Khó khăn trong giải phóng mặt bằng gây ảnh hưởng tiến độ

Ban Quản lý dự án các công trình giao thông tỉnh Điện Biên (viết tắt là Ban QLDA) là đơn vị sự nghiệp công lập được UBND tỉnh Điện Biên giao nhiệm vụ Chủ đầu tư thực hiện quản lý nhiều dự án giao thông trọng điểm của tỉnh.

Ngày 9/12/2020, Ban QLDA được giao Chủ đầu tư Dự án nâng cấp đường Đông Điện Biên (ĐT.147), huyện Điện Biên với tổng mức đầu tư 150 tỷ đồng; quy mô chiều dài L=11,68m theo quy mô đường giao thông cấp IV - miền núi; điểm đầu giao với QL.279 đoạn tránh thành phố Điện Biên Phủ; điểm cuối giao với QL.12 tại địa phận thôn C10, xã Sam Mứn, huyện Điện Biên.

Dự án được phê duyệt với cơ cấu nguồn vốn đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Trung ương và được đưa vào Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025.

Thời gian thực hiện dự án từ năm 2021 - 2024, việc phân bổ vốn đầu tư theo kế hoạch hàng năm (năm 2021: 10 tỷ đồng; năm 2022: 70 tỷ đồng; năm 2023: 30 tỷ đồng).

Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Điện Biên, vào thời điểm tháng 3/2023, xét về tổng thể tiến độ, mặt bằng thi công của các nhà thầu trên tuyến còn chậm so với mặt bằng chung, còn đang khó khăn, vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, hiện trạng sử dụng đất.

Khi kiểm tra thực địa một số dự án trên địa bàn huyện Điện Biên Đông và huyện Điện Biên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phạm Đức Toàn đã đề nghị Sở Giao thông vận tải, Ban QLDA tập trung đôn đốc các nhà thầu thi công tập trung máy móc, phương tiện, nhân lực để đẩy nhanh tiến độ thi công thực hiện dự án; xử lý một số đơn vị thi công kém năng lực; lãnh đạo 2 huyện tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ; công tác giải phóng mặt bằng đất công khai, minh bạch rõ ràng, xác định rõ nguồn gốc đất đai, hiện trạng sử dụng đất đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phạm Đức Toàn cùng đoàn công tác đi kiểm tra thực tế một số dự án trên địa bàn 2 huyện Điện Biên và Điện Biên Đông. Ảnh: dienbien.gov.vn

Đã công khai minh bạch trong công tác đấu thầu

Thực hiện Quyết định thanh tra và Kế hoạch tiến hành thanh tra, Đoàn thanh tra của Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra và xem xét xác minh các nội dung thực hiện đầu tư dự án đường Đông Điện Biên (không tiến hành thanh tra việc thực hiện công tác giải phóng mặt bằng và chi phí đền bù giải phóng mặt bằng dự án).

Tại thời điểm thanh tra, giá trị nghiệm thu là hơn 65 tỷ đồng; giá trị cấp phát thanh toán hơn 93 tỷ đồng bao gồm chi phí xây dựng, chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn, chi phí giải phóng mặt bằng…

Kết quả thanh tra cho thấy, Ban QLDA đã tiến hành lập, báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư trình các cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư đảm bảo đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Dự án đầu tư được phê duyệt đã xác định rõ mục tiêu, quy mô, địa điểm xây dựng, nguồn vốn thực hiện, tiến độ thực hiện, hình thức quản lý dự án.

Công tác thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định thiết kế bản vẽ thi công triển khai sau thiết kế cơ sở được Chủ đầu tư trình các cơ quan chức năng thẩm định đảm bảo quy định.

Về công khai minh bạch trong công tác đấu thầu, tại thời điểm thanh tra ban hành 11 Quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu với tổng số 33 gói thầu. Trong đó, có 29 gói thầu tư vấn, 4 gói thầu xây lắp; 7 gói thầu thực hiện đấu thầu qua mạng (3 gói thầu xây lắp và 4 gói thầu tư vấn). Các gói thầu xây lắp đã được công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu, kết quả trúng thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đảm bảo quy định.

Công tác nghiệm thu, thanh toán đã được chủ đầu tư, các nhà thầu tư vấn, nhà thầu xây lắp lập nhật ký thi công, xác nhận, nghiệm thu khối lượng hoàn thành tiến hành thanh toán theo đúng cam kết trong hợp đồng.

Việc giải ngân, thanh toán: Đến thời điểm thanh tra, Chủ đầu tư đã giải ngân với giá trị 93.328/110.000 triệu đồng, đạt 84,84% so với tổng số vốn phân bổ cho dự án.

Tại thời điểm thanh tra, công trình đang thi công dở dang, tiến độ thực hiện các hợp đồng tư vấn, xây lắp cơ bản đảm bảo theo cam kết giữa chủ đầu tư và các đơn vị trúng thầu; riêng gói thầu thi công xây dựng di chuyển đường ống nước chưa thi công xong do vướng giải phóng mặt bằng chưa có vị trí để thi công.

Phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát

Theo Thanh tra tỉnh Điện Biên, do đặc thù dự án công trình giao thông thực hiện theo tuyến kéo dài qua nhiều huyện, thị xã, thành phố, công tác phối hợp thực hiện giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, tình hình giá cả, nguyên vật liệu biến động thường xuyên nên tiến độ thực hiện dự án của đơn vị này bị ảnh hưởng không nhỏ.

Bên cạnh những mặt làm được, kết luận thanh tra đã nêu rõ một số tồn tại, hạn chế, khuyết điểm trong quản lý Dự án nâng cấp đường Điện Biên Đông.

Đó là, công tác lập dự toán của đơn vị tư vấn còn sai sót như: chưa cập nhật định mức chi phí tư vấn dẫn đến áp sai đơn giá khảo sát địa chất; tính sai khối lượng xây lắp tại một số công việc; công tác lập, thẩm tra, thẩm định, phê duyệt hồ sơ dự án chưa kịp thời phát hiện các sai sót trong hồ sơ dự toán; công tác giải phóng mặt bằng của dự án còn chậm dẫn đến chưa bàn giao được toàn bộ mặt bằng cho các nhà thầu thi công.

Cụ thể, việc lập dự toán gói thầu tư vấn khảo sát địa chất tại hạng mục thí nghiệm chỉ tiêu cơ lý hóa của đất trong phòng thí nghiệm, tính nén lún trong điều kiện không nở hông áp sai đơn giá với giá trị gần 41 triệu đồng. Dự toán gói thầu xây lắp tính sai khối lượng các công tác, quá trình lập, thẩm tra, thẩm định dự toán gói thầu; ký kết hợp đồng thi công, các đơn vị có liên quan không phát hiện ra sai sót với giá trị hơn 72 triệu đồng.

Chánh Thanh tra tỉnh Điện Biên kiến nghị giảm trừ 113.140.0000 đồng trong quá trình nghiệm thu, thanh toán (chi phí tư vấn: 40.987.000 đồng, chi phí xây lắp: 72.153.000 đồng).

Đồng thời yêu cầu, Giám đốc Ban QLDA kiểm điểm đối với các tập thể và cá nhân liên quan đến các hạn chế, khuyết điểm, sai sót nêu trên để rút kinh nghiệm và chấn chỉnh, khắc phục.

Về công tác quản lý, Ban QLDA phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đẩy nhanh tiến độ thi công các gói thầu; chủ động, tích cực phối hợp với UBND huyện Điện Biên đẩy nhanh công tác đền bù, giải phóng mặt bằng của dự án để bàn giao cho đơn vị thi công triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ dự án đề ra.