Theo Bộ Tài chính, nhằm tăng cường kiểm tra, giám sát và chấn chỉnh hoạt động phát hành, đầu tư, cung cấp dịch vụ trên thị trường TPDN phát hành riêng lẻ, từ tháng 9/2021 đến nay, Thủ tướng Chính phủ có 04 công điện chỉ đạo về việc tăng cường quản lý giám sát, thanh tra, kiểm tra thị trường chứng khoán, thị trường TPDN. Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã có 03 công văn chỉ đạo các đơn vị tăng cường quản lý giám sát, kiểm tra tình hình thị trường TPDN. Gần đây, Văn phòng Chính phủ cũng đã có văn bản thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại cuộc họp về việc triển khai các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Đề xuất danh sách các doanh nghiệp cần kiểm tra, thanh tra
Để triển khai chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính yêu cầu các đơn vị khẩn trương thực hiện việc tăng cường quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra thị trường TPDN. Theo đó, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (GDCK), Sở GDCK Hà Nội rà soát các doanh nghiệp phát hành còn dư nợ trái phiếu riêng lẻ (tại thời điểm 31/3/2022) để đề xuất danh sách các doanh nghiệp cần kiểm tra, thanh tra gửi Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).
Đồng thời rà soát tình hình thực hiện công bố thông tin định kỳ của các doanh nghiệp phát hành, tình hình thực hiện chế độ báo cáo của các tổ chức cung cấp dịch vụ; rà soát, cập nhật số liệu và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về tình hình phát hành, mua lại, thanh toán gốc, lãi, dư nợ, giao dịch, chuyển nhượng TPDN riêng lẻ.
Bộ Tài chính yêu cầu UBCKNN chủ trì, phối hợp với Vụ Tài chính ngân hàng, Thanh tra Bộ, Vụ Pháp chế, Cục Tài chính doanh nghiệp, Sở GDCK Hà Nội khẩn trương kiểm tra giám sát tình hình phát hành, giao dịch, cung cấp dịch vụ về TPDN tại các công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ, các doanh nghiệp phát hành lớn.
Trong trường hợp qua kiểm tra giám sát doanh nghiệp phát hành trái phiếu phát hiện dấu hiệu không tuân thủ các quy định pháp luật thì tổ chức thanh tra phát hiện mức độ vi phạm để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán và quy định của pháp luật có liên quan.
Nhằm giám sát chặt chẽ hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ theo quy định của pháp luật, Bộ Tài chính cũng yêu cầu UBCKNN có văn bản chỉ đạo các tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu, đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành trái phiếu, đăng ký, lưu ký trái phiếu chấn chỉnh hoạt động cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Chấn chỉnh hoạt động đi kèm với tăng cường kiểm tra, giám sát
Trong đó, đối với các tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu, rà soát chặt chẽ, đảm bảo doanh nghiệp phát hành đáp ứng đầy đủ các điều kiện chào bán và hồ sơ chào bán trái phiếu theo quy định tại Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và pháp luật chứng khoán, chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc rà soát của mình. Các hợp đồng tư vấn đang triển khai, phải rà soát lại toàn bộ hồ sơ của doanh nghiệp, chất lượng các thành phần hồ sơ cung cấp, đặc biệt là báo cáo tài chính, tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu, hồ sơ về tài sản đảm bảo để yêu cầu doanh nghiệp công bố lại thông tin cho Sở GDCK Hà Nội trước khi phát hành.
Hoạt động cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu của công ty chứng khoán chịu sự quản lý, giám sát của UBCKNN; tổ chức tư vấn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ báo cáo định kỳ cho UBCKNN. Trường hợp vi phạm quy định của pháp luật khi cung cấp dịch vụ sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Đối với các tổ chức đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành trái phiếu, Bộ Tài chính yêu cầu tuân thủ các quy định tại Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và hợp đồng cung cấp dịch vụ ký với doanh nghiệp phát hành; công bố đầy đủ, chính xác thông tin của doanh nghiệp phát hành, trái phiếu phát hành cho nhà đầu tư theo phương án phát hành, bản công bố thông tin chào bán trái phiếu đã được phê duyệt và chỉ chào bán trái phiếu cho nhà đầu tư đủ điều kiện mua trái phiếu theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. Các hành vi cung cấp không chính xác, không đầy đủ thông tin và chào mời sai đối tượng nhà đầu tư sẽ bị xử phạt vi phạm theo quy định của pháp luật.
Riêng với các tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu, cần rà soát toàn bộ các TPDN đang được đăng ký, lưu ký về khối lượng trái phiếu đăng ký, lưu ký, tình hình thanh toán gốc, lãi, số lượng và loại hình nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu tính đến thời điểm 15/4/2022, báo cáo về Sở GDCK Hà Nội. Tuân thủ quy định về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp khi thực hiện chuyển nhượng TPDN phát hành riêng lẻ.
Rà soát, lưu trữ hồ sơ về xác nhận tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đảm bảo đầy đủ, trung thực, chính xác theo quy định tại Điều 11 Luật Chứng khoán, Điều 4, Điều 5 Nghị định số 155/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán. Trường hợp vi phạm quy định của pháp luật khi cung cấp dịch vụ sẽ bị xử phạt vi phạm theo quy định của pháp luật.
Một mặt, Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán có văn bản chấn chỉnh hoạt động của các tổ chức kiểm toán, tổ chức cung cấp dịch vụ, người hành nghề kế toán, kiểm toán tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật, đảm bảo tính độc lập, khách quan, trong đó có việc kiểm toán các báo cáo tài chính, các hồ sơ công bố thông tin của các doanh nghiệp phát hành trái phiếu.
Mặt khác, Cục Quản lý giá, có văn bản chấn chỉnh hoạt động của các tổ chức thẩm định giá, người hành nghề thẩm định giá tuân thủ quy định quy định pháp luật về thẩm định giá, đảm bảo chất lượng thẩm định khi cung cấp dịch vụ thẩm định giá, trong đó bao gồm việc thẩm định giá các tài sản đảm bảo của doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Đi cùng với đó, tăng cường kiểm tra, giám sát các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán, thẩm định giá; trường hợp có dấu hiệu vi phạm trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán phải xử lý theo quy định pháp luật.