Cùng Tham dự buổi làm việc có Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong, cùng các Phó Tổng Thanh tra: Đặng Công Huẩn, Trần Ngọc Liêm, Trần Văn Minh và các đồng chí thành viên Đoàn giám sát của UBTVQH.

Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: L.A

Công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thường xuyên được Chính phủ quan tâm, chỉ đạo

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Tổng Thanh tra Trần Ngọc Liêm cho biết, trong những năm qua, việc thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác TCD, giải quyết KNTC luôn được Chính phủ quan tâm, thực hiện nghiêm túc. Hằng năm, Chính phủ đều có báo cáo trình Quốc hội giám sát, định kỳ hàng quý Chính phủ đều xem xét báo cáo của Thanh tra Chính phủ về kết quả TCD, giải quyết KNTC và có nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện.

Thủ tướng Chính phủ có nhiều văn bản chỉ đạo tăng cường trách nhiệm trong công tác TCD, giải quyết KNTC; chỉ đạo Thanh tra Chính phủ (TTCP) chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tập trung kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc đông người, phức tạp kéo dài; tăng cường thanh tra trách nhiệm trong việc thực hiện pháp luật về TCD, giải quyết KNTC, đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về TCD, giải quyết KNTC.

Theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương cho thấy, so với giai đoạn 2011 - 2016, số lượt người đến cơ quan hành chính nhà nước các cấp để KNTC, kiến nghị, phản ánh tăng 67,6%; số lượt đoàn đông người tăng 9,2%, nhưng số vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan nhà nước giảm 16,1%. Trong đó, về KN giảm 4,8% số đơn và 25,7% số vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính nhà nước, trong đó lĩnh vực nhà cửa, đất đai chiếm tỷ lệ 69,5% số đơn.

Về công tác TCD, xử lý đơn thư, các cơ quan hành chính các cấp tiếp nhận 2.204.138 đơn các loại, trong đó có 372.000 đơn KN, 173.914 đơn TC, 1.632.839 đơn kiến nghị, phản ánh; đơn đủ điều kiện xử lý có 1.299.268 đơn.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm (ảnh đứng) báo cáo kết quả thực hiện pháp luật về TCD, giải quyết KNTC giai đoạn 2016-2021. Ảnh: L.A

Cơ quan hành chính nhà nước các cấp đã giải quyết 169.713/175.315 vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền, đạt 96,8%. Trong đó, TTCP đã kiểm tra, rà soát và kết luận, báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải quyết 243/261 vụ việc. Các bộ, ngành giải quyết 65.629/67.808 vụ việc thuộc thẩm thẩm quyền, đạt 96,8%. Qua giải quyết KNTC đã kiến nghị thu hồi cho nhà nước 337,3 tỷ đồng, 19,3 ha đất; trả lại cho tổ chức, cá nhân 2.007 tỷ đồng, 74,9 ha đất; kỷ luật 328 tập thể, 2.696 cá nhân. 

Phân tích kết quả giải quyết thấy, có 9,3% vụ việc khiếu nại đúng, 13,8% vụ việc khiếu nại có đúng, có sai, 76,9% vụ việc khiếu nại sai; có 12,6 % vụ việc tố cáo đúng, 18,4% vụ việc tố cáo có đúng có sai, 69% vụ việc tố cáo sai.

Trong công tác quản lý nhà nước về TCD, giải quyết KNTC đã quán triệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chủ trương, chính sách, pháp luật về tiếp dân, giải quyết KNTC với theo tinh thần xây dựng Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt phục vụ nhân dân; xác định công tác TCD, giải quyết KNTC là nhiệm vụ chính trị, trọng tâm, là trách nhiệm đối với nhân dân.

