Những năm trở lại đây, trên địa bàn thành phố Hà Nội liên tiếp xảy ra các vụ cháy nhà xưởng gây thiệt hại lớn cả về người và tài sản. Trong số các nhà xưởng bị cháy, có nhiều công trình được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Hậu quả nghiêm trọng đã có, thế nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa có biện pháp xử lý, vẫn để các nhà xưởng như vậy tồn tại.

Theo phản ánh của người dân, tại các xã của huyện Thường Tín và Phú Xuyên, thành phố Hà Nội hiện vẫn đang tồn tại hàng trăm nhà xưởng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC), tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.

Các công trình nhà xưởng tại xã Hiền Giang, huyện Thường Tín, TP Hà Nội

Cụ thể, theo ghi nhận của ThanhtraVietNam ngày 27/12/2024, tại xã Khánh Hà, huyện Thường Tín có hàng trăm nhà xưởng được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, đất công ích, có những công trình nằm ngay gần trụ sở UBND xã nhưng đến nay vẫn chưa bị xử lý, tháo dỡ.

Theo báo cáo ngày 18/12/2024 của UBND xã Khánh Hà, trong năm 2024 trên địa bàn xã đã xảy ra 3 vụ cháy, trong đó có một vụ làm 3 người bị thương nặng. Cũng trong năm, địa phương này đã kiểm tra về công tác PCCC 264 cơ sở, trong đó xử phạt hành chính 259 trường hợp vi phạm với tổng số tiền hơn 265 triệu đồng, đồng thời ra quyết định tạm đình chỉ và đình chỉ 75 cơ sở.

Trao đổi với ThanhtraVietNam, ông Dương Thanh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Hà cũng thừa nhận có tình trạng nhà xưởng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp và chính quyền cũng rất sợ về việc xảy ra cháy nổ tại các công trình này. Năm 2024, UBND xã Khánh Hà cũng đã xử phạt nhiều trường hợp nhà xưởng xây dựng trái phép ở mức kịch khung.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về hướng xử lý của UBND xã đối với các nhà xưởng này sẽ như thế nào, ông Tuấn cho biết: “Việc thực hiện cưỡng chế tháo dỡ là quá khó và vất vả vì các công trình này đã tồn tại từ lâu, xã sẽ khắc phục dần”.

Các công trình nhà xưởng tại xã Khánh Hà, huyện Thường Tín, TP Hà Nội.

Tại xã Hiền Giang, huyện Thường Tín, tình trạng nhà xưởng xây dựng trái phép cũng xảy ra tràn lan, không đảm bảo an toàn PCCC. Tuy nhiên, lý giải về sự tồn tại của những công trình này, ông Lê Thanh Tình - Phó Chủ tịch UBND xã Hiền Giang lại cho rằng: “Đây là những công trình tạm bợ chỉ rộng vài chục mét vuông, không phải hàng nghìn mét vuông như các xã khác. Các công trình này đã tồn tại từ lâu và do người dân tự phát. UBND và Công an xã đã đi kiểm tra, nhắc nhở chủ các công trình, yêu cầu ký cam kết về PCCC”.

Tương tự, tại xã Văn Tự, tình trạng cũng không kém gì so với 2 xã nói trên, thậm chí có cả những phần đất nông nghiệp nằm ngay tại mặt đường liên xã được người dân ngụy trang để xây dựng nhà cao tầng, kiên cố.

Tuy nhiên, khi phóng viên trao đổi với ông Đào Hồng Thái - Chủ tịch UBND xã Văn Tự về phương án xử lý đối với những công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp này, vị Chủ tịch UBND xã cho biết sẽ cho kiểm tra và cung cấp cho phóng viên sau.

Công trình xây dựng nhà kiên cố tại xã Văn Tự, huyện Thường Tín, TP Hà Nội nhưng được ngụy trang rất ti vi.

Cũng theo ông Thái, vừa rồi xã Văn Tự cũng xử phạt và đình chỉ hoạt động mấy cơ sở không đảm PCCC. Khi phóng viên đề nghị cho biết cụ thể là những cơ sở nào, số tiền xử phạt là bao nhiêu, thì vị chủ tịch lại lấy lý do phóng viên về không báo trước nên không cung cấp thông tin ngay được.

Khác với các xã của huyện Thường Tín thì tại xã Đại Thắng, huyện Phú Xuyên chính quyền xã đã làm rất triệt để về vấn đề nhà xưởng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Cụ thể, ông Lê Quý Đôn - Chủ tịch UBND xã Đại Thắng cho biết, các nhà xưởng xây dựng có giai đoạn. Giai đoạn từ năm 2020 trở lại đây, Thanh tra huyện đã thực hiện thanh tra và ban hành kết luận.

Các công trình nhà xưởng mọc lên ngay đối diện UBND xã Đại Thắng, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội.

Theo kết luận của Thanh tra huyện, có 22 hộ dân vi phạm xây nhà xưởng trên đất nông nghiệp, trong đó xã đã xử lý cưỡng chế giải tỏa được 10 hộ. Ngoài ra, có 5 hộ dân xây dựng nhà xưởng phát sinh vào đầu năm 2023 đến nay cũng đã bị xã cưỡng chế giải tỏa theo quy định. “Hiện nay, còn 12 công trình đang được Công an huyện Phú Xuyên điều tra. Nên xã đợi kết luận từ cơ quan Công an về 12 công trình này, sau đó mới có hướng xử lý cụ thể”, ông Đôn cho biết.

Đối với các nhà xưởng xây dựng trái phép, không đảm bảo PCCC đã tồn tại nhiều năm qua, nhưng đến nay không được xử lý dứt điểm, phải chăng chỉ khi xảy ra hậu quả cháy nổ thiệt hại về người và tài sản thì lúc ấy các công trình này mới bị xử lý, lúc đó chính quyền “mất bò mới lo làm chuồng”./.