Ngày 8/11, Thanh tra Chính phủ đã tổ chức gặp mặt kỷ niệm Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11/2024 và tọa đàm với chủ đề “Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng”. Buổi lễ đã thu hút sự tham gia của nhiều lãnh đạo và nguyên lãnh đạo trong ngành, cùng đại diện các cơ quan, đơn vị liên quan. Đây là sự kiện đánh dấu tinh thần thượng tôn pháp luật, thúc đẩy nhận thức pháp lý và góp phần cải tiến, hoàn thiện hệ thống pháp luật tại Việt Nam.

Toàn cảnh buổi gặp mặt và toạ đàm nhân Ngày Pháp luật Việt Nam. (Ảnh: D. Nguyễn)

Tại buổi gặp mặt, thay mặt lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy đã gửi lời chúc mừng đến các cán bộ, công chức làm nhiệm vụ pháp chế ngành Thanh tra. Phó Tổng Thanh tra bày tỏ hy vọng công tác pháp chế nói chung và công tác pháp chế ngành Thanh tra nói riêng ngày càng phát triển.

Đánh giá cao những kết quả mà đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác pháp chế của Thanh tra Chính phủ đã đạt được, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị cần tăng cường tuyên truyền và phổ biến pháp luật một cách hiệu quả và thiết thực hơn, nhằm đảm bảo hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy hy vọng công tác pháp chế nói chung và công tác pháp chế  ngành Thanh tra nói riêng ngày càng phát triển. (Ảnh: D. Nguyễn)

Ý nghĩa của Ngày Pháp luật Việt Nam

Ngày 09/11/1946 là một ngày lịch sử đối với dân tộc Việt Nam khi Hiến pháp đầu tiên của nước ta được ban hành, khởi đầu cho tiến trình xây dựng một Nhà nước dân chủ nhân dân, Nhà nước của nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.

Từ bản Hiến pháp đầu tiên đến nay, Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn sửa đổi, bổ sung nhằm cập nhật, hoàn thiện hệ thống pháp luật, quy định các nguyên tắc cơ bản về tổ chức bộ máy nhà nước, bảo đảm quyền con người và quyền công dân.

Nhằm tôn vinh Hiến pháp và pháp luật, Điều 8 của Luật Phổ biến giáo dục pháp luật đã quy định lấy ngày 09/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật không chỉ là dịp kỷ niệm việc ra đời của Hiến pháp đầu tiên mà còn là một sự kiện nhằm khơi gợi ý thức chấp hành pháp luật trong xã hội. Từ đó, người dân và các tổ chức có cơ hội nhận thức sâu sắc hơn về vai trò của luật pháp trong quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội và duy trì ổn định xã hội.

Thay mặt lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy chúc mừng các cán bộ, công chức làm nhiệm vụ pháp chế ngành Thanh tra. (Ảnh: D. Nguyễn)

Hưởng ứng Ngày Pháp luật tại Thanh tra Chính phủ

Năm nay, Thanh tra Chính phủ đã triển khai nhiều hoạt động để hưởng ứng Ngày Pháp luật, bao gồm việc treo băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền như “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật là hành động thiết thực hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam” hay “Chủ động tìm hiểu, nâng cao ý thức tuân thủ, thực thi pháp luật là trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức”. Các khẩu hiệu này thể hiện rõ trách nhiệm và cam kết của mỗi cá nhân, đặc biệt là những người làm công tác pháp chế, trong việc tuân thủ pháp luật.

Một trong những hoạt động nổi bật nhất là buổi gặp mặt và tọa đàm với chủ đề “Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng”. Đây là một chủ đề có tính thời sự, nhằm tìm kiếm các giải pháp cải tiến hệ thống pháp luật, giúp khắc phục những bất cập, điểm nghẽn trong thực thi pháp luật mà Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh trong các chỉ đạo gần đây.

Đổi mới công tác xây dựng pháp luật

Trong những năm qua, Vụ Pháp chế của Thanh tra Chính phủ đã nỗ lực không ngừng trong việc tham mưu, xây dựng thể chế và pháp luật. Công tác xây dựng thể chế được xem là một nhiệm vụ trọng tâm với các kế hoạch được hoạch định và thực hiện nghiêm túc mỗi năm. chủ động tham mưu xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình xây dựng để trình cơ quan có thẩm quyền ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành Thanh tra.