Trong giai đoạn này, ngành Thanh tra tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về TCD, giải quyết KNTC, đã tiến hành 7.531 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 12.339 cơ quan, tổ chức, đơn vị; phát hiện, chấn chỉnh công tác TCD, giải quyết KNTC, kiến nghị xử lý trách nhiệm hành chính đối với 2.059 tổ chức, 3.472 cá nhân có hành vi vi phạm trong thực hiện. Kiểm tra việc thực hiện 2.485 kết luận, quyết định giải quyết, đã kiểm điểm trách nhiệm của 1.329 tổ chức, 2.064 cá nhân. Các ngành, các cấp cũng tổ chức 101.766 lớp tập huấn, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TCD, KNTC cho 4.550.841 người.

Thanh tra Chính phủ chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo TTCP phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để chủ động nắm bắt và xử lý các tình huống phức tạp phát sinh, hạn chế khiếu kiện vượt cấp và không để xảy ra điểm nóng về KNTC; xác định rõ nội dung và đề ra mục tiêu phấn đấu cụ thể, đưa vào định hướng, chương trình, kế hoạch hàng năm để chỉ đạo các ngành, các địa phương thực hiện.

Đối với việc thực hiện rà soát, giải quyết đối với các vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài, Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp kiểm tra tại 10 tỉnh, thành phố, chỉ đạo giải quyết 24/35 vụ việc (11 vụ việc đã tổ chức thực hiện, giải quyết xong).

Thực hiện Kế hoạch số 363/KH-TTCP của TTCP, các địa phương đã tiến hành rà soát 181/221 vụ việc TTCP đến và chủ động rà soát 685/692 vụ việc khác; còn 47 vụ việc đang tiếp tục rà soát; Kế hoạch 1910/KH-TTCP ngày 29/10/2021, TTCP rà soát có 74 vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài tại các cơ quan trung ương và nhà riêng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Kết quả giải quyết đối với các vụ việc KNTC do các cơ quan của Quốc hội chuyển đến, trong kỳ báo cáo đã xem xét, xử lý, giải quyết 1.937/1.963 (đạt 98,68%) vụ việc KNTC, kiến nghị, phản ánh do các cơ quan của Quốc hội chuyển đến.

Tuy nhiên, bên cạnh các thành tích, kết quả nổi bật đã đạt được trong thời gian qua, thì công tiếp dân, giải quyết KNTC vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: một số bộ, ngành, địa phương chưa thực hiện tốt việc tiếp dân định kỳ của người đứng đầu, chưa gắn việc tiếp dân với đối thoại giải quyết KNTC. Trình độ, năng lực, kỹ năng cùa một số cán bộ còn hạn chế, chưa nắm bắt và áp dụng đúng pháp luật; tham mưu giải quyết vụ việc còn sai sót; chất lượng, hiệu quả công tác tiếp dân chưa cao; công tác xử lý đơn, giải quyết KNTC còn chậm, thực hiện không đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục.

Việc nắm tình hình KNTC và xử lý tình huống phức tạp xảy ra còn có lúc bị động; chưa quan tâm đúng mức tới công tác đối thoại; còn tình trạng giải quyết chậm, chưa đúng trình tự, thủ tục, chính sách pháp luật và chưa phù hợp với thực tiễn. Một số địa phương chưa tích cực rà soát, giải quyết các vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài; chậm thực hiện các kết luận, chỉ đạo của Tổ trường Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, vẫn còn một số địa phương chưa chú trọng đến công tác tuyên truyền, vận động, hòa giải ngay từ khi vụ việc mới phát sinh. Việc tổ chức thực hiện quyết định giải quyết tuy có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu, chấp hành chưa nghiêm. Hiệu quả công tác thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về TCD, KNTC còn hạn chế.

Công tác phối hợp giải quyết trong một số trường hợp cụ thể còn hạn chế, bất cập và thiếu chặt chẽ; có vụ việc các cơ quan còn có ý kiến khác nhau, thiếu thống nhất dẫn đến tình trạng vụ việc chậm được giải quyết, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, công dân, tổ chức.

