Điển hình như việc: thu bỏ ngoài sổ sách; thu, chi sai quy định, vượt quy định, lập khống chứng từ chi; để cá nhân chiếm dụng ngân sách kéo dài; không trích lập hoặc trích lập không đầy đủ các nguồn quỹ; không kê khai hoặc kê khai không đầy đủ nghĩa vụ thuế... trong quản lý sử dụng tài chính ngân sách.

Lập danh mục đầu tư xây dựng thiếu chính xác; triển khai thi công khi chưa được bố trí vốn dẫn đến nợ đọng vốn đầu tư xây dựng; chủ đầu tư không giám sát công tác khảo sát, không kiểm tra hệ thống quản lý chất lượng của nhà thầu thi công; lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế dự toán sai về giá, định mức; giám sát công trình thiếu thường xuyên; nghiệm thu không chặt chẽ, không đúng khối lượng thực tế công trình; chậm trễ trong quyết toán công trình... trong quản lý, đầu tư xây dựng cơ bản.

Thực hiện trình tự, thủ tục mua sắm tài sản chưa đầy đủ; tự điều chỉnh một số nội dung trong hồ sơ mời thầu; đánh giá, chấm điểm, báo cáo kết quả trúng thầu không chính xác, thiếu khách quan; chia nhỏ gói thầu để được chỉ định thầu hoặc chào hàng cạnh tranh; chọn giá mua không phù hợp theo quy định; nghiệm thu không đúng chủng loại, xuất xứ hàng hóa... trong việc mua sắm tài sản nhà nước.

Trong 5 năm 2015 - 2020, Thanh tra tỉnh Kiên Giang đã triển khai và kết thúc 51/51 cuộc thanh tra, vượt 12 cuộc so với kế hoạch. Trong đó, có 6 cuộc thanh tra lại đối với các kết luận thanh tra của chủ tịch UBND cấp huyện và giám đốc sở. Qua thanh tra, phát hiện sai phạm 39,9 tỷ đồng; kiến nghị thu nộp ngân sách 22,7 tỷ đồng; xử lý khác 17,2 tỷ đồng; thu hồi 4.309 ha đất. Đồng thời, qua thanh tra lại đã chỉ ra những hạn chế, sai sót trong thực hiện trình tự tiến hành đoàn thanh tra, giúp thanh tra huyện, thanh tra sở rút kinh nghiệm trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn; phát hiện và thu hồi thêm 5,78 tỷ đồng; đặc biệt, kiến nghị nâng hình thức xử lý từ rút kinh nghiệm lên kỷ luật bằng các hình thức đối với 12 cá nhân; chuyển cơ quan công an tiếp tục điều tra, xử lý đối với 2 vụ 2 người có dấu hiệu vi phạm pháp luật cho tương xứng với mức độ, hành vi vi phạm.

 Chánh Thanh tra tỉnh Kiên Giang đang chỉ đạo công tác thanh tra tại buổi họp giao ban

Quá trình tiến hành, đoàn thanh tra, lãnh đạo đoàn bám sát kế hoạch; nghiên cứu, xem xét, đối chiếu hồ sơ, tài liệu để đánh giá; thẩm tra, xác minh làm rõ các vấn đề mâu thuẫn trong hồ sơ, tài liệu; tổ chức đối chất để làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm đối với hành vi sai phạm và cũng làm cơ sở cho việc kết luận thanh tra; đồng thời, yêu cầu đối tượng thanh tra chấm dứt hành vi vi phạm và khắc phục sai phạm về kinh tế. Khi kết luận thanh tra, đảm bảo chứng cứ, căn cứ pháp luật và tính khả thi; kiên quyết, kiên trì trong tổ chức theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra trên cả 03 mặt: Kiến nghị chấn chỉnh, sửa đổi cơ chế chính sách; xử lý những cá nhân vi phạm và thu hồi vật chất sai phạm. Nhờ cách làm ấy, các cuộc thanh tra do Thanh tra Kiên Giang thực hiện đều đạt chất lượng, đơn vị được thanh tra đồng tình cao, nghiêm túc chấp hành kết luận, quyết định sau thanh tra. Từ đó, việc triển khai thanh tra, phát hiện, thu hồi sai phạm sau thanh tra đạt kết quả cao 21,63/22,7 tỷ đồng, đạt 95,26%; việc xử lý hành chính được tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm: Xử lý rút kinh nghiệm 222 cá nhân, kỷ luật có hình thức 51 cá nhân, chuyển cơ quan điều tra xử lý 05 vụ việc có dấu hiệu tội phạm với số tiền 28,7 tỷ đồng.

