 2 nói riêng đều thấp hơn tốc độ tăng giá trị sản lượng và giá trị gia tăng. <o:p></o:p> Đặc biệt, trong hai năm đầu tiên gia nhập WTO, tốc độ tăng trưởng việc làm trong khu vực sản xuất công nghiệp đạt mức thấp nhất (bình quân 5,59%/năm), mặc dù đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước tăng đột biến. Điều này cho thấy, gia tăng đầu tư đã không đem lại gia tăng việc làm như mong đợi.<o:p></o:p> Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng hàng hóa trung gian lại tăng nhanh (bình quân 18,48%/năm), vượt tốc độ tăng trưởng bình quân sản lượng (bình quân 16,41%/năm) cũng như tốc độ tăng giá trị gia tăng (bình quân 10,7%/năm). <o:p></o:p><div style="text-align: center;"><img alt="" src="http://file.thanhtravietnam.vn/data/old_img/Portals/0/NEWS_IMAGES/anhtl/2014_8/ldvl1.jpg" width="500px"></div><div style="color: #666666;font-size: 11px;line-height: 18px;text-align: center;font-style:italic;">Tốc độ tăng trưởng việc làm của ta còn nhiều bất hợp lý </div> Điều này phản ánh mức độ phụ thuộc của nền kinh tế “hướng vào xuất khẩu” của Việt Nam vào các nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu cũng như cơ cấu công nghiệp dựa vào xuất khẩu các sản phẩm thô, ít giá trị gia tăng (GTGT) và do đó, chất lượng việc làm thấp.<o:p></o:p> Mặt khác, nó cũng phản ánh rằng các doanh nghiệp Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> đã không tận dụng được các cơ hội hội nhập để phát triển sản xuất, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp hỗ trợ. Vì thế, GTGT tính trên mỗi đơn vị nguyên vật liệu trung gian được sử dụng, các doanh nghiệp ở Việt Nam tạo ra được 0,48 đơn vị GTGT thì sau 10 năm, giá trị đó, lẽ ra phải tăng lên hoặc chí ít không thay đổi thì lại giảm xuống chỉ còn 0,26 đơn vị. <o:p></o:p> Nói cách khác, cơ hội tạo thêm GTGT đã được chuyển bớt cho phía nước ngoài, vào những nơi mà doanh nghiệp trong nước nhập khẩu nguyên vật liệu hưởng thụ. Nhưng quan trọng hơn là năng lực chi trả tiền lương của công nhân, cũng như tạo thêm các việc làm mới của các doanh nghiệp trong nước đã bị giảm sút.<o:p></o:p> Năng suất lao động chưa cao<o:p></o:p> Cơ cấu việc làm theo nghề nghiệp cũng được phản ánh khá quan trọng bức tranh về chất lượng và trình độ lao động đang làm việc. Xu hướng chuyển dịch lao động chung là tỉ trọng lao động làm những công việc đòi hỏi trình độ tăng lên, lao động giản đơn đang ngày càng được thu hẹp. <o:p></o:p> Tuy vậy, đến năm 2010, số lao động làm những công việc giản đơn vẫn chiếm một tỉ trọng cao, chiếm 39,1%; còn lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật bậc cao và bậc trung chiếm chưa đến 9%, lao động quản lý chiếm chưa đến 1%.<o:p></o:p> Năng suất lao động là một chỉ tiêu quan trọng phản ánh chất lượng tăng trưởng cũng như chất lượng nguồn nhân lực. Ở chỉ số này, bức tranh kinh tế của Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> thật sự rất kém sáng sủa, nhất là trong quan hệ so sánh quốc tế.<o:p></o:p> So với một số nước trong khu vực, năm 2008, Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> có năng suất lao động thấp nhất. GDP bình quân lao động của Việt <st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region> chỉ bằng 1/2 so với <st1:country-region w:st="on">Indonesia</st1:country-region>, 1/3 so với Thái Lan và bằng khoảng 1/8 của <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Singapore</st1:place></st1:country-region>.<o:p></o:p> Tuy nhiên, về tốc độ tăng năng suất lao động giai đoạn 2000 – 2008, trong số các nước được nghiên cứu, Việt Nam chỉ thua kém Trung Quốc (10,5%), nhưng cũng chỉ bằng 1/2 (5,1%). So sánh này cho thấy một tình trạng là Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> đang bị tụt hậu xa so với các nước trong khu vực về năng suất lao động.<o:p></o:p><div style="text-align: center;"><img alt="" src="http://file.thanhtravietnam.vn/data/old_img/Portals/0/NEWS_IMAGES/anhtl/2014_8/ldvl2.jpg" width="500px"></div>Năng suất lao động của ta chưa cao do trình độ còn thấp và chưa đồng đều.<div style="color: #666666;font-size: 11px;line-height: 18px;text-align: center;font-style:italic;"></div> Năm 2010, năng suất lao động của Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> chỉ đạt mức 2.072 USD/người lao động (tính theo tit giá hối đoái năm 2010), đứng ở vị trí thấp nhất các nước Châu Á được so sánh. Nếu so sánh với các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore thì năng suất lao động của Nhật Bản cao gấp 39 lần so với Việt Nam, Singapore cao gấp 26 lần và Hàn Quốc cao gấp 16 lần. <o:p></o:p> So sánh với các nước đang phát triển trong khu vực, năng suất lao động của Malaysia cao gấp 6,5 lần Việt Nam, Thái Lan và Trung Quốc cũng cao gấp 2 lần. Thậm chí, năng suất lao động của Philipines cũng cao gấp rưỡi. Rõ ràng, nếu không có những thay đổi mang tính “đột phá – đột biến” trong phương thức phát triển, Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> khó có thể bắt kịp được năng suất lao động của các nước trong khu vực.<o:p></o:p> Năng suất lao động thấp của Việt Nam phản ánh khả năng cạnh tranh kém của nền kinh tế, thể hiện ở sự hạ bậc liên tục và “thẳng đứng” của Việt Nam trong bảng xếp hạng “Năng lực cạnh tranh toàn cầu” của 2 năm 2011 và 2012.<o:p></o:p> PGS.TS Trần Đình Thiên (Viện trưởng Viện Kinh tế Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>)

anhdt

Tất cả chuyên mục

Năng suất lao động của Việt Nam thấp nhất trong khu vực