Thiếu trách nhiệm trong việc xét duyệt hồ sơ
Trước đó, ngày 03/2/2020, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp ban hành Quyết định số 03/QĐ-TTR về việc thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật đối với Chi cục THADS thành phố Phan Thiết, Cục THADS tỉnh Bình Thuận và Công ty Đấu giá hợp danh Đại Quang Minh.
Thông báo kết luận nêu rõ vụ việc liên quan tới Bản án Kinh doanh thương mại phúc thẩm số 07/KDTM-PT ngày 10/12/2012 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận quyết định “chấp nhận sửa một phần Bản án sơ thẩm số 09/2012/KDTM-ST ngày 16/8/2012 của Tòa án nhân dân thành phố Phan Thiết, buộc Công ty TNHH Làng du lịch sinh thái Suối Nước Mũi Né - AQUABA phải thanh toán cho Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Sao Việt với số tiền 8.485.070.000 đồng và lãi suất”.
Kết luận thanh tra nêu rõ, trong thời gian tổ chức thi hành án (từ tháng 12/2012 đến tháng 10/2015) Chi cục THADS thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận và Chấp hành viên chưa chủ động phối hợp với các ban ngành để áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên tài sản là chưa tích cực, cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc tổ chức thi hành án.
Bên cạnh đó, còn tồn tại một số vi phạm của Chấp hành viên Cục THADS tỉnh Bình Thuận: Ngày 19/10/2015, Chấp hành viên nhận hồ sơ thi hành án, nhưng đến ngày 03/12/2015 và ngày 25/5/2016 mới thực hiện việc xác minh điều kiện thi hành án là vi phạm khoản 1 Điều 44 Luật THADS năm 2014; Chấp hành viên chưa làm hết trách nhiệm trong việc xác minh điều kiện thi hành án của người phải thi hành án (Công ty Aquaba), dẫn đến việc bỏ sót tài sản là vi phạm điểm d khoản 4 Điều 44 Luật THADS năm 2014.
Trong quá trình thực hiện việc kê biên và ký hợp đồng thẩm định giá tài sản bị kê biên, Chấp hành viên cũng còn có tồn tại và vi phạm như sau: Ngày 13/01/2016, Chấp hành viên ban hành Quyết định kê biên tài sản số 03/QĐ-CTHA, nhưng đến ngày 03/11/2016 (10 tháng), Chấp hành viên mới thực hiện việc kê biên tài sản là không tích cực thực hiện nhiệm vụ theo tham quyền; ngày 03/11/2016, Chấp hành viên thực hiện việc kê biên tài sản, nhưng đến ngày 09/12/2016, Chấp hành viên mới thực hiện việc ký hợp đồng thẩm định giá tài sản; ngày 03/3/2017, Công ty Cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Toàn Cầu ban hành Chứng thư thẩm định giá và giao cho Cục THADS, nhưng đến ngày 30/3/2017, Chấp hành viên mới thực hiện ký Hợp đồng bán đấu giá tài sản.
Thanh tra Bộ Tư pháp cũng khẳng định, Chấp hành viên đã thiếu trách nhiệm trong việc xét duyệt hồ sơ tham gia đấu giá dẫn đến khách hàng không đủ điều kiện đăng ký mua tài sản nhưng vẫn được tham gia đấu giá. Không chỉ vậy, Chấp hành viên và Đấu giá viên thỏa thuận cho người mua trúng đấu giá tài sản nộp tiền chậm 04 ngày là vi phạm khoản 3 Điều 27 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP 18/7/2015 của Chính phủ.
Qua thanh tra cũng phát hiện nhiều tồn tại, vi phạm của Đấu giá viên và Công ty Đấu giá hợp danh Đại Quang Minh trong quá trình tổ chức bán đấu giá tài sản. Cụ thể, việc đăng thông báo bán đấu giá trên website: baovephapluat.vn (trang điện tử của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao) là vi phạm khoản 1 Điều 57 Luật Đấu giá tài sản năm 2016. Về nội dung này, do đã hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật, Thanh tra Bộ Tư pháp không tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Đấu giá hợp danh Đại Quang Minh, nhưng yêu cầu công ty nghiêm túc rút kinh nghiệm cho những lần đấu giá tiếp theo.
Đồng thời, Đấu giá viên đã thiếu trách nhiệm trong việc xét duyệt hồ sơ năng lực và kiểm tra Giấy phép đăng ký kinh doanh của khách hàng đăng ký tham gia đấu giá dẫn đến khách hàng không đủ điều kiện về ngành nghề kinh doanh phù hợp và năng lực tài chính được tham gia phiên bán đấu giá. Hành vi nói trên của Đấu giá viên Công ty Đấu giá hợp danh Đại Quang Minh vi phạm điểm b khoản 6 Điều 33 Luật Đấu giá tài sản năm 2016 và khoản 2 Điều 189 Luật Đất đai năm 2013.
Ngoài ra, Đấu giá viên đồng ý sửa Quy chế đấu giá tại phiên bán đấu giá là vi phạm pháp luật, cần có hình thức xử lý kỷ luật tương xứng đối với hành vi vi phạm; tự ý thỏa thuận với Chấp hành viên cho người trúng đấu giá tài sản được nộp tiền chậm 04 ngày hay sử dụng tiền đặt trước của khách hàng tham gia đấu giá trái đều trái quy định pháp luật.
Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra đối với các tổ chức bán đấu giá tài sản
Từ những thiếu sót, sai phạm qua thanh tra nêu trên, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp chỉ đạo Tổng cục trưởng Tổng cục THADS và Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp khẩn trương nghiên cứu và tham mưu cho lãnh đạo Bộ Tư pháp trong việc xây dựng và hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực thi hành án dân sự và bán đấu giá tài sản.
Kiến nghị UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo Sở Tư pháp tỉnh Bình Thuận tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra đối với các tổ chức bán đấu giá tài sản trong địa bàn tỉnh Bình Thuận.
Kiến nghị Tổng cục THADS chỉ đạo Cục THADS tỉnh Bình Thuận nghiêm túc thực hiện kết luận thanh tra. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm những vi phạm nghiêm trọng của Chấp hành viên và cá nhân có liên quan trong quá trình tổ chức thi hành án và có hình thức xử lý tương xứng theo quy định pháp luật; kiến nghị Chi cục THADS thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận tổ chức họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với những tồn tại, hạn chế đã nêu tại kết luận thanh tra.
Ngoài ra, Cục THADS tỉnh Bình Thuận cần tiếp tục kiểm tra, rà soát lại toàn bộ quá trình tổ chức thi hành án, bán đấu giá tài sản của Chấp hành viên, Đấu giá viên liên quan đến vụ việc để làm căn cứ tổ chức thi hành dứt điểm bản án. Bên cạnh đó, chỉ đạo các cơ quan THADS và Chấp hành viên trong địa bàn tỉnh Bình Thuận thận trọng trong việc ký hợp đồng bán đấu giá tài sản đối với Công ty Đấu giá hợp danh Đại Quang Minh nhằm hạn chế những hậu quả khó có thể khắc phục; nghiêm túc thực hiện Kết luận thanh tra, đồng thời, tổ chức họp kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý tương xứng theo quy định pháp luật đối với tính chất và mức độ vi phạm đã nêu tại kết luận thanh tra./.
Lan Anh