Không chỉ xử lý những sai phạm trước mắt, Thanh tra tỉnh Kiên Giang còn tham mưu với UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo giám đốc sở, ngành, chủ tịch UBND huyện, thành phố chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính ngân sách, mua sắm tài sản, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là công tác đấu thầu. Điển hình như Công văn số 401/UBND-NCPC ngày 20/3/2017, trong công văn này, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành quán triệt, thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về quản lý sử dụng ngân sách, mua sắm tài sản, đầu tư xây dựng; chấn chỉnh, khắc phục ngay những sai phạm qua công tác thanh tra, kiểm tra đã chỉ ra; thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về đấu thầu, lựa chọn nhà thầu trong đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm tài sản, vật tư, hàng hóa; thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở; công khai, minh bạch hoạt động của cơ quan, đơn vị theo quy định của pháp luật; tăng cường chỉ đạo công tác thanh tra theo thẩm quyền, thường xuyên thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị trực thuộc để phòng ngừa sai phạm; hoạt động thanh tra phải đảm bảo đúng trình tự, thủ tục luật định; phát hiện sai phạm đến mức độ nào thì xử lý hoặc kiến nghị xử lý mức độ đó, không để xảy ra tình trạng sai phạm nhiều nhưng xử lý nhẹ hoặc không xử lý. Đối với các sai phạm được người có thẩm quyền kết luận xử lý kỷ luật thì phải tổ chức thực hiện nghiêm; phối hợp chặt chẽ với cơ quan thanh tra tổ chức thực hiện và chỉ đạo cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý thực hiện nghiêm các kết luận thanh tra theo đúng quy định tại Nghị định số 33/2015/NĐ-CP ngày 27/3/2015 của Chính phủ quy định việc thực hiện kết luận thanh tra; thường xuyên theo dõi, đánh giá việc thực hiện pháp luật, nhất là pháp luật về quản lý sử dụng ngân sách, mua sắm tài sản, đầu tư xây dựng, đấu thầu, lựa chọn nhà thầu; tổng hợp các vướng mắc, bất cập, kiến nghị sửa đổi, bổ sung kịp thời các quy định của pháp luật cho phù hợp tình hình thực tế.

Từ kết quả hoạt động về thanh tra kinh tế - xã hội thời gian qua, Thanh tra tỉnh Kiên Giang rút ra một số kinh nghiệm như sau:

Một là, phải thực hiện nghiêm việc khảo sát trước khi xây dựng kế hoạch thanh tra hằng năm để đi vào thanh tra đúng trọng tâm, trọng điểm, tránh việc thanh tra dàn trải, mất thời gian.

Hai là, đối với các cuộc thanh tra lại kết luận thanh tra, cần xem xét trình tự tiến hành cuộc thanh tra; đối chiếu từng nội dung kết luận với tài liệu chứng cứ do đoàn thanh tra của thanh tra sở, thanh tra huyện thu thập được, kiểm tra lại, thu thập thêm lài liệu, chứng cứ; đối chiếu hành vi vi phạm với căn cứ pháp luật để kiến nghị hình thức xử lý tương xứng.

Ba là, kết luận thanh tra phải đảm bảo chứng cứ, căn cứ pháp lý, có tình, có lý và có tính khả thi trong tổ chức thực hiện.

Nguyên Hương- Tuyết Sương