Các tiêu chuẩn OECD hỗ trợ doanh nghiệp nhà nước nâng cao liêm chính và thúc đẩy chống tham nhũng

Theo OECD, một số doanh nghiệp nhà nước (DNNN) có thể đối mặt với nguy cơ tham nhũng hoặc các hành vi không minh bạch, đặc biệt trong các lĩnh vực có nguy cơ cao như khai khoáng và hạ tầng. Tại đây, sự giao thoa giữa khu vực công và tư, thông qua các hợp đồng giá trị lớn và các dự án công, tạo điều kiện cho những rủi ro tham nhũng. Khi DNNN mở rộng hoạt động và cung cấp các dịch vụ thiết yếu, việc duy trì liêm chính không chỉ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn bảo vệ lợi ích công.

Bộ Hướng dẫn về chống tham nhũng và liêm chính trong DNNN của OECD là một khuôn khổ giúp nhà nước quản lý các doanh nghiệp thuộc sở hữu của mình với các biện pháp chống tham nhũng chặt chẽ. Bộ Hướng dẫn này bổ sung cho các mục tiêu của Bộ Hướng dẫn về Quản trị Doanh nghiệp Nhà nước của OECD, hỗ trợ các quốc gia thành viên và các quốc gia khác thực thi các cải cách nhằm bảo đảm liêm chính và chống tham nhũng trong lĩnh vực DNNN.

Cụ thể, Bộ Hướng dẫn đóng vai trò hỗ trợ các cơ quan nhà nước thực thi các quy định của Hội đồng OECD về Hướng dẫn Chống tham nhũng và liêm chính trong DNNN. Hướng dẫn này bao gồm bốn trụ cột quan trọng, nhắm tới các quan chức chính phủ chịu trách nhiệm quản lý DNNN thay mặt cho công chúng, đồng thời cũng hữu ích cho các doanh nghiệp và xã hội dân sự.

Hướng dẫn giải đáp những câu hỏi thường gặp và đưa ra nhiều ví dụ điển hình từ các quốc gia về cách áp dụng các quy định này vào thực tế. Nhờ đó, các cơ quan nhà nước có thể nắm rõ các cách thức đảm bảo liêm chính và phòng chống tham nhũng hiệu quả, phù hợp với bối cảnh từng quốc gia.

Với nội dung chi tiết và các minh họa cụ thể, Bộ Hướng dẫn còn là công cụ hữu ích cho các doanh nghiệp và tổ chức xã hội, góp phần vào công cuộc nâng cao tính minh bạch và ngăn chặn tham nhũng trong khu vực DNNN.

Ảnh minh họa (nguồn: OECD)

Các biện pháp bảo vệ hiệu quả giúp chống tham nhũng trong DNNN và các cơ quan quản lý

Các Hướng dẫn về chống tham nhũng và liêm chính được thiết kế nhằm thiết lập các biện pháp bảo vệ toàn diện chống tham nhũng cho DNNN và các chủ sở hữu của họ, ngăn ngừa việc sử dụng DNNN làm công cụ tham nhũng. Những hướng dẫn này nhấn mạnh sự cần thiết của các cơ chế sở hữu minh bạch và chuẩn mực đạo đức cao, khuyến khích sự tham gia tích cực của các cơ quan sở hữu. Cơ quan quản lý cần chủ động truyền tải kỳ vọng của nhà nước đối với các biện pháp chống tham nhũng và bảo đảm liêm chính, đồng thời DNNN cần xây dựng hệ thống quản lý rủi ro tích hợp để quản lý và giảm thiểu các rủi ro một cách chủ động.

Đồng thời, các hướng dẫn này đề cao vai trò của các cơ chế trách nhiệm giải trình và thực thi nhằm đảm bảo tuân thủ các biện pháp chống tham nhũng. Những biện pháp bảo vệ này được thiết kế để phối hợp với nhau, nhằm kiểm soát các rủi ro tham nhũng và thúc đẩy liêm chính trong mọi giai đoạn và đối tượng liên quan đến quản trị DNNN.

Tuân thủ không biên giới: Nâng cao tiêu chuẩn liêm chính qua hợp tác đa phương

Các doanh nghiệp mong muốn củng cố liêm chính kinh doanh hiện phải đối mặt với nhiều tiêu chuẩn và công cụ. Việc tăng cường tuân thủ có thể tốn kém, nhưng OECD tạo điều kiện cho các doanh nghiệp không cần phải “đơn độc” trong cuộc chiến này. Chương trình "Tuân thủ không biên giới" (Compliance Without Borders - CWB) là một sáng kiến đột phá, giúp các quốc gia thực thi Bộ Hướng dẫn về chống tham nhũng và liêm chính trong DNNN của OECD.

Sáng kiến "Tuân thủ không biên giới"  tiên phong thúc đẩy hành động tập thể, đặt ra tiêu chuẩn rằng doanh nghiệp nhà nước (DNNN) phải tuân thủ các tiêu chuẩn cao về minh bạch, công khai và chống tham nhũng.

Sáng kiến này dựa trên hình thức trao đổi kỹ năng ngang hàng, thông qua sự hỗ trợ ngắn hạn, trực tuyến và miễn phí từ các chuyên gia đến từ các tập đoàn đa quốc gia, giúp mang lại những cải thiện thực tế trong hoạt động của DNNN. CWB là hoạt động tiêu biểu trong chương trình "Kích hoạt khu vực tư nhân" (Galvanizing the Private Sector - GPS), được phát triển cùng với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và đã được công nhận là mô hình tiêu biểu bởi các hội nghị B20 tại Ý, Ả Rập Xê Út và Indonesia.

CWB hỗ trợ DNNN xây dựng hoặc cải tiến các thực tiễn tốt trong ba lĩnh vực chính: Hệ thống quản trị và cơ chế đảm bảo liêm chính; Quản lý các khu vực có nguy cơ cao; Phát triển văn hóa liêm chính. Thông qua sáng kiến này, CWB góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và bền vững, giúp các DNNN nâng cao hiệu quả quản lý và ngăn chặn tham nhũng.