Lối dẫn vào Khu công nghiệp Phú Mỹ  I - Công ty Đầu tư và Khai thác hạ tầng KCN Đông Xuyên và Phú Mỹ 1. Ảnh: izico

Công nhận việc thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư không đúng trình tự thủ tục

Theo đó, năm 2011 Công ty cổ phần Hyundai Tân Phú (Công ty Hyundai) được Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BQL các KCN) cấp Giấy chứng nhận đầu tư để thực hiện dự án đầu tư Nhà máy sản xuất lắp ráp xe ô tô Hyundai Tân Phú tại Khu công nghiệp Phú Mỹ I, diện tích đất sử dụng khoảng 21ha và được Công ty Đầu tư và Kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Đông Xuyên và Phú Mỹ I (Công ty IZICO) bàn giao đất để triển khai thực hiện dự án. Năm 2013, BQL các KCN ban hành quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty Hyundai (Quyết định 111); sau đó tham mưu cho UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chấp thuận chủ trương đầu tư cho 5 nhà đầu tư khác là Công ty TNHH Thép SMC, Công ty TNHH Kỹ nghệ Gỗ Lam Sơn, Công ty TNHH Vivablast Việt Nam, Công ty TNHH MTV Hoa Sen Phú Mỹ và Công ty CP Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Tân Mỹ thực hiện dự án đầu tư trên khu đất 21 ha này.

Vì vậy, Công ty Hyundai khiếu nại Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Trưởng BQL các KCN đã cấp là trái quy định pháp luật; tổ chức thu hồi đất dự án giao cho doanh nghiệp khác nhưng không thông báo cho công ty Hyundai, dẫn đến không thể triển khai thực hiện dự án Nhà máy sản xuất lắp ráp xe ôtô Hyundai Tân Phú tại KCN Phú Mỹ I làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công ty này; đề nghị tiếp tục triển khai dự án trên khu đất 21 ha trên.

Ngày 19/01/2023 Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại (lần 2) của Công ty Hyundai với nội dung kết luận cho rằng việc Công ty Hyundai khiếu nại Quyết định 111 là đúng do BQL các KCN đã thực hiện không đúng trình tự, thủ tục tại Luật Đầu tư, do đó cần phải thu hồi, hủy bỏ quyết định này. Tuy nhiên, kết luận không xem xét nội dung Công ty Hyundai xin được tiếp tục triển khai dự án theo Giấy chứng nhận đầu tư trước đây do đây không thuộc phạm vi giải quyết khiếu nại của quyết định này.

Từ đó, Ban cán sự Đảng UBND tỉnh ban hành Thông báo yêu cầu BQL các KCN khẩn trương chỉ đạo xử lý dứt điểm các nội dung liên quan đến việc cho các doanh nghiệp thuê tại khu đất 21 ha nêu trên; xử lý kiến nghị tiếp tục được đầu tư dự án của Công ty cổ phần Hyundai Tân Phú theo thẩm quyền. BQL các KCN đã có văn bản yêu cầu Công ty IZICO thực hiện thanh lý các hợp đồng thuê lại đất đã ký với doanh nghiệp và phối hợp với Công ty Hyundai Tân Phú thỏa thuận hợp đồng thuê lại đất trên khu đất 21 ha nêu trên.

Ký biên bản giao đất trong khi chưa hoàn thành thủ tục thu hồi đất theo quy định

Sau khi ban hành Quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty Hyundai, BQL các KCN đã có công văn báo cáo về tình hình khu đất thỏa thuận cho Công ty Hyundai, với nội dung kiến nghị UBND tỉnh xem xét cho phép BQL các khu công nghiệp thỏa thuận đất cho các nhà đầu tư khác có năng lực để triển khai và đã được UBND tỉnh đồng ý với đề xuất, đồng thời giao BQL các khu công nghiệp khẩn trương thực hiện việc thu hút các nhà đầu tư khác có năng lực để triển khai dự án tại khu đất 21 ha nêu trên.

Tuy nhiên, UBND tỉnh cũng có công văn trong đó nêu rõ: “BQL các KCN lưu ý việc thỏa thuận khu đất này cho các nhà đầu tư khác phải được xem xét một cách thận trọng, trên cơ sở giải quyết xong các vấn đề còn tồn tại, vướng mắc dự án Nhà máy sản xuất, lắp ráp xe ô tô Hyundai Tân Phú của Công ty CP Hyundai Tân Phú”. Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo: “Giao BQL các KCN chủ trì, phối hợp với Công ty IZICO làm việc với Công ty cổ phần Hyundai Tân Phú, kiểm kê tài sản hiện có tại khu đất 21 ha đã thỏa thuận trước đây, nghiên cứu có phương án hỗ trợ cho doanh nghiệp và thực hiện các thủ tục thu hồi đất theo quy định”.

