Nâng cao nhận thức và tăng cường các biện pháp phòng ngừa

Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC), ngay từ đầu năm, UBND thành phố Hải Phòng đã thể hiện sự quyết tâm chính trị cao thông qua việc ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành cụ thể. Nổi bật là Kế hoạch số 30/KH-UBND ngày 18/02/2025 về công tác PCTNTC năm 2025, đặt ra yêu cầu cho các Sở, ban, ngành và UBND các quận, huyện phải tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, trong đó tập trung vào việc thực thi nghiêm túc Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 và các văn bản chỉ đạo của Trung ương.

Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được chú trọng đặc biệt. Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 305/KH-UBND về kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 và Quyết định số 433/QĐ-UBND phê duyệt đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật mới. Các Sở, ban, ngành đã chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc soạn thảo mới các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Kết quả, trong kỳ báo cáo (từ ngày 10/12/2024 đến ngày 10/3/2025), đã có 30 văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành, bao gồm 05 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành phố và 25 văn bản của UBND thành phố, góp phần bịt kín những kẽ hở pháp lý có thể bị lợi dụng để tham nhũng, tiêu cực. Bên cạnh đó, có 66 văn bản được ban hành mới và 5 văn bản được sửa đổi, bổ sung để thực thi hiệu quả Luật PCTNTC và các văn bản hướng dẫn.

Bên cạnh đó, các biện pháp phòng ngừa tham nhũng được triển khai đồng bộ và ngày càng đi vào thực chất. Việc công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị được tăng cường, gắn liền với chủ đề năm 2025 của thành phố là “Mở rộng không gian kinh tế, đô thị; phát huy cơ chế, chính sách đặc thù; tăng cường chuyển đổi xanh, chuyển đổi số”. Thông tin về đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm tài sản công, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, công tác cán bộ... được công khai trên cổng thông tin điện tử. Qua kiểm tra tại 14 đơn vị trong kỳ, nhìn chung các đơn vị đã thực hiện nghiêm túc quy định này.

Việc xây dựng, rà soát và hoàn thiện các quy định về định mức, tiêu chuẩn, chế độ được chú trọng nhằm phòng ngừa tiêu cực, lãng phí trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản công. Trong quý I, toàn thành phố đã ban hành mới 52 văn bản về lĩnh vực này. Công tác kiểm tra việc thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức cũng được tiến hành tại 29 đơn vị, bước đầu cho thấy sự chấp hành nghiêm túc, chưa phát hiện sai phạm.

Một cuộc họp của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thành phố Hải Phòng. Ảnh: haiphong.gov.vn

Để phòng ngừa tham nhũng thông qua việc hạn chế cơ hội lợi dụng vị trí công tác, các đơn vị đã thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với 68 cán bộ, công chức, viên chức theo quy định tại Nghị định số 59/2019/NĐ-CP.

Công tác kiểm soát tài sản, thu nhập được thực hiện nghiêm túc theo Luật PCTN 2018 và Nghị định 130/2020/NĐ-CP. Các cơ quan, đơn vị đã hoàn thành việc kê khai, công khai bản kê khai tài sản, thu nhập năm 2024 và đang nộp về cơ quan kiểm soát theo quy định. UBND thành phố cũng đã phê duyệt Kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập năm 2025 tại Quyết định số 241/QĐ-UBND. Trong kỳ, 3347 người đã thực hiện kê khai và 243 người đã được xác minh tài sản, thu nhập. Chưa phát hiện trường hợp nào bị kỷ luật do vi phạm quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập.

Về thu hồi tài sản tham nhũng, qua các biện pháp tư pháp, thành phố đã thu hồi được 402,36 triệu đồng trong tổng số 829,266 triệu đồng tài sản bị tham nhũng, gây thiệt hại được phát hiện.

Đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng

Nhìn chung, công tác PCTNTC của thành phố Hải Phòng thời gian qua đã có những chuyển biến tích cực, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân ngày càng nâng cao, các giải pháp phòng ngừa phát huy hiệu quả, góp phần ổn định tình hình và củng cố lòng tin của nhân dân. Tuy nhiên, tình hình tham nhũng, tiêu cực vẫn còn diễn biến phức tạp, với các hành vi ngày càng tinh vi, khó phát hiện. Các lĩnh vực tiềm ẩn nguy cơ cao được xác định gồm đất đai, tài chính, thuế, đăng kiểm, quản lý ngân sách, khoáng sản.

Bên cạnh ưu điểm, công tác PCTNTC của thành phố còn những hạn chế như: một số đơn vị còn tồn tại trong công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư, chưa thực hiện chuyển đổi vị trí công tác; sự tham gia của xã hội vào công tác tuyên truyền chưa đồng đều; hiệu quả PCTNTC ở cấp cơ sở và công tác tự kiểm tra nội bộ còn hạn chế. Nguyên nhân được chỉ ra là do một bộ phận cán bộ, công chức, người đứng đầu chưa thực sự quyết liệt; tâm lý e dè, né tránh của một bộ phận người dân.

Để khắc phục hạn chế và nâng cao hiệu quả công tác PCTNTC trong thời gian tới, UBND thành phố Hải Phòng xác định các phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, rà soát, hoàn thiện cơ chế quản lý, định mức, tiêu chuẩn trong các lĩnh vực nhạy cảm; thực hiện nghiêm công khai, minh bạch, quy tắc ứng xử, chuyển đổi vị trí công tác và kê khai, kiểm soát tài sản, thu nhập.

Hai là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, nâng cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện pháp luật về PCTNTC.

Ba là, nâng cao hiệu quả phát hiện, xử lý, đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng; tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong phát hiện, xử lý vi phạm.

Bốn là, đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục, gắn công tác tuyên truyền với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; đưa tin kịp thời, chính xác về công tác PCTNTC, các vụ việc điển hình và gương người tốt, việc tốt.

Năm là, phát huy vai trò của xã hội, tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan báo chí và nhân dân tham gia giám sát, phản biện, tố giác hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Với những giải pháp đồng bộ và sự quyết tâm cao, Hải Phòng đang nỗ lực không ngừng để đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, xây dựng bộ máy chính quyền ngày càng trong sạch, vững mạnh, góp phần vào sự phát triển bền vững của thành phố.