Trong quá trình giải quyết KNTC, Bộ Tư pháp luôn bảo đảm các quyền của người KNTC theo quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản pháp luật có liên quan. Đối với vụ việc phức tạp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, Bộ đã tổ chức các cuộc họp liên ngành để thống nhất trước khi giải quyết, đảm bảo thấu tình, đạt lý, đúng pháp luật. Do đó, công tác giải quyết KNTC tại Bộ đã có những bước chuyển biến tích cực, các vụ việc mới phát sinh được giải quyết tương đối kịp thời, tính chất gay gắt, bức xúc của các vụ việc cũng giảm đáng kể, các vụ việc phức tạp, kéo dài hầu hết đã được giải quyết.

Cụ thể, trong quý I, Bộ Tư pháp đã tiếp 10 lượt công dân đến KNTC, kiến nghị, phản ánh; giảm 81% so với cùng kỳ năm trước (quý 1/2021, có 52 lượt công dân đến khiếu nại). Bộ đã nhận được 392 đơn (341 đơn khiếu nại, 51 đơn tố cáo), trong đó đơn thư thuộc thẩm quyền là 167 đơn (138 đơn khiếu nại, 29 đơn tố cáo) chiếm 42%; đơn thư không thuộc thẩm quyền là 225 đơn (203 đơn khiếu nại, 22 đơn tố cáo) chiếm 58%. So với cùng kỳ, số lượng đơn thư KNTC mà Thanh tra Bộ Tư pháp nhận được giảm 33% (quý I /2021, tiếp nhận 585 đơn thư KNTC).

Bộ Tư pháp nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC. Ảnh: dangcongsan.vn

Các vụ việc KNTC đa phần phát sinh từ nguyên nhân ý thức chấp hành pháp luật của một số bộ phận đương sự còn thấp, một số trường hợp hiểu rõ việc KNTC của mình là thiếu căn cứ pháp luật nhưng vẫn cố tình lợi dụng quyền để kéo dài việc thi hành án. Trong khi đó, pháp luật chưa có cơ chế hiệu quả bảo vệ Chấp hành viên, tính rủi ro nghề nghiệp ngày càng lớn, một số trường hợp đương sự chống đối quyết liệt, trực tiếp hoặc lợi dụng KNTC để xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của Chấp hành viên, Thủ trưởng cơ quan Thi hành án dân sự (THADS). Việc thực hiện các chế tài hành chính, hình sự chưa đủ mạnh để răn đe đối với các trường hợp này. Cùng với sự phát triển kinh tế của đất nước các giao dịch dân sự của người dân ngày càng tăng, trong đó liên quan đến các lĩnh vực như công chứng, đấu giá, luật sư thuộc quản lý Nhà nước của Bộ Tư pháp, các đơn thư trong lĩnh vực trên ngày càng nhiều.

Bên cạnh đó, năng lực của một số cán bộ, công chức đặc biệt trong lĩnh vực THADS chưa thực sự đồng đều, còn có những sai sót trong việc áp dụng pháp luật; trong quá trình thực thi nhiệm vụ công vụ, cán bộ, công chức chưa quan tâm đúng mức tới việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân. Công tác giáo dục, thuyết phục để các bên đương sự hiểu và tự nguyện thực hiện các nghĩa vụ của mình trong việc thi hành bản án, chấp hành quyết định của Tòa án và các quyết định khác chưa được quan tâm đúng mức.

Để khắc phục những tồn tại trên, trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục thực hiện Luật Tiếp công dân 2013, Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/02/2019 của Ban chấp hành Trung ương Đảng quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân; trong đó, cần nâng cao trách nhiệm và hiệu quả hoạt động tiếp công dân, nhất là trách nhiệm người đứng đầu gắn với việc xử lý đơn thư và giải quyết KNTC. Tăng cường kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết KNTC; tập trung tuyên truyền, vận động, giải thích, thuyết phục công dân chấp hành quyết định giải quyết đối với những vụ việc đã được giải quyết đúng chính sách, pháp luật, hạn chế đến mức thấp nhất tình hình công dân khiếu kiện vượt cấp, kéo dài.

Duy trì thường xuyên, hiệu quả hoạt động tiếp công dân; thường xuyên kiểm tra, rà soát chỉ đạo xử lý dứt điểm các kiến nghị, phản ánh của công dân; tổ chức thực hiện tốt nội quy, quy chế tiếp công dân, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện tốt các quy định về tiếp công dân theo Luật Tiếp công dân, phối hợp trong công tác tiếp dân, giải quyết KNTC với các cấp, các ngành có liên quan. Xử lý nhanh chóng, kịp thời tất cả các đơn thư KNTC, kiến nghị, phản ánh được gửi đến Bộ.

Cùng với đó, Bộ cũng chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC; đầu tư trang thiết bị để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân. Thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở; bảo đảm chính xác, kịp thời, trung thực, khách quan trong việc cung cấp thông tin của các cơ quan thông tin đại chúng, góp phần định hướng dư luận xã hội và hỗ trợ công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác giải quyết KNTC và trách nhiệm giải quyết KNTC trong toàn Ngành.