Ngay sau đó, BQL các KCN đã các công văn thỏa thuận khu đất 05 ha để Công ty CP Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Tân Mỹ hoàn tất các công tác chuẩn bị đối với dự án mở rộng Nhà máy sản xuất dăm gỗ, viên nén năng lượng và dịch vụ logistics; Thỏa thuận khu đất khoảng 3,2 ha để Công ty TNHH Kỹ nghệ Gỗ Lam Sơn hoàn tất công tác chuẩn bị đầu tư đối với dự án Nhà máy sản xuất gỗ dăm xuất khẩu; Thỏa thuận khu đất 05 ha để Công ty TNHH Thép SMC hoàn tất công tác chuẩn bị đầu tư đối với dự án Mở rộng nhà máy sản xuất gia công các sản phẩm sau thép; Thỏa thuận khu đất khoảng 03 ha để Công ty TNHH Vivablast Việt Nam hoàn tất công tác chuẩn bị đầu tư đối với dự án Công ty TNHH Vivablast Việt Nam - Chi nhánh Việt Nam; Thỏa thuận khu đất khoảng 05 ha để Công ty TNHH MTV Hoa Sen Phú Mỹ hoàn tất công tác chuẩn bị đầu tư đối với dự án mở rộng Nhà máy ống thép mạ kẽm nhúng nóng Hoa Sen Phú Mỹ.

Như vậy, vào thời điểm năm 2017 khu đất 21 ha không đủ điều kiện để BQL các KCN tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, cũng như thỏa thuận khu đất này cho các nhà đầu tư khác, do chưa giải quyết dứt điểm các tồn tại, vướng mắc giữa các cơ quan quản lý nhà nước (BQL các KCN, Công ty IZICO) và dự án Nhà máy lắp ráp ô tô Hyundai Tân Phú của Công ty Hyundai; chưa thực hiện thủ tục thu hồi đất theo chỉ đạo của UBND tỉnh.

Hơn nữa, tại thời điểm năm 2017, khu đất 21 ha tại KCN Phú Mỹ I không đủ điều kiện để thỏa thuận địa điểm, cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho dự án khác trên khu đất này vì trên thực tế khu đất 21 ha vẫn do Công ty Hyundai đang sử dụng. Do đó, việc Công ty IZICO bàn giao đất thực địa và ký hợp đồng thuê lại đất cho 04/05 nhà đầu tư nêu trên chỉ là về hình thức, trên thực tế không có đất để bàn giao cho các nhà đầu tư để thực hiện dự án.

Ngoài ra, trong hợp đồng thuê đất đã ký với 04 doanh nghiệp nêu trên có thể thấy Công ty IZICO chưa xác định cụ thể tiến độ sử dụng đất tương ứng với tiến độ thực hiện dự án đầu tư và biện pháp xử lý nếu bên thuê lại đất không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất so với tiến độ sử dụng đất đã giao kết trong hợp đồng. Như vậy, là không đúng với quy định tại Nghị định 43/2014/NĐ-CP và Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ.

Thực tế, kể từ khi được cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư thì đến nay 05 nhà đầu tư nêu trên vẫn chưa có đất để thực hiện dự án tại địa điểm được thỏa thuận, do Công ty Hyundai đang sử dụng. Hiện trạng khu đất 21 ha hiện nay vẫn do Công ty Hyundai sử dụng, chưa có bất kỳ tài sản nào của 05 nhà đầu tư trên khu đất này.

Xử lý nhiều tổ chức, cá nhân để xảy ra sai sót ảnh hưởng đến hoạt động xúc tiến đầu tư trên địa bàn tỉnh

Theo Kết luận của Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, thì thời điểm năm 2017 khu đất 21 ha chưa đủ điều kiện để thực hiện các dự án mới, vì vậy các văn bản thỏa thuận địa điểm do BQL các KCN ký cho 05 nhà đầu tư vào năm 2017 trên khu đất này cần phải thu hồi, hủy bỏ. Sau khi thu hồi, hủy bỏ các văn bản thỏa thuận địa điểm đầu tư, cần xử lý đối với các giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đã cấp, điều chỉnh trên khu đất 21 ha này theo quy định pháp luật về đầu tư. Để xảy ra những sai sót nêu trên, trách nhiệm thuộc về nguyên Trưởng BQL các KCN - người đã ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư cho các nhà đầu tư trên.

Đối với Công ty IZICO, việc bàn giao đất thực địa và ký hợp đồng thuê lại đất cho 04 nhà đầu tư nêu trên vào năm 2017 chỉ là về hình thức, thực tế không có đất để giao, dẫn đến không có đất để các nhà đầu tư có thể triển khai thực hiện dự án. Bên cạnh đó, trong hợp đồng với 04 nhà đầu tư không xác định cụ thể tiến độ sử dụng đất tương ứng với tiến độ thực hiện dự án đầu tư và biện pháp xử lý nếu bên thuê lại đất không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất so với tiến độ sử dụng đất đã giao kết trong hợp đồng. Để xảy ra những sai sót nêu trên, trách nhiệm thuộc về Giám đốc Công ty IZICO, do bàn giao đất thực địa và ký hợp đồng thuê lại đất cho 04 nhà đầu tư trong khi trên thực tế khu đất này vẫn do Công ty Hyundai sử dụng.

Từ đó, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh giao Giám đốc Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Nguyễn Anh Triết - nguyên Trưởng BQL các KCN về các sai sót được chỉ ra trong Kết luận thanh tra ở trên. Đồng thời, giao Trưởng BQL các KCN xử lý trách nhiệm đối với ông Nguyễn Ngọc Sơn - Giám đốc Công ty IZICO về các sai sót được chỉ ra trong Kết luận thanh tra. Kiểm điểm các tổ chức, cá nhân có liên quan thiếu kiểm tra, giám sát các nội dung công việc thuộc chức năng, nhiệm vụ để xảy ra sai sót tại BQL các KCN và Công ty IZICO.