Thượng tướng Trần Quang Phương, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát (ảnh đứng) phát biểu về hoạt động giám sát. (Ảnh: L.A)

Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, chính quyền đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần chấn chỉnh những tồn tại, yếu kém trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, đặc biệt là các lĩnh vực dễ phát sinh KNTC; tiếp tục thực hiện có hiệu quả chính sách, pháp luật về TCD, giải quyết KNTC. Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, chính quyền đối với công tác tiếp dân, đối thoại trực tiếp với công dân.

TTCP thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về tiếp dân, KNTC; tăng cường theo dõi, đôn đôc, kiểm tra các bộ, UBND các cấp trong việc tiếp dân, xử lý đơn, giải quyết KNTC; chủ động trong việc nắm tình hình KNTC để đôn đốc, phối hợp với địa phương giải quyết; tiếp tục đôn đốc, kiểm tra việc rà soát, giải quyết các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài; phối hợp với Ban Dân nguyện Quốc hội trong tiếp dân, xử lý đơn thư KNTC.

Tại buổi làm việc, Đoàn Giám sát cơ bản đồng ý với báo cáo kết quả thực hiện pháp luật về TCD, giải quyết KNTC giai đoạn 2016 - 2021. Các thành viên Đoàn Giám sát đề nghị TTCP tiếp tục đánh giá cụ thể hơn về chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật về công tác TCD, KNTC đã ban hành; báo cáo rõ ràng hơn các kết quả đạt được cũng như những khó khăn, vướng mắc, các nguyên nhân khách quan, chủ quan trong thực hiện các Luật liên quan cũng như các số liệu về TCD, giải quyết KNTC…

Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát Trần Quang Phương đánh giá cao nỗ lực làm việc của Đoàn Giám sát và TTCP và các đại biểu có nhiều ý kiến tâm huyết, chất lượng đối với những vấn đề liên quan đến TCD, giải quyết KNTC. Các ý kiến của các đại biểu đã cung cấp thêm nhiều danh mục, số liệu nhằm giúp Đoàn Giám sát đánh giá khách quan về công tác TCD, giải quyết KNTC; TTCP đã chuẩn bị báo cáo chu đáo, đầy đủ, kỹ lưỡng, bám sát đề cương, nêu và làm rõ được nhiều vấn đề Đoàn Giám sát quan tâm...

Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát Trần Quang Phương phát biểu kết luận buổi làm việc. Ảnh: L.A

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị TTCP tiếp thu đầy đủ các ý kiến của các đại biểu, đồng thời chỉ đạo các cơ quan có liên quan tiếp tục rà soát, chắt lọc, tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện báo cáo gửi Đoàn Giám sát trước khi trình Quốc hội, trong đó lưu ý làm rõ chất lượng của các văn bản đã ban hành, đánh giá đúng nội dung, bổ sung các số liệu còn thiếu. Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trong báo cáo, TTCP cần đánh giá thêm về nguyên nhân cụ thể, việc thực hiện giải quyết KNTC, về cách thức giải quyết các vụ việc KNTC, đặc biệt là lập danh sách các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, tồn đọng, kéo dài trong diện giám sát, theo dõi của UBTVQH để Đoàn Giám sát thực hiện đôn đốc, chỉ đạo.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát Trần Quang Phương, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, Thanh tra Chính phủ tiếp thu toàn bộ ý kiến kết luận của đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát cũng như các ý kiến phát biểu tâm huyết, chất lượng của các đồng chí thành viên Đoàn giám sát. Qua buổi làm việc, TTCP ghi nhận và cảm ơn Đoàn giám sát đã bố trí thời gian làm việc với TTCP, đã chỉ ra những vấn đề còn tồn tại, hạn chế, những mặt chưa được thực hiện hiệu quả trong công tác TCD, giải quyết KNTC. Sau đây, trong chương trình công tác của mình, TTCP sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan bổ sung, làm rõ các vấn đề mà Đoàn giám sát yêu cầu, hoàn thiện nội dung báo cáo để báo cáo Đoàn Giám sát, UBTVQH, Quốc hội./.