Trong những năm qua, cùng với việc thu hút đầu tư nước ngoài vào thành phố Đà Nẵng ngày một tăng, số lượng lao động là người nước ngoài làm việc trên địa bàn Thành phố cũng tăng lên đáng kể. Sở LĐTBXH đã tham mưu cho UBND Thành phố và tổ chức thực hiện quản lý, cấp phép lao động đối với người LĐNN làm việc trên địa bàn theo quy định.

Tuy nhiên, cùng với những kết quả đạt được, công tác quản lý, cấp phép lao động đối với người LĐNN của Sở LĐTBXH còn một số tồn tại, thiếu sót, sai phạm cần chấn chỉnh, khắc phục trong thời gian tới. Cụ thể, còn một số nội dung thiếu sót về công tác thẩm định, kiểm tra thông tin tại hồ sơ chấp thuận nhu cầu sử dụng LĐNN của các doanh nghiệp, tổ chức; ban hành văn bản chấp thuận không thống nhất về nội dung.

Hồ sơ cấp giấy phép lao động (GPLĐ) còn thiếu sót, như: Không có bản chính hoặc bản sao có chứng thực hợp đồng lao động (HĐLĐ); không có bản sao có chứng thực Hộ chiếu; thông tin về thời gian làm việc của người lao động tại các tổ chức ở nước ngoài thể hiện trên giấy tờ Chứng nhận kinh nghiệm làm việc đã được xác nhận trùng với thời gian người lao động tạm trú tại Việt Nam; thông tin tên và ngành nghề kinh doanh không chính xác; HĐLĐ ký trước thời điểm cấp GPLĐ không đúng quy định.

Sở LĐTBXH thành phố Đà Nẵng chỉ thực hiện xác nhận, thu hồi GPLĐ đối với các trường hợp do người sử dụng lao động trả lại. Trong khi đó, không thực hiện công tác rà soát, kiểm tra để kịp thời xử lý theo quy định đối với các trường hợp GPLĐ hết thời hạn mà người sử dụng lao động chưa làm thủ tục gia hạn, cấp lại hoặc người LĐNN đã chấm dứt HĐLĐ trước thời hạn theo GPLĐ mà người sử dụng lao động không thu hồi GPLĐ và làm thủ tục hoàn trả theo quy định.

10 hồ sơ cấp phép LĐNN của 4 doanh nghiệp có dấu hiệu làm giả

Cũng theo Thông báo kết luận thanh tra, việc thực hiện trả GPLĐ đối với người LĐNN cho đơn vị, doanh nghiệp sử dụng người LĐNN tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Sở thể hiện qua Sổ giao nhận rất sơ sài, không có thông tin người trực tiếp giao trả kết quả. Nội dung giao trả chỉ thể hiện tên người sử dụng lao động, không ghi rõ số GPLĐ/số văn bản cần trả. Đối với người nhận, chỉ có chữ ký, không ghi rõ họ tên, không có thông tin nhân thân người nhận, không có thông tin, giấy tờ chứng minh người nhận kết quả là đại diện cho doanh nghiệp hoặc được doanh nghiệp ủy quyền nhận thay theo quy định tại Điều 6 Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 22/4/2018 của Chính phủ. Việc quản lý, giao nhận GPLĐ như trên dẫn đến một số trường hợp giao trả GPLĐ không đúng đối tượng, không xác định được đối tượng đang sử dụng GPLĐ.

“Có trường hợp Sở đã cấp GPLĐ và bàn giao cho người nhận nhưng qua xác minh thực tế của Đoàn thanh tra có 03 doanh nghiệp phản ánh không nhận được GPLĐ hoặc không biết và không làm thủ tục đề nghị cấp GPLĐ”, Thông báo kết luận thanh tra nêu rõ.

Một giám đốc doanh nghiệp tại Đà Nẵng bị bắt vì tội tổ chức cho người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam trái phép. (Ảnh internet)

Mặt khác, việc lập và cập nhật Sổ theo dõi người LĐNN của Sở LĐTBXH thành phố Đà Nẵng thiếu thông tin, không đúng mẫu theo quy định Thông tư số 40/2016/TT-BLĐTBXH và Điều 30 Nghị định 152/2020/NĐ-CP.