Năm 2024, Vụ Pháp chế đã tham mưu giúp Thanh tra Chính phủ hoàn thiện nhiều văn bản pháp lý quan trọng. Những văn bản này không chỉ giúp cụ thể hóa quy định pháp luật mà còn góp phần cải thiện hiệu quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Thanh tra Chính phủ Trần Đăng Vinh phát biểu tại buổi gặp mặt, toạ đàm. (Ảnh: D. Nguyễn)

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cũng là một lĩnh vực quan trọng mà Vụ Pháp chế chú trọng triển khai hàng năm. Nhằm nâng cao nhận thức pháp luật, Vụ Pháp chế đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, và khóa đào tạo về Luật Thanh tra, Luật Khiếu nại tố cáo và Luật Phòng, chống tham nhũng cho cán bộ trong ngành và các cơ quan liên quan. Các hoạt động này không chỉ giúp nâng cao hiểu biết pháp luật mà còn giúp cán bộ có thêm kỹ năng xử lý các tình huống thực tế trong công tác thanh tra và giải quyết khiếu nại.

Đặc biệt, sau khi Luật Thanh tra 2022 được ban hành, Vụ Pháp chế đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến nội dung của luật và các văn bản hướng dẫn thực hiện. Các hội nghị trực tuyến toàn quốc cũng được tổ chức nhằm đảm bảo tất cả các cơ quan, đơn vị liên quan đều nắm bắt và triển khai đầy đủ, hiệu quả quy định pháp luật.

Ngoài việc xây dựng thể chế, Vụ Pháp chế còn tham gia vào công tác thẩm định, rà soát và kiểm tra văn bản pháp luật nhằm bảo đảm chất lượng, tính hợp hiến, hợp pháp của các văn bản ban hành. Trong quá trình rà soát, Vụ đã phát hiện nhiều văn bản không còn phù hợp hoặc chồng chéo cần phải sửa đổi, bổ sung. Nhờ vậy, hệ thống pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng ngày càng được hoàn thiện, phù hợp hơn với thực tiễn.

Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Thanh tra Chính phủ Trần Văn Long phát biểu tại buổi gặp mặt, toạ đàm. (Ảnh: D. Nguyễn)

Định hướng tương lai và ý nghĩa của buổi tọa đàm

Trong buổi tọa đàm, các đại biểu đã chia sẻ nhiều ý kiến quý báu về kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình làm luật, việc cải tiến, đổi mới công tác pháp chế... Chủ đề “Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật” không chỉ đơn thuần là một mục tiêu mà còn là yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống pháp luật hiện nay. Đổi mới ở đây không chỉ là cách thức soạn thảo, ban hành văn bản mà còn là thay đổi tư duy, nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của các văn bản trong thực tế.

Để thực hiện tốt công tác pháp chế, cần tiếp tục đào tạo, nâng cao năng lực của đội ngũ làm công tác pháp chế. Sự hợp tác, phối hợp giữa các bộ, ngành trong việc xây dựng pháp luật cũng là yếu tố quan trọng, nhằm đảm bảo tính đồng bộ và tránh chồng chéo.

Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ Đinh Văn Minh chia sẻ ý kiến tại buổi gặp mặt, toạ đàm. (Ảnh: D. Nguyễn)

Các đại biểu tham dự buổi gặp mặt, toạ đàm. (Ảnh: D. Nguyễn)

Ngày Pháp luật Việt Nam là dịp để nhìn lại chặng đường đã qua trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Đối với Thanh tra Chính phủ, ngày này càng mang ý nghĩa đặc biệt, là dịp để khẳng định lại vai trò quan trọng của pháp luật trong quản lý nhà nước và bảo vệ quyền lợi của người dân.

Với những hoạt động hưởng ứng ý nghĩa, buổi tọa đàm đã góp phần củng cố tinh thần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, mở ra một hướng đi mới để hệ thống pháp luật của Việt Nam ngày càng hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội và đảm bảo quyền lợi của mọi công dân.