Sapa một ngày mùa hè, trời vẫn se lạnh vào buổi sớm với sương mù giăng màn trắng đùng đục. Đến trưa, trời sẽ hửng nắng lên, mây sẽ tản, bầu trời xanh ngăn ngắn một màu. Và chiều tối, có thể lại bị bủa vây bởi mây, có khi có cả những cơn mưa bất chợt vì mây mù, thoáng mưa ngay, rầm rề, đủ làm ướt những hiên nhà, những giò hoa lan treo lủng liểng bên hiên, đủ làm ướt những chiếc ô che cơn mưa vội và con đường thoai thoải dốc xuôi về phía nhà thờ Sapa.

Một ngày đủ cả bốn mùa xuân, hạ, thu đông như thế, khiến kẻ quên chiếc áo khoác cũng phải rùng mình một chút vì lạnh và những cái nắm tay có phần chặt hơn khi đêm về.

Đường lên Sapa qua núi qua đèo, qua cả những đám mây bồng bềnh.

Lên Sapa giờ đã quá dễ dàng. Tàu chạy xuyên đêm từ Hà Nội đến Lào Cai với đủ các chuyến, đủ cả vé ngồi vé nằm và lên đến phố núi Lào Cai vào tang tảng sáng. Các xe khách chuyên chạy tuyến Lào Cai – Sapa đã sẵn sàng đón khách. Mất 30.000 đồng theo ô tô vòng vèo qua những con dốc, qua những thung lũng mây và những thửa ruộng bậc thang đang vào mùa cấy mạ xanh non, Sapa đã ở phía xa xa, sau những đám mây và rừng thông. Gần 40 km và gần một tiếng đồng hồ chạy xe, ta đã đi giữa mây và trời.

Sapa vẫn nguyên vẹn hình ảnh của nhiều năm trước. Vẫn đó nhà thờ Sapa một mình giữa sương mù lạnh lẽo, vẫn những bậc tam cấp luôn ẩm ướt xuống chợ, vẫn những ngôi nhà với mái hiên nhìn xuống con đường dốc thoai thoải, vẫn phiên chợ thổ cẩm với những đứa trẻ người Mông đen nói đủ cả tiếng Việt lẫn tiếng Anh bồi mời khách và hàng thông xanh vi vút reo khi mỗi lần gió tới.

Lần nào lên Sapa tôi cũng nghỉ lại trong một khách sạn quen, một nơi nhìn xuống thung lũng mây vào ngày sương mù và một thung lũng xanh mướt ruộng ngô với những mái nhà thấp thoáng ngày quang. Tôi đi bộ dưới phố, len lỏi trong những con phố dài hun hút, ngồi ăn trong những quán ăn lụp xụp trong chợ, lê la vỉa hè bên hàng ngô nướng, khoai nướng nóng hổi thơm lừng và nhâm nhi một tách café trong một quán nhỏ trên phố.

Một người phụ nữ Dao cặm cụi với những mũi chỉ.

Café đơn giản là café. Nhưng café trên một góc phố cao nhìn toàn cảnh con phố dài phía dưới, nhìn được cả nhà thờ và cả thung lũng xa xa. Dưới phố, dòng người qua lại không ngừng. Một cặp vợ chồng người nước ngoài trong những chiếc áo khoác gió sặc sỡ đang mở cửa bước vào một gian hàng thổ cẩm. Một cô bé người Mông ngồi chống cằm trên vỉa hè, trên tay đủ các loại dây tết chưa bán được. Leng keng, tiếng của những món đồ xinh có gắn chiếc chuông nhỏ từ những cô bé bán rong vừa đi vừa nhảy chân sáo. Đôi bạn trẻ bước ra từ chợ, trên tay lỉnh kỉnh ngọn su su, ngọn bí. Có lẽ hôm nay họ rời Sapa.

Một đám chừng 5-6 người đang vừa đi vừa nói cười, chốc lại đứng lại tạo dáng chụp ảnh. Trên vai đã thấy quàng chiếc khăn thổ cẩm, trên đầu đã thấy đội chiếc mũ đen của người con trai Mông. Một chiếc ôtô vừa dừng nơi góc phố, đỗ nhanh rồi đi nhanh, đổ bộ xuống phố là vài vị khách đeo balo lấm bẩn, tay chân bê bết bùn, những đôi giày lấm lem. Họ vừa chinh phục đỉnh nóc nhà Fanxipang, nóc nhà Đông Dương về. Trên gương mặt thoáng mệt là ánh mắt hồ hởi, vui vẻ và tự hào.

Sapa trong mây.

Chiều buông. Một vài hạt mưa từ đám mây bay ngang chạm xuống phố. Những chiếc ô muôn màu đã được bung, cả con phố dịch chuyển trong một dòng sông sắc màu. Dưới những tán ô là những đôi bạn trẻ, là đôi tình nhân ríu rít, là cặp bạn già thong thả. Nhưng tất cả đều giống tôi, đến Sapa để tự thưởng cho mình chút thời gian nghỉ nhịp, một chút lặng sau những ngày vội vàng.

Café cạn. Tôi bước xuống phố và nhanh chóng hòa mình dưới những tán ô không vội vàng đang xuôi về phía nhà thờ.

Thành phố Sapa thuộc tỉnh Lào Cai, cách Hà Nội gần 400 km, cách thành phố Lào Cai 38 km. Tàu Hà Nội đi Lào Cai hiện có tàu SP hoặc LC. Vé tàu Hà Nội – Lào Cai từ 100.000 đồng vé ngồi cho đến hơn 250.000 đồng cho vé giường nằm, xuất phát vào buổi tối tại Hà Nội và có mặt tại ga Lào Cai vào buổi sáng hôm sau.

Các chuyến xe ôtô nằm xuất phát từ bến xe Giáp Bát hoặc Mỹ Đình, giá 180.000 đồng/người, chạy vào 21h mỗi tối. Vé xe máy vận chuyển giá 150.000 đồng/xe. Khách sạn tại Lào Cai từ 200.000 đồng/2 giường. Thuê xe máy tại Sapa khoảng 100.000 đồng/ngày.

Các điểm tham quan tại Sapa: bản Cát Cát, công viên Hàm Rồng, thác Bạc, đỉnh Fanxiphang, Bản Lao Chải, Sín Chải, Tả Van, chợ tình Sapa họp tối thứ 7 hàng tuần

Theo Ngôi sao