Nhận diện tình hình tội phạm tổ chức đánh bạc, đánh bạc và nguyên nhân

Theo nhận định của Chính phủ, những năm gần đây, tình hình tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc diễn biến phức tạp, đặc biệt trên không gian mạng, với tính chất, mức độ, hậu quả ngày càng nghiêm trọng, đa dạng về thành phần, lứa tuổi, xảy ra ở hầu hết các địa phương, gây ra nhiều hệ lụy và là nguyên nhân phát sinh nhiều loại tội phạm khác. 

Các đối tượng cầm đầu chủ yếu ở nước ngoài lợi dụng khoa học công nghệ, câu kết với người Việt Nam hình thành đường dây tổ chức đánh bạc trên diện rộng, có hàng trăm nghìn người tham gia. 

Nhiều đối tượng người nước ngoài nhập cảnh, sử dụng địa bàn tại Việt Nam làm trung gian để thiết lập, quản trị website cá cược nhằm tổ chức đánh bạc qua mạng Internet tại nước thứ ba; tình trạng người Việt Nam ra nước ngoài đánh bạc hoặc làm đại lý, nhân viên của các công ty kinh doanh đặt cược, nhà cái, casino (sòng bạc), tác động xấu đến an ninh, trật tự.

Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu do: Công tác tuyên truyền, phổ biến để nhận diện, phòng ngừa còn nhiều hạn chế, hiệu quả chưa cao. Một bộ phận quần chúng nhân dân nhận thức còn hạn chế, mất cảnh giác để tội phạm lợi dụng, lôi kéo. 

Một số quy định của Bộ luật Hình sự liên quan đến tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc chưa được hướng dẫn cụ thể. Công tác quản lý Nhà nước một số lĩnh vực còn có sơ hở, thiếu sót để tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc lợi dụng hoạt động; sự phối hợp giữa các cơ quan, các ngành, các cấp chưa đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả chưa cao; cấp ủy, người đứng đầu một số địa phương thiếu quyết liệt trong chỉ đạo phòng ngừa, xử lý hoạt động tổ chức đánh bạc, đánh bạc; chưa chú trọng vào việc đầu tư trang thiết bị, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực công nghệ cao đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Công tác hợp tác quốc tế và phối hợp với cơ quan chức năng các nước trong phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc còn hạn chế, gặp nhiều khó khăn, kéo dài do khác biệt về pháp luật và chưa có điều ước quốc tế về tương trợ tư pháp với một số quốc gia.

Tiếp tục quán triệt, thực hiện phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự

Để tăng cường phòng ngừa, đấu tranh tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc bảo đảm an ninh, trật tự, Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 27/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ các nhiệm vụ trọng tâm về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (bộ ngành, địa phương) tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự nói chung và phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc nói riêng. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức của người dân trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; đào tạo nghề, hỗ trợ vốn vay… để người dân có cơ hội việc làm phù hợp nhu cầu, năng lực bản thân, tăng thu nhập, giảm thời gian nhàn rỗi. 

Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, xác định cụ thể trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc. Các cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên, lực lượng vũ trang gương mẫu nêu cao tinh thần, trách nhiệm, chấp hành pháp luật; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình, bộ ngành, địa phương chủ trì hoặc phối hợp rà soát, ban hành theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh hoặc có sơ hở để tội phạm lợi dụng hoạt động.

Lực lượng chức năng thẩm định trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài. Ảnh: sovhtt.baria-vungtau.gov.vn

Phối hợp phòng ngừa, đấu tranh, xử lý vi phạm trong hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc

Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 27/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ và cụ thể với các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện. Trong đó, đáng chú ý, Bộ Công an cần tham mưu, đề xuất Ban Chỉ đạo 138/CP tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương phối hợp trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; phối hợp các cơ quan, địa phương làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn, hậu quả tác hại gây ra, nâng cao ý thức cảnh giác, trách nhiệm cho cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên và các tầng lớp nhân dân.

Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xác định những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan gây khó khăn trong phòng ngừa, đấu tranh, điều tra, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; kịp thời tham mưu, đề ra các giải pháp khắc phục. Chỉ định đơn vị đầu mối phối hợp tiếp nhận và xử lý các giao dịch đáng ngờ có liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc;

Tăng cường công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc; tiếp tục đẩy mạnh quá trình tích hợp Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các hệ thống cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm; triển khai các đợt cao điểm tấn công, trấn áp, triệt phá các đường dây, băng nhóm tội phạm hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; thực hiện hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố liên quan đến hoạt động đánh bạc, tổ chức đánh bạc; 

Bộ Công an cũng cần làm tốt công tác quản lý xuất nhập cảnh, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh, xử lý số đối tượng người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam để thực hiện hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc và người Việt Nam xuất cảnh ra nước ngoài để đánh bạc, tổ chức đánh bạc trái phép; nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; tăng cường đầu tư kinh phí, trang thiết bị hiện đại; nâng cao năng lực, trình độ đội ngũ cán bộ, chuyên gia trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc.

Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cần nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định tạo điều kiện phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, ứng dụng công nghệ trong phát triển sản phẩm, dịch vụ ngân hàng gắn với đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong hoạt động ngân hàng.

Đồng thời, chỉ đạo tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phối hợp với các đơn vị của Bộ Công an, các bộ, ngành trong công tác phòng ngừa, đấu tranh tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc nhanh chóng, kịp thời; tăng cường rà soát phát hiện các giao dịch đáng ngờ để có biện pháp xử lý và cung cấp thông tin cho Bộ Công an phục vụ công tác đấu tranh, xử lý; chủ động rà soát, phát hiện và phối hợp với các bộ, ngành liên quan xử lý nghiêm hành vi thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, mua bán, mở hộ tài khoản ngân hàng, ví điện tử;

Phối hợp với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu các dấu hiệu giao dịch đáng ngờ có liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành có liên quan đánh giá những bất cập, kiến nghị các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả phòng ngừa, xử lý các giao dịch đáng ngờ có dấu hiệu liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc. 

Tăng cường thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng

Trong phạm vi chức năng của mình, Bộ Tài chính phải chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài; kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sự cần thiết, tính khả thi của việc mở rộng diện đối tượng được phép tham gia một số loại hình cá cược hợp pháp và các loại hình cá cược mới có thể hợp pháp hóa nhằm đáp ứng tình hình thực tiễn.

Cùng với đó, phối hợp với các địa phương tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh xổ số, không để đối tượng lợi dụng tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức mua số lô, số đề hoặc phân phối vé xổ số không đúng phương thức. Hoàn thiện khung pháp lý về kinh doanh xổ số phù hợp với tình hình thị trường trong giai đoạn hiện nay. 

Tương tự, với phạm vi quản lý của Bộ Công Thương, cần chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường phối hợp với các đơn vị chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý cá nhân, tổ chức kinh doanh máy trò chơi điện tử có thưởng bằng tiền, hiện vật.

Thường xuyên kiểm tra về nội dung, điều kiện hoạt động của các doanh nghiệp, nhất là trong lĩnh vực thương mại điện tử; quản lý, giám sát hoạt động thương mại điện tử và các mô hình hoạt động kinh doanh trên ứng dụng công nghệ số, phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc. Kịp thời phát hiện hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép thông qua hình thức: Sàn giao dịch ngoại hối, Sàn giao dịch/đầu tư tài chính, tiền điện tử, tài sản ảo, huy động vốn; phối hợp Bộ Công an tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành đối với hoạt động huy động vốn, kịp thời phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật để có biện pháp xử lý…

Đẩy mạnh các giải pháp an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, phòng ngừa tội phạm tổ chức đánh bạc, đánh bạc 

Cùng với nhiệm vụ, giải pháp của các bộ, ngành khác thì nhóm giải pháp rất đáng chú ý về cơ chế, chính sách an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm cho người lao động, phòng ngừa tội phạm tổ chức đánh bạc, đánh bạc rất cần UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, phải chỉ đạo, ban hành.

Song song đó, thông tin rộng rãi, kịp thời trong nhân dân về đường lối, chủ trương, cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế, an sinh xã hội, phòng ngừa tội phạm lợi dụng hoạt động đánh bạc, tổ chức đánh bạc; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tội phạm, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, thực hiện các đề án chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự, an toàn xã hội; xây dựng xã, phường, thị trấn không có hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; xã phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, khu dân cư, trường học an ninh, an toàn…; 

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cũng phải chỉ đạo tăng cường quản lý việc cấp, đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự các cơ sở kinh doanh có liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc theo quy định của pháp luật. Đồng thời, chỉ đạo các sở, ban, ngành thanh tra, kiểm tra hoạt động huy động vốn, kinh doanh có dấu hiệu đánh bạc để phối hợp lực lượng Công an xác minh, làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật; chỉ đạo lực lượng Công an địa phương mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc; quan tâm hỗ trợ kinh phí, phương tiện cho Công an địa phương trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm…

Như vậy, với các nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ tại Chỉ thị 16/CT-TTg nêu ra, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc để tăng cường phòng ngừa, đấu tranh tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc bảo đảm an ninh, trật tự.