Đầu năm 2020, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành 07 văn bản lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn. Các sở, ngành ban hành 03 văn bản và UBND các huyện, thành phố ban hành 08 văn bản chỉ đạo, đôn đốc đối với công tác khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi cấp mình, ngành mình. Đến nay đã có 12/13 huyện, thành phố và 10 sở, ngành đã triển khai Luật Tố cáo cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc cấp mình, ngành mình.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện Kế hoạch số 270/KH-BCS ngày 16/10/2014 của Ban Cán sự đảng UBND tỉnh; Chỉ thị số 19/CT-UBND ngày 06/12/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh và đôn đốc triển khai thực hiện Kế hoạch số 57/KH-UBND ngày 12/4/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh v/v thực hiện Chỉ thị số 26-CT/TU ngày 01/02/2018 của Tỉnh ủy về việc nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; triển khai kịp thời việc phối hợp tiếp công dân phục vụ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV.
Thực hiện Kế hoạch số 80/KH-UBND ngày 25/4/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh về kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài; Tổ công tác chỉ đạo giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đông người, phức tạp, kéo dài trên địa bàn tỉnh được thành lập theo Quyết định số 571/QĐ-UBND ngày 25/4/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh đã lập kế hoạch kiểm tra, rà soát đối với 13 vụ việc thuộc thẩm quyền của tỉnh; kết quả rà soát, xử lý, giải quyết đến nay cơ bản đã xong đối với 03 vụ việc, 02 vụ việc đã có những tiến triển mới trong chỉ đạo xử lý và tổ chức thực hiện, nhiều khả năng sẽ giải quyết kết thúc được trong thời gian tới; có phát sinh thêm 01 vụ mới được đưa vào danh sách. Hiện nay Chủ tịch UBND tỉnh đang chỉ đạo kiểm tra, rà soát để giải quyết 11 vụ việc thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh.
Đối với 42 vụ việc thuộc phạm vi rà soát, giải quyết của Chủ tịch UBND các huyện, thành phố đến nay đã có kết quả giải quyết dứt điểm 15 vụ việc, thực hiện các biện pháp để xử lý cơ bản ổn định tình hình đối với 03 vụ, bổ sung vào danh sách 01 vụ để rà soát, giải quyết. Hiện nay UBND các huyện, thành phố tiếp tục kiểm tra, rà soát để giải quyết 25 vụ việc còn lại.
Đánh giá về nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, UBND tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, do việc tiếp tục đẩy mạnh việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội nên đã tác động đến đời sống của nhiều người dân trong khi chính sách pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn nhiều bất cập, việc tổ chức thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng một số dự án còn chưa đảm bảo tính công khai, dân chủ, vẫn còn trường hợp vi phạm trình tự, thủ tục, cá biệt còn có cán bộ, công chức, viên chức có thái độ, phong cách giao tiếp chưa đúng mức, giải quyết công vụ còn có sai sót, khiến công dân bức xúc, làm phát sinh nhiều khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh trong lĩnh vực này.
Hay do những vướng mắc, tồn tại có tính lịch sử trong quản lý nhà nước về đất đai, tài nguyên, môi trường đã được chỉ ra nhưng việc khắc phục còn chậm, để kéo dài, một số trường hợp không thể khắc phục triệt để, dẫn đến ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của nhiều người dân, làm phát sinh nhiều khiếu nại, tố cáo, tranh chấp và các vụ việc đông người, phức tạp ở các lĩnh vực này; Quy chế dân chủ ở cơ sở có nơi thực hiện thì chưa nghiêm túc, còn nhiều hình thức đối phó. Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng ở cơ sở hoạt động chưa đúng mức; công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, phát huy vai trò của các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội tham gia giải quyết các mâu thuẫn, phức tạp trong nội bộ nhân dân chưa được chú trọng, còn có biểu hiện ngại vận động.
Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của người dân ngay từ cơ sở chưa được thực hiện nghiêm túc, biểu hiện né tránh, đùn đẩy vẫn còn; công tác gặp gỡ, đối thoại của Thủ trưởng một số cơ quan hành chính chưa tốt, việc giải thích chính sách pháp luật chưa thấu đáo, đầy đủ, việc công khai, minh bạch và thực hiện trách nhiệm giải trình của Thủ trưởng một số cơ quan hành chính chưa kịp thời, khiến công dân bức xúc cũng dẫn đến khiếu nại, tố cáo hay nhận thức pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, nhất là pháp luật về nội dung; vẫn còn tâm lý cố tình khiếu kiện dây dưa, kéo dài để mong được hưởng lợi.
Khó khăn là thế, nhưng UBND tỉnh Quảng Ngãi đã thường xuyên đôn đốc, kịp thời công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo nói riêng và những vấn đề cử tri, người dân quan tâm, có bức xúc trên địa bàn tỉnh nói chung; tập trung chỉ đạo rà soát, tham mưu giải quyết những vụ có nguy cơ phát sinh đông người, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự và sự ổn định chính trị của địa phương; thường xuyên xem xét, chỉ đạo xử lý về cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để kết thúc được nhiều vụ việc trên thực tế.
Mặt khác, trách nhiệm người đứng đầu các cấp, các ngành trong tiếp công dân, trực tiếp đối thoại và giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục được nâng lên, số lượng vụ việc thuộc thẩm quyền đã được các cấp, các ngành giải quyết trong 06 tháng đầu năm 2020 tăng 38,3% so với cùng kỳ năm 2019. Thủ trưởng nhiều cơ quan, đơn vị đã tăng cường tiếp dân tại cơ sở, tiếp dân theo chuyên đề, tích cực đi hiện trường để kiểm tra, đối thoại, giải quyết tại chỗ các vụ việc thuộc thẩm quyền; một số địa phương giải quyết dứt điểm được các vụ việc kéo dài, phức tạp giúp ổn định tình hình. Đã quan tâm chỉ đạo nhiều biện pháp nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính và trách nhiệm công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; chỉ đạo nhiều giải pháp khắc phục các tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực đất đai, tài nguyên môi trường, đầu tư xây dựng… nhờ đó đã làm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo, góp phần giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn. Việc chấp hành pháp luật trong trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo ngày càng tốt hơn.
Dự báo tình hình, 06 tháng cuối năm 2020 trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Bên cạnh đó, vấn đề tranh chấp đất lâm nghiệp, xử lý các tồn tại trong quản lý đất đai có nguồn gốc nông lâm trường trước đây chưa được giải quyết dứt điểm, vấn đề ô nhiễm môi trường do hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn, do hoạt động xử lý rác thải còn nhiều bất cập, cùng với đó là thời gian diễn ra các sự kiện đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, do đó dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tiếp tục tiềm ẩn phát sinh phức tạp, cần có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị./.
Lan Anh