Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ tại Văn bản số 1308/VPCP-V.l ngày 21/02/2020 về việc giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Thanh Hóa kiểm tra, rà soát KN và việc giải quyết KN của các ông, bà: Thừa Văn An, Nguyễn Ngọc Tú, Viên Thị Vinh, Viên Thị Dần, Viên Thị Tấc, Phan Thị Thạo (trú tại xã Quảng Đại, thành phố (TP) sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa), Thanh tra Chính phủ đã tiến hành các công việc chuẩn bị thành lập Tổ kiểm tra, rà soát và đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo về việc giải quyết KN.
Trên cơ sở Báo cáo số 32/BC-UBND ngày 18/3/2020 của UBND tỉnh Thanh Hóa, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, KN của các công dân nêu trên có nội dung yêu cầu được công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đối với diện tích đất tại thửa số 234, tờ bản đồ số 14, hồ sơ địa chính năm 2015, ở thôn 8, xã Quảng Đại, TP. Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 4560/QĐ-UBND ngày 15/11/2018 giải quyết KN lần hai. Không đồng ý kết quả giải quyết, các công dân đã khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa.
Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã thụ lý, xét xử và ban hành bản án bác yêu cầu khởi kiện của bà Viên Thị Vinh và ông Thừa Văn An (Bản án số 111/2019/HC-ST ngày 25/12/2019 và Bản án số 02/2020/HC-ST ngày 19/2/2020); hoãn phiên tòa xét xử vụ việc của bà Viên Thị Tắc do đương sự có đơn xin hoãn; đình chỉ giải quyết vụ việc của bà Phan Thị Thạo do triệu tập lần hai mà đương sự vẫn vắng mặt, không có lý do chính đáng và không có đơn xin xét xử văng mặt. Bà Viên Thị Vinh đã tiếp tục kháng cáo đối với bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa đến Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội.
Như vậy, trong đơn công dân gửi Thủ tướng Chính phủ cũng như hồ sơ tài liệu kèm theo không thể hiện việc công dân đã khởi kiện ra Tòa án. Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND tỉnh Thanh Hóa có 4/6 công dân đã khởi kiện ra Tòa án; 02 công dân đã có bản án trong đó 01 trường hợp đang tiếp tục khởi kiện tại Tòa án cấp cao. Yêu cầu về quyền lợi của các công dân có tên trong đơn đều có liên quan đến thửa đất thửa số 234 nêu trên.
Theo quy định tại khoản 9 Điều 11 Luật KN thì KN không được thụ lý giải quyết khi: “Việc KN đã được Tòa án thụ lý hoặc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định của Toà án, trừ quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính của Tòa án".
Cùng với đó tại điểm b khoản 3 Điều 33 Luật Tố tụng hành chính 2015 về việc xác định thẩm quyền trong trường hợp nhiều người vừa khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn KN đến người có thẩm quyền giải quyết KN, trong đó có người lựa chọn Tòa án giải quyết và có người lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết KN hoặc trường hợp có người chỉ khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền và người khác chỉ KN đến người có thẩm quyền giải quyết KN thì thẩm quyền giải quyết được xác định như sau: “Trường hợp quyền lợi, nghĩa vụ của người khởi kiện và người KN không độc lập với nhau thì Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết KN và yêu cầu chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết KN cho Tòa án.
“Căn cứ điểm b khoản 3 Điều 33 Luật Tố tụng Hành chính 2015 thì trong trường hợp này, Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa thụ lý giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục chung mà không thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính. Nếu bản án của Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa bị kháng cáo, kháng nghị thì Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội có thẩm quyền giải quyết”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Thanh tra Chính phủ báo cáo và kiến nghị Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ không kiểm tra, rà soát vụ việc này, trường hợp công dân tiếp tục đến Trụ sở tiếp công dân Trung ương thì các cơ quan có trách nhiệm tiếp công dân tại Trụ sở sẽ hướng dẫn công dân gửi đơn đến đúng cơ quan có thẩm quyền giải quyết./.
Lan Anh