Dấu hiệu phạm tội trong đấu thầu, Bộ Công an vào cuộc

Kết luận Thanh tra 528/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ  kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo xử lý nghiêm Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Y tế phụ trách theo từng thời kỳ. Các sai phạm tập trung vào bốn gói thầu tư vấn (TV4/2014, TV5/2014, TVBM-04, TVVD-04) gây thiệt hại 80 tỷ đồng, gói thầu thiết bị y tế BM-01 tiềm ẩn thất thoát gần 9,187 tỷ đồng, và hàng loạt vi phạm xây dựng, đấu thầu khiến dự án dừng từ tháng 1/2021, lãng phí hàng trăm tỷ đồng ngân sách nhà nước (NSNN). Hành động này nhằm làm sáng tỏ trách nhiệm từ lãnh đạo cấp cao đến cán bộ thực thi, không để sai phạm chìm xuồng.

Thanh tra chuyển hồ sơ cho Bộ Công an với hai trọng tâm. Thứ nhất, bốn gói thầu tư vấn bị phanh phui sai phạm trắng trợn: Bộ Y tế cố ý thuê Công ty VK Group mà không qua đấu thầu, vi phạm Luật Đấu thầu năm 2005, chỉ định thầu trái quy định, đẩy giá hợp đồng vượt định mức Quyết định 957/QĐ-BXD (tư vấn lập dự án cao gấp 5,6 lần, tăng 35,84 tỷ đồng; tư vấn thiết kế cao gấp 2,3 lần, tăng 69,01 tỷ đồng), thiệt hại 80 tỷ đồng. Đánh giá HSĐX bị báo cáo sai, vi phạm khoản 2 Điều 12 Luật Đấu thầu; TVBM-04, TVVD-04 chỉ định thầu không đủ điều kiện, trái điểm h khoản 6 Điều 89 Luật Đấu thầu năm 2013.

Thứ hai, gói thầu BM-01 có giá 13,229 tỷ đồng, cao gấp hơn 3 lần giá nhập khẩu (4,042 tỷ đồng), với hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu sai khác, chủ đầu tư không cung cấp tài liệu theo Luật Thanh tra 2022. Bộ Công an còn được đề nghị điều tra vi phạm toàn diện: lập dự án thiếu nội dung (Nghị định 112/2009/NĐ-CP), khởi công không đủ điều kiện (Luật Xây dựng năm 2014), gói thầu XDBM-01, XDVD-01 phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu không dự toán, hợp đồng không điều chỉnh được, gây lãng phí 979,787 tỷ đồng (309,191 tỷ từ Quỹ SCIC, 453,417 tỷ từ NSNN, 217,179 tỷ khấu hao).

Dự án cơ sở 2 Bệnh viện Việt Đức. Ảnh: ITN

Dự án cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: ITN

Bộ trưởng, Thứ trưởng đối mặt xử lý nghiêm

Thanh tra kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Y tế kiểm điểm, xử lý nghiêm Bộ trưởng, Thứ trưởng phụ trách theo từng thời kỳ, cùng Vụ TTB&CTYT (nay là Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế), Ban Quản lý Dự án Y tế trọng điểm (Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng, các phòng ban, tổ chuyên gia). Bộ Y tế phải bồi thường 80 tỷ đồng từ tư vấn; 20,714 tỷ đồng từ điều chỉnh thiết kế móng cọc trái khoản 1 Điều 84 Luật Xây dựng và 253,6 tỷ đồng chi phí phát sinh từ dừng thi công (sửa chữa, bảo hành, quản lý, bảo vệ...), tổng cộng hơn 354 tỷ đồng. Ban Quản lý Dự án Y tế trọng điểm phải thu hồi 145 triệu đồng vốn tạm ứng bị Công ty Hồng Hà dùng gửi tiết kiệm sai mục đích, và 4,021 tỷ đồng từ Công ty Minh Tâm sau hơn 5 năm chưa bàn giao thiết bị, vi phạm Nghị định 99/2021/NĐ-CP. Ban YTTĐ còn bị yêu cầu làm rõ sai phạm quản lý: vượt dự toán 7,280 tỷ đồng, kiểm toán trùng lặp 668,72 triệu đồng, phụ cấp kiêm nhiệm sai 447,577 triệu đồng, thanh toán thuê chuyên gia không đấu thầu 240 triệu đồng.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế chấn chỉnh quản lý, tăng cường thanh tra, kiểm tra, rà soát TMĐT để tránh tái diễn vi phạm. Bộ Xây dựng phải kiểm tra an toàn công trình theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP, xử lý trách nhiệm thẩm tra chi phí, thiết kế. Bộ Tài chính sửa Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013, kiểm tra thuế nhà thầu (Tổng Công ty 319, Thành An, Hồng Hà...) do lập hóa đơn sai năm 2015-2016, nguy cơ thất thu thuế thu nhập doanh nghiệp. Các bộ phải chuyển Bộ Công an nếu phát hiện thêm sai phạm./.