Việc thực hiện chế độ công tác thông tin, báo cáo của Sở còn nhiều tồn tại, thiếu sót, như: Còn 488 tổ chức, doanh nghiệp không thực hiện chế độ báo cáo về quản lý, sử dụng LĐNN là không đúng quy định tại Khoản 1 Điều 13 Thông tư số 40/2016/TT-BLĐTBXH và Khoản 1 Điều 6 Nghị định số 152/2020/NĐ-CP; Sở chưa thực hiện đầy đủ và đảm bảo về thời gian, chế độ thông tin báo cáo về LĐNN theo quy định tại Khoản 2 Điều 6 Nghị định số 11/2016/NĐ-CP và Khoản 2 Điều 13 Thông tư số 40/2016/TT-BLĐTBXH.

Đồng thời, việc tổ chức thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra theo chức năng về quản lý, sử dụng người LĐNN trên địa bàn còn hạn chế so với số lượng đối tượng quản lý và chưa được quan tâm chỉ đạo đúng mức theo yêu cầu quản lý.

Công tác báo cáo, cung cấp thông tin, thực hiện quy chế phối hợp trong quản lý LĐNN của các sở, ban, ngành và UBND các quận, huyện còn hạn chế, chưa đảm bảo theo quy định tại Điều 5 Quyết định số 8752/QĐ-UBND. Sở LĐTBXH chưa tham mưu tổ chức đánh giá, tổng kết, sơ kết đánh giá việc thực hiện quy chế phối hợp theo quy định tại điểm e Khoản 1 Điều 5 Quyết định số 8752/QĐ-UBND.

Đáng chú ý, có 10 hồ sơ cấp phép LĐNN của 4 doanh nghiệp có dấu hiệu làm giả hồ sơ để người nước ngoài nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam dưới dạng chuyên gia nhưng qua kiểm tra thực tế không làm việc tại các tổ chức, doanh nghiệp. Tất cả các GPLĐ của LĐNN được nêu trên tại thời điểm kiểm tra thực tế chưa được thu hồi và không xác định được đối tượng đang sử dụng GPLĐ. Như vậy, có dấu hiệu tội phạm theo Khoản 126 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Hình sự số 100/2015/QH13 (sửa đổi Điều 341 Bộ luật hình sự 2015): Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; Điều 348 Bộ luật hình sự 2015: Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép. Cùng với đó, 2 hồ sơ chấp thuận nhu cầu sử dụng LĐNN của 2 doanh nghiệp cũng có dấu hiệu về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức.

Chuyển hồ sơ sang Cơ quan điều tra, Công an thành phố

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Chánh Thanh tra thành phố Đà Nẵng kiến nghị Sở LĐTBXH kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân và có biện pháp xử lý, chấn chỉnh về những hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý, cấp GPLĐ cho LĐNN trên địa bàn Thành phố. Trong đó, thực hiện rà soát, chấn chỉnh ngay việc thực hiện trả kết quả cấp phép tại Sở theo quy định.

Thực hiện kiểm tra, có biện pháp xử lý theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, doanh nghiệp có sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng LĐNN như đã nêu tại Kết luận và các trường hợp tương tự theo quy định pháp luật.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh, xử lý việc thực hiện các quy định về quản lý, cấp phép, sử dụng LĐNN trên địa bàn Thành phố. Xử lý nghiêm các tổ chức, doanh nghiệp tiếp nhận, sử dụng lao động trái phép và các trường hợp cố tình vi phạm pháp luật… Cùng với đó, tăng cường công tác hướng dẫn, tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng LĐNN về những quy định của pháp luật có liên quan đến người nước ngoài làm việc trên địa bàn Thành phố.

Đặc biệt, ngày 21/02/2022, Thanh tra Thành phố đã có Công văn số 05/TTTP-VP về việc chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang Cơ quan điều tra, Công an thành phố Đà Nẵng để tiếp tục điều tra, làm rõ đối với 10 hồ sơ cấp phép LĐNN tại 4 doanh nghiệp và 2 hồ sơ chấp thuận nhu cầu sử dụng LĐNN có dấu hiệu tội phạm theo quy định./.