Tầm quan trọng của báo chí nhân văn

Theo Tiến sĩ Nguyễn Đức Toàn, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nhấn mạnh: “Đưa tin về các đối tượng bị tổn thương tâm lý không chỉ đòi hỏi tính chính xác mà còn cần sự đồng cảm sâu sắc. Đó là trách nhiệm và cũng là thử thách lớn của báo chí hiện đại.”

Đưa tin về trẻ em, nhất là trẻ em gái là vấn đề cần hết sức cẩn trọng tránh làm tổn thương đối tượng yếu thế. (Ảnh - NA)

Bà Caroline, Chủ tịch nhóm G4 - tổ chức với hơn 20 năm kinh nghiệm bảo vệ các nhóm yếu thế, chia sẻ về sứ mệnh của G4 trong việc thúc đẩy báo chí nhân văn. Bà khẳng định: “Những câu chuyện không chỉ là số liệu mà phải là minh chứng thực tế. Nhà báo cần trò chuyện, lắng nghe, và giúp nâng cao tiếng nói của các nạn nhân mà không gây tổn thương thêm cho họ.”

Từ các diễn giả quốc tế, Bà Ramla Khalidi nhìn nhận, từng là nhà báo trước khi tham gia Liên Hợp Quốc, chia sẻ kinh nghiệm từ cuốn sách “Có ai ở đây từng bị hiếp dâm và nói được tiếng Anh không?”. Bà nhấn mạnh: “Nhà báo không chỉ là người đưa tin mà còn phải khuếch đại tiếng nói của những người yếu thế, truyền cảm hứng cho sự thay đổi tích cực.”

Đại sứ Na Uy trình bày về quy tắc pháp luật và đạo đức làm báo tại quốc gia này, bao gồm việc sử dụng các bộ quy tắc báo chí để đảm bảo tính nhân văn và tránh gây tổn thương. “Báo chí không chỉ phản ánh sự thật mà còn có trách nhiệm bảo vệ những người yếu thế trong xã hội.”

Báo chí không chỉ đưa tin mà còn phải xây dựng lòng tin

Trong khi đó, với góc nhìn của Tiến sĩ Tạ Bích Loan - một nhà báo có bề dày kinh nghiệm ở VTV cho rằng, việc đưa tin các câu chuyện nhạy cảm, đặc biệt là những thảm họa thiên nhiên như bão Yagi. “Chúng tôi không chỉ đưa tin nhanh mà còn phải đúng và chính xác, làm điểm tựa tinh thần cho cộng đồng,” bà chia sẻ.

Cùng VTV sản xuất ra chương trình “Điểm tựa Việt Nam”, Tiến sĩ Tạ Bích Loan chia sẻ thêm, ngay sau khi cơn bão Yagi đi qua, để lại rất nhiều tổn thương tâm lý cho những nạn nhân bị ảnh hưởng trực tiếp bởi cơn bão. Sau đó bà đã đưa ra những điều nên và không nên khi khai thác và đưa tin về những đối tượng bị tổn thương tâm lý, cung cấp cho sinh viên và các nhà báo trẻ những kiến thức cần thiết khi đưa tin về đối tượng bị tổn thương tâm lý. 

Chia sẻ của các chuyên gia tại tọa đàm mang lại nhiều cái nhìn mới về báo chí nhân văn. (Ảnh -  NA)

Bà Hoàng Thu Huyền từ Hagar Vietnam cũng nêu bật tác động của sang chấn tâm lý đến các nạn nhân sau thảm họa thiên nhiên và bạo lực. Bà khuyến nghị: “Trong quá trình đưa tin, cần hết sức lưu ý để không vô tình kích hoạt lại tổn thương cho họ.”

PGS.TS Nguyễn Ngọc Oanh đóng góp những nghiên cứu so sánh quy ước báo chí Việt Nam và Na Uy, đặc biệt trong việc bảo vệ trẻ em. PGS.TS nhấn mạnh: “Làm báo hay thì phải làm báo đúng. Nếu thiếu kiến thức, báo chí có thể vô tình gây hại lần nữa cho các nạn nhân.”

Tại Tọa đàm mới đây về chủ đề “Đưa tin về các đối tượng bị tổn thương tâm lý”, không chỉ dừng lại ở lý thuyết, mà không gian giao lưu sôi nổi giữa sinh viên và các diễn giả cũng được ghi nhận.

Bà Leigh McCumber từ Đại sứ quán Canada đã trao tặng những phần quà ý nghĩa, khuyến khích sinh viên tiếp tục tìm tòi, học hỏi trong hành trình trở thành những nhà báo nhân văn...

Như vậy, nhiều ý kiến chuyên gia đều đồng tình, báo chí không chỉ đưa tin mà còn phải xây dựng lòng tin. Cách tiếp cận “không gây hại” (Do No Harm) cần được áp dụng triệt để, giúp truyền thông trở thành cầu nối của sự đồng cảm và thay đổi tích cực trong xã hội.