Ngày 18/3/2025, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo số 123/TB-VPCP, truyền đạt kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành các luật và nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Kết quả đạt được và những hạn chế

Thông báo nêu rõ, thời gian qua, Đảng và Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng thể chế, xác định đây là nền tảng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Chủ trương đổi mới tư duy xây dựng pháp luật được định hướng theo cách tiếp cận mở, sáng tạo, mạnh dạn thí điểm các vấn đề thực tiễn mới đặt ra, nhằm đạt được mục tiêu "Thể chế thông thoáng - Hạ tầng thông suốt - Quản trị thông minh". Điều này không chỉ giúp tháo gỡ các vướng mắc mà còn khơi dậy mọi tiềm năng, nguồn lực để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội đã thông qua 04 luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về tổ chức Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa phương và ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cùng 08 nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù. Các văn bản này tập trung vào việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước, tháo gỡ rào cản pháp lý, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cũng như đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân và mạng lưới đường sắt đô thị. Đây là những bước đi kịp thời nhằm thể chế hóa nghị quyết, kết luận của Đảng, phù hợp với thực tiễn, góp phần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.

Công tác triển khai thi hành các luật, nghị quyết đã ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sát sao các bộ, ngành, địa phương, ưu tiên bố trí nguồn lực, đổi mới hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật và tăng cường truyền thông chính sách. Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại như: tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết chưa được giải quyết triệt để; công tác theo dõi, kiểm tra, đánh giá hiệu quả thi hành pháp luật còn hình thức; truyền thông và giáo dục pháp luật chưa tạo được đột phá; nguồn lực bố trí chưa tương xứng với yêu cầu.

"Thể chế thông thoáng - Hạ tầng thông suốt - Quản trị thông minh". Ảnh: ITN

Nhiệm vụ trọng tâm và yêu cầu "5 rõ"

Để khắc phục hạn chế và phát huy vai trò của công tác xây dựng thể chế, Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Với tinh thần "Đảng lãnh đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội ủng hộ, Nhân dân đồng tình, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi", việc phân công nhiệm vụ phải đảm bảo "5 rõ": rõ việc, rõ người, rõ thời hạn, rõ trách nhiệm, rõ kết quả, kèm theo cơ chế khen thưởng và xử lý vi phạm kịp thời.

Một số nội dung trọng tâm được nhấn mạnh:

• Bám sát chủ trương của Đảng: Đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, quán triệt sâu sắc các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, liêm chính trong hệ thống chính trị.

• Triển khai hiệu quả các luật, nghị quyết: Các Bộ Tư pháp, Nội vụ, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng, Công Thương khẩn trương trình Chính phủ ban hành 07 nghị định quy định chi tiết trong tháng 3/2025.

• Giải quyết dứt điểm chậm trễ: Hoàn thành 45 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực trong tháng 3 hoặc chậm nhất tháng 4/2025; đẩy nhanh tiến độ 108 văn bản cho các luật, nghị quyết có hiệu lực từ 1/4/2025.

• Tăng cường phối hợp và kỷ luật: Phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, Quốc hội và các cơ quan liên quan; siết chặt kỷ cương, đề cao trách nhiệm người đứng đầu, tăng cường giám sát, kiểm tra để ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực.

• Truyền thông và đối thoại: Đảm bảo các tổ chức, cá nhân hiểu rõ quy định; lắng nghe ý kiến người dân, doanh nghiệp trong quá trình xây dựng và thực thi pháp luật.

• Sửa đổi pháp luật: Rà soát, đề xuất sửa đổi Hiến pháp về tổ chức bộ máy và các văn bản liên quan đến Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/2/2025; xử lý các bất cập về phân cấp, phân quyền, thủ tục hành chính.

• Địa phương chủ động: Các tỉnh, thành phố ban hành kế hoạch triển khai, chuẩn bị điều kiện thực hiện nhiệm vụ, báo cáo kịp thời các vấn đề vượt thẩm quyền.

Chính phủ đề nghị Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội phối hợp từ giai đoạn xây dựng pháp luật, tăng cường giám sát để phát hiện và xử lý vi phạm. Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được khuyến khích tham gia xây dựng, phổ biến pháp luật, giám sát và phản biện xã hội để bảo vệ quyền lợi nhân